اخیراً پلتفرم Slack که برای سازماندهی وظایف و ارتباطات سازمانی استفاده می‌شود، پیمایش دربارۀ ارتباط هوش مصنوعی و کارمندان انجام داده است. این پیمایش کارمندان را بر اساس مواجهه‌شان با هوش مصنوعی به ۵ دسته متفاوت تقسیم کرده است. اینکه این دسته‌ها چیست و کارمندانش چه مواجهه‌ای با AI دارند را بهتر است به توضیحاتی واگذاریم که معاون ارشد تحقیق و تحلیل پلتفرم Slack ارائه داده است.

کریستینا جانزر در این گفتگو معتقد است در آینده افرادی که با هوش مصنوعی پیوند دارند جایگزین افرادی می‌شوند که با این ابزار بیگانه‌اند. آنچه در ادامه می‌خوانید به تاریخ ۲۱ اکتبر سال جاری و به نقل از خبرگزاری آسوشیدتپرس در روزنامه واشنگتن پست منتشر شده است.

بر اساس گزارش‌ سیناپرس، در پیمایشی که پلتفرم Slack و پس از انجام مصاحبه‌های عمیق با ۵۰۰۰ کارمند پشت میزنشین انجام داده، پنج نوع شخصیت مرتبط با هوش مصنوعی شناسایی شده است:

• ماکسیمالیست‌ها: این افراد به طور منظم از هوش مصنوعی در مشاغل خود استفاده می‌کنند.
• زیر زمینی‌ها: افراد حاضر در این دسته به طور مخفیانه از هوش مصنوعی استفاده می‌کنند.
• شورشی‌ها: آن‌طور که از عنوانشان بر می‌آید با هوش مصنوعی سر ناسازگاری دارند.
• سوپر فن‌ها: این افراد نسبت به هوش مصنوعی هیجان زده هستند اما هنوز از آن استفاده نکرده‌اند.
• ناظرها: افراد حاضر در این دسته نیز ترجیخ می‌دهند گوشه‌ای نشسته و روند را دنبال کنند.

در این دسته‌بندی تنها ۵۰ درصد از پاسخ‌دهندگان تحت دسته‌های ماکسیمالیست یا زیرزمینی قرار گرفتند که این خروجی نشانگر چالش برای مشاغلی است که می خواهند کارمندان‌شان از فناوری هوش مصنوعی استقبال کنند.

کاربران آشکار و پنهان هوش مصنوعی

به عقیدۀ کریستینا جانزر ماکسیمالیست‌ها تماماً در در هوش مصنوعی حل شده‌اند. آن‌ها از هوش مصنوعی ارزش می‌گیرند، درباره آن هیجان‌زده هستند و فعالانه تجربۀ استفاده از آن را به اشتراک می‌گذارند. این اشتراک‌گذاری واقعاً محرک بزرگی برای استفاده از این ابزار در میان دیگران است.

اما هرچه ماکسیمالیست‌ها مایل هستند تجربۀ خود را از هوش مصنوعی به اشتراک بگذارند، دستۀ Underground یا زیرزمینی‌ها این کاربری را پنهان می‌کنند. برای همین نیز به آن‌ها چنین لقبی داده‌اند. آن طور که معاون ارشد تحقیق و تحلیل پلتفرم اسلک می‌گوید این دسته نگران هستند که به عنوان ناتوان تلقی شوند. «آنها نگران هستند که هوش مصنوعی به عنوان تقلب تلقی شود. بنابراین ما فرصتی برای ارائه دستورالعمل‌های واضح داریم تا به آنها کمک کنیم بدانند که استفاده از هوش مصنوعی مورد تجلیل و تشویق است. اما در حال حاضر آن‌ها دستورالعمل‌هایی از سوی شرکت‌های خود ندارند و به‌ویژه برای استفاده از آن تشویق نمی‌شوند.»

زنان، شوریدگان علیه هوش مصنوعی

آنچه در نتایج تحقیقات اسلک به طرزی عجیب جلب توجه می‌کند، مربوط به آمار ۱۹ درصد از کارمندانی است که با عنوان شورشی یا Rebel توصیف شده‌اند و شگفت آور اینکه اکثریت این دسته را زنان تشکیل داده‌اند به نحوی که از هر پنج شورشی سه نفرشان زن هستند. علاوه ‌بر این، افراد مسن‌تر نیز در دستۀ شوریدگان بر علیه هوش مصنوعی جای گرفته‌اند. این پیمایش همچنین نشان داده است که در جامعۀ ۵۰۰۰ نفری تحت مطالعه، میزان استفاده از هوش مصنوعی در میان مردان بسیار بالاتر از زنان قرار داشته است.

این نکته‌ای است که معاون ارشد تحقیق و تحلیل اسلک برای توضیحش به ناامنی شغلی برای زنان توسل پیدا می‌کند. به عقیدۀ او احتمال دارد که زنان بیشتر هوش مصنوعی را به عنوان یک تهدید نگریسته و نگران آن هستند که هوش مصنوعی مشاغل آنها را تصاحب کند. او در این‌باره به آسوشیتدپرس می‌گوید: «برای من، این نشان می‌دهد که زنان در محل کار به اندازه مردان احساس اعتماد نمی‌کنند. اگر زن هستید و به مدیرتان از بابت امنیت شغلی‌تان اعتماد دارید،  پس احتمالاً هوش مصنوعی را تجربه خواهید کرد. زنان تمایلی به استفاده از فناوری‌ای ندارند که ممکن است جایگزینی برای آنها در نظر گرفته شود، در حالی که مردان در این مورد ممکن است اعتماد به نفس بیشتری داشته باشند که این اتفاق نخواهد افتاد زیرا احساس اعتماد بیشتری می‌کنند.»

آیندۀ هوش مصنوعی و محیط کار

اما سرانجام مواجهه هوش‌مصنوعی و محیط کار به کجا خواهید رسید؟ به گفته معاون ارشد پلتفرم اسلک از هر پنج نفر کارمند دفتری، سه نفر حتی دستورالعمل مشخصی برای استفاده از هوش مصنوعی ندارند، چون شرکت‌هایشان هیچ اطلاعاتی در این زمینه به آن‌ها نمی‌دهند، بنابراین این یک فرصت بزرگ برای کارفرماهاست که دستورالعمل‌ها را ایجاد کنند.

فرصت دیگری که می‌تواند استفاده از هوش مصنوعی را تشویق کند، ایجاد فضایی است که در آن استفاده از این فناوری به‌صورت آشکارا پذیرفته شود و مورد استقبال قرار گیرد. به عبارتی ایجاد فرهنگ استفاده از هوش مصنوعی باید صورت بگیرد. او دست آخر و در پیوستگی با این فرهنگ‌سازی تأکید می‌کند که افراد باید در آزمایش و تجربه کردن راحت باشند. بسیاری از افراد نمی‌دانند از کجا شروع کنند. واقعیت این است که می‌توان از کارهای کوچک شروع کرد و نیازی به تغییر کلی کار نیست. مثلاً می‌توان از هوش مصنوعی برای نوشتن یک ایمیل یا خلاصه‌سازی محتوا استفاده کرد تا به این ترتیب کارمند بتواند با فناوری آشنایی پیدا کرده و به تدریج متوجه شود که چه توانایی‌هایی دارد.

در نهایت اگر برای شما هم سؤال است  که آیا ترس از هوش مصنوعی بابت از دست رفتن فرصت‌های شغلی موجه است یا خیر، شما را به این پاسخ پایانی ارجاع می‌دهیم: «افراد مجهز و مسلط به هوش مصنوعی، جایگزین افراد بدون هوش مصنوعی خواهند شد.»