عصر ایران/ تصور کنید یک زیردریایی به اندازه ای سریع باشد که بتواند از اژدرهایی که قصد رهگیری آن را دارند، بگریزد. به لطف یک روش پیشرانش پیشرفته که دانشمندان چینی مدعی اند می تواند سریع ترین زیردریایی های جهان را تولید کند، این می تواند امکانی بسیار واقعی باشد.

لیزر و ساخت زیردریایی هایی بسیار سریع
این روش شامل استفاده زیردریایی ها از "پروانه های لیزری" برای حرکت با سرعت های باورنکردنی است. از لیزر برای ایجاد انفجارهای کوچک که زیردریایی را با سرعت های بی سابقه به جلو می راند، استفاده می شود. در شرایطی که این فناوری از نظر تئوری ممکن است، اما از یک نقص بالقوه مرگبار رنج می برد؛ هر زیردریایی که از آن استفاده کند بیش از هر زمان دیگری در برابر شناسایی آسیب پذیرتر می شود.

روزنامه South China Morning Post مستقر در هنگ کنگ، برای نخستین بار در آوریل 2024 این فناوری جدید را معرفی کرد. طبق گزارش این روزنامه، این فرآیند از لیزر به عنوان شکلی از پیشرانش در زیر آب استفاده می کند تا سرعت های بسیار بالای زیردریایی را ممکن سازد که با هواپیماهای جت رقابت می کند.

قدمت استفاده از لیزر به عنوان شکلی از پیشرانش به سال 1972 برمی گردد، زمانی که برای نخستین بار به عنوان روشی برای تامین نیروی فضاپیما پیشنهاد شد. در سفرهای جوی، این فناوری به نسبت ساده و قابل درک است: تابش لیزر از زیر یک هواگرد دمای هوای زیر آن را بسیار افزایش داده و پلاسمایی ایجاد می کند که هوا را منفجر کرده و هواگرد را به سمت بالا می راند. پیشرانش لیزری جوی فقط با مدل های مقیاس در شرایط کنترل شده آزمایش شده است و تاکنون به معرفی یک وسیله نقلیه سرنشین دار واقعی منتج نشده است.
 
ایجاد نیروی رانش در زیر آب با کمک لیزر
اکنون، پژوهشگران دانشگاه مهندسی هاربین پیشنهاد استفاده از همان روش برای پیشرانش اجسام در زیر آب را مطرح کرده اند. این فرآیند شامل پوشاندن یک زیردریایی با شبکه ای از فیبرهای نوری با ضخامت کمتر از موی انسان است. سپس، فیبرها برای شلیک لیزرهایی با منبع تغذیه دو مگاواتی استفاده می شوند. لیزرها پلاسمایی ایجاد می کنند که آب در تماس با آن را تبخیر کرده و در نتیجه نیروی رانش ایجاد می کند. این تبخیر همچنین پوششی از حباب ها ایجاد می کند که زیردریایی می تواند با اصطکاک بسیار کمتر از زمان حرکت در آب دریا از آن بگذرد.

طبق گزارش روزنامه South China Morning Post، پیشرانش لیزری زیر آب می تواند تا 70000 نیوتن نیرو تولید کند. این مقدار نیرو در یک وسیله نقلیه زیرآبی ساخته شده توسط انسان بی سابقه است و مشابه آن را می توان تنها در هواپیماهایی یافت که با سرعت چند صد کیلومتر بر ساعت پرواز می کنند.

مهندسان دانشگاه هاربین، به رهبری پژوهشگر شه یانگ، معتقدند که این نیرو می تواند برای دادن مزیتی عمده به زیردریایی ها و سلاح های چینی استفاده شود. این می تواند به یک زیردریایی اجازه دهد تا سریع تر از سرعت صوت حرکت کند. افزون بر این، برخلاف ترکیب توربین ها، چرخ دنده ها و پروانه هایی که طرح های زیردریایی معمولی را به حرکت در می آورند، پیشرانش لیزری تقریبا بی صدا خواهد بود.

این ترکیب سرعت و سکوت، جام مقدس جنگ زیردریایی خواهد بود و زیردریایی ها را در برابر کشتی های جنگی سطحی و حمل و نقل تجاری تقریبا شکست ناپذیر می کند.

نقطه ضعفی مرگبار
بیشتر زیردریایی ها از پروانه ها برای حرکت در زیر آب استفاده می کنند. با چرخش سریع تر پروانه، سرعت زیردریایی تا 35 گره افزایش می یابد و در آب اطراف فشار ایجاد می کند. این فشار به نوبه خود گرما تولید می کند که آب را به جوش آورده و ردی از حباب های کوچک در دنباله زیردریایی باقی می گذارد. حباب ها در نهایت می ترکند و صدایی شبیه به حرکت سنگ ها از درون یک لوله فلزی را ایجاد می کنند. این فرآیند به عنوان کاویتاسیون شناخته می شود، چیزی که در دل سرنشینان زیردریایی ها هراس ایجاد می کند.

زیردریایی ها بقای خود را با پنهان باقی ماندن حفظ می کنند و در قلمرو زیر آب این به معنای بسیار ساکت بودن است. نویز کاویتاسیون را می توان با سامانه ای به نام سونار غیرفعال دریافت کرد، که صداها را در اقیانوس به روشی متفاوت از سونار فعال دریافت می کند. هیچ راه حلی برای کاویتاسیون جز پرهیز از آن وجود ندارد. یک زیردریایی می تواند خطر ایجاد نویز کاویتاسیون را در آب های دوستانه پذیرا باشد و با سرعت بیشتری حرکت کند، اما در جایی که دشمن ممکن است در حال گوش دادن باشد، باید سرعت را کاهش داد.

مشکل کاویتاسیون، روش جدید پروانه لیزری دانشگاه هاربین را برای جنگ های زیر دریا غیرعملی می کند. در یک سناریوی جنگی در دریای چین جنوبی، یک زیردریایی چینی ممکن است با استفاده از پیشرانش لیزری از رقیب خود پیشی بگیرد، اما مانند یک خودرو آتش نشانی که در حال حرکت با سرعت بالا آژیر خود را به صدا در می آورد، ردیابی آن آسان خواهد بود. در نهایت، زیردریایی باید متوقف شود و هر کسی که گوش می دهد می داند که کجا متوقف شده است. حتی اگر یک زیردریایی بتواند از کشتی های سطحی و دیگر زیردریایی های معمول پیشی بگیرد، نمی تواند از دست هواگردهای ضد زیردریایی فرار کند.

پروژه ای ارزشمند برای دولت چین؟
این واقعیت که چنین پژوهشی در محیطی باز منتشر شده است، جایی که رقبای چین می توانند به آن دسترسی داشته باشند، احتمالا به معنای آن است که از ارزش نظامی کم یا هیچ ارزشی برای دولت چین برخوردار نیست. به عنوان نمونه، نیروی هوایی آمریکا در دهه 1980 وجود جنگنده رادارگریز اف-117ای نایت هاوک را تقریبا یک دهه مخفی نگه داشت، تا زمانی که نشت اطلاعات و سقوط یکی از آن ها در بیابان کالیفرنیا پنتاگون را مجبور کرد تا وجود این هواپیما را تایید کند. اگر آمریکا چیزی را که به عنوان یک روش پیشرفته برای پیشرانش زیردریایی در اختیار داشت که هم سریع و هم بی صدا بود، تقریبا به طور قطع آن را تا حد ممکن مخفی نگه می داشت.

ابر زیردریایی ما در سناریوی دریای چین جنوبی از یک نقص مهلک رنج می‌برد: در حالی که پیشرانش لیزری به معرفی زیردریایی های سریع تر منجر می شود، اما با زیردریایی هایی پر سر و صداتر نیز مواجه خواهیم بود و زیردریایی های پر سر و صدا، زیردریایی های مرده هستند.

اگرچه جالب است، اما به نظر نمی رسد هیچ ارزش عملی در یک زیردریایی که همزمان سریع و پر سر و صدا باشد، وجود داشته باشد. با این وجود، تردیدی نیست که چین، روسیه، آمریکا و دیگر قدرت های اصلی زیردریایی در حال کار به منظور توسعه یک روش سریع تر برای حرکت زیردریایی ها هستند. روشی که شبیه حرکت سنگ ها در یک لوله فلزی سر و صدا ایجاد نمی کند!