فاخره بهبهانی: زانودرد، کمردرد، گردن درد و دردهای استخوانی از جمله بیماری‌های عضلانی-اسکلتی هستند که به خصوص با شروع فصل سرد سال، بر شدت آن‌ها افزوده می‌شود و افراد زیادی را وادار به مصرف مسکن‌ها و داروهای شیمیایی می‌کند. شیوع بالای چنین دردهایی در میان افراد سبب شده که برای التیام آن به سمت تدابیر و توصیه‌های طب سنتی بروند.

دکتر سجاد صادقی، پزشک متخصص طب سنتی ایران در گفت‌وگو با خبرآنلاین می‌گوید: چون برخی از دردهای مفاصل و عضلات بدن می‌تواند نشانی از یک بیماری التهابی یا اختلال در اندام‌های بدن باشد، نیازمند آزمایش و تصویربرداری هستند. اما از دیدگاه طب سنتی تا زمانی که سبک زندگی بیماران درست نباشد، حتی اگر از روش‌های درمانی مثل جراحی استفاده شود، احتمال بازگشت علائم و بروز مشکلات جدید وجود دارد.

منع مصرف خوردنی‌های سرد و نفاخ

اولین اصل سبک زندگی، تغذیه مناسب است. غذاهای با مزاج سرد و تر مثل ماست، دوغ، خیار، گوجه فرنگی، کاهو و هندوانه می‌تواند سبب تشدید دردهای بیماران دچار کمردرد و زانودرد شود. همچنین پرخوری، در هم خوری، خوردن غذاهای سنگین و دیرهضم، مصرف فست فود، زیاده روی در نوشیدن آب یخ، مصرف زیاد سیب زمینی، غذاهای خمیری مثل ماکارونی و لازانیا و زیاده روی در مصرف ترشیجات، وضعیت بیماران را بدتر می‌کند. از طرفی خوراکی‌هایی که باعث ایجاد نفخ می‌شوند، مثل سیر و پیازخام، تربچه و شاهی می‌تواند برای بیماران دچار دردهای عضلانی-اسکلتی مضر باشد. البته با پختن سیر و پیاز و نیز خیساندن حبوبات در آب و اضافه کردن کمی زیره در هنگام طبخ، می‌توان از نفخ آن‌هاکاست.

نخود آب بهترین غذا

از غذاهای مفید برای بیماران دچار مشکلات عضلانی-اسکلتی می‌توان به گوشت گوسفند، گوشت شترمرغ، گوشت پرندگان و غذاهای تهیه شده از نخود اشاره کرد. غذایی سنتی به نام نخودآب بسیار برای بیماران مفید است.

این غذا، نوعی آبگوشت است که البته بدون گوشت نیز می‌توان آن را طبخ کرد. برای تهیه نخودآب، مقداری نخود ایرانی غیرکهنه که در آب خیسانده شده را همراه با گوشت (گوسفند، شترمرغ، مرغ یا پرندگان کوچک)، مقداری برنج، دارچین، زیره، زعفران و مقدارکمی نمک و میخک مثل آبگوشت چند ساعت حرارت دهید. توجه شود که برای بهره‌مندی از خاصیت این غذای سنتی، نباید در ترکیب آن گوجه و سیب زمینی و رب اضافه شود. همچنین افزودن ادویه‌جاتی مانند دارچین، زردچوبه، زنجبیل، هل، میخک، زیره و زعفران به غذاهای مصرفی بیماران مفید است. طبخ برنج با شوید، زیره و کمی سماق نیز برای دردهای عضلانی-اسکلتی مفید است.

منع فعالیت جنسی زیاد و تدابیر کاربردی

دومین اصل سبک زندگی برای بیماران دچار دردهای عضلانی-اسکلتی، ورزش است. بی تحرکی، بدن را سرد می‌کند و باعث تجمع مواد زاید در مفاصل می‌شود. فعالیت ورزشی همراه با تعریق، افزایش ضربان قلب و تنفس در پیشگیری از ایجاد درد و کاهش ناتوانی بیماران موثر است. از طرف دیگر، فعالیت جنسی زیاد برای بیماران دچار مشکلات مفصلی مناسب نیست. کم خوابی نیز  می‌تواند باعث خشکی مفاصل و عضلات بدن و پرخوابی سبب تجمع بلغم (سردی و تری) در بدن و تشدید دردهای عضلانی-اسکلتی شود.

تنش‌ها و عوامل آسیب رسان

خوب است بدانید، حملات اضطرابی و تنش‌های زندگی و کاری می‌تواند شروع کننده‌ دردهای بیماران باشد. یوگا، تکنیک‌های تنفسی، فعالیت‌های هنری، گوش دادن به نغمه‌های دل انگیز و اصوات طبیعی مثل صدای آبشار، پیشنهاداتی برای کاهش تنش‌های روزمره است. نکته قابل توجه، محافظت از بدن به ویژه مفاصل از باد سرد و رطوبت است. خوابیدن با بدن و موهای خیس و خروج از منزل بلافاصله پس از حمام، از عوامل آسیب رسان برای مفاصل و عضلات بدن به شمار می‌روند. همچنین یبوست و به تاخیر افتادن عادت ماهیانه در خانم‌ها می‌تواند به تشدید کمردرد و زانودرد بیماران منجر شود.