ایرنا/ کنسرت ارکستر سازهای ایرانی با حضور ۸۰ نوازنده نوجوان و جوان به یاد روح الله خالقی بنیانگذار موسیقی ملی ارکسترال، با رهبری محمدرضا عزیزی و خوانندگی وحید تاج در برج آزادی در تهران برگزار شد.

به گزارش خبرنگار موسیقی ایرنا، فراخوان تشکیل و عضویت در ارکستر سازهای ملی استاد روح الله خالقی به عنوان «بنیانگذار موسیقی ملی ارکسترال» اردیبهشت ماه امسال برای جذب نوازندگان سازهای ایرانی شامل تار، تارباس، سه‌تار، کمانچه، قیچک آلتو و قیچک باس، عود، سنتور، قانون، نی و سازهای ضربی (تنبک و دف) و نیز سازهای زهی آرشه‌ای ویولن، ویولا، ویولنسل و کنترباس و سازهای بادی کلارینت، ابوا و فلوت ریکوردر منتشر شد.

در این راستا، با توجه به لزوم حفظ و گسترش رپرتوار اجرایی و همنشینی نوازندگان موسیقی ایرانی در کنار هم به صورت یک ارکستر، شورای هنری ارکستر سازهای ملی با حضور مسعود آذین، کیارش بکتاشیان، فرنوش تدین، مسعود جعفری، کیارش داودی، محمدرضا(نستوه) درویش، امیر محمدرضایی، کاوان کریمی، پویا محمدی، علیرضا عقیقی، علی عابدین و جلال نقی‌لو تشکیل شد.

پس از ارزیابی درخواست‌های ارسالی و آزمون‌های ورودی متعدد، نوازندگانی برای ارکستر انتخاب شدند و پس از یک دوره آماده‌سازی و توانمندسازی به همراه بخش‌های متنوع تخصصی و آموزشی، آماده اجرا برای عموم شده است.

ارکستر ساز های ایرانی در تلاش است تا ادای احترام و یادواره‌ای برای استاد روح الله خالقی باشد. براین اساس نخستین کنسرت ارکستر سازهای ایرانی به نام و یاد این هنرمند فقید شامگاه چهارشنبه- ۱۶ آبان ماه- با حضور ۸۰ نوازنده سازای اصیل ایرانی و گروه زهی به رهبری محمدرضا عزیزی و خوانندگی وحید تاج در مجموعه فرهنگی هنری برج آزادی برگزار شد.

در ابتدای این کنسرت پس از حضور اعضای ارکستر که عمدتا هنرمندان نوجوان و جوان بودند، رهبر و خواننده ارکستر با همراهی یکدیگر و تشویق مخاطبان در صحنه حضور پیدا کردند.

وحید تاج در ابتدا ضمن خوشامدگویی به مخاطبان گفت: امشب میزبان استادان برجسته موسیقی کشورمان میلاد کیایی و مینا افتاده هستیم.

این خواننده افزود: یک عذرخواهی باید خدمت شما داشته باشم؛ امروز از صبح درگیر یک آلرژی شدم و خیلی صدایم گرفته است، انسان غیرمتعهدی نبودم و سعی می‌کنم بهترین شب را برای شما رقم بزنم

سپس قطعه‌های کنسرت اجرا شد، «بهار عاشق» اثری از روح الله خالقی با تنظیم پویا محمدی، «بهار دلنشین» (گروه کمانچه، قیچک و ویولنسل) اثری از خالقی با تنظیم علیرضا عقیقی، «چنگ رودکی» (بوی جوی مولیان) اثر خالقی با تنظیم محمدرضا عزیزی، «تمرین دشتی» (گروه تار، سه تار و عود) اثر ابوالحسن صبا با تنظیم محمدرضا عزیزی، «بسته دام» اثر علینقی وزیری با تنظیم پویا محمدی، «در قفس» (گروه سنتور) اثر ابوالحسن صبا با تنظیم پویا محمدی، «همنوازی تنبک» با تنظیم محمدرضا (نستوه) درویش، «به یاد گذشته» اثر صبا با تنظیم پویا محمدی، وصال (گروه دف) با تنظیم آرین رضایی، «نغمه نوروزی» و «ای ایران» اثر خالقی با تنظیم علیرضا عقیقی از جمله این قطعه‌ها بودند که بسیاری از آنها جزو خاطرات جمعی مخاطبان بود و برخی مخاطبان قطعه‌ها را با خواننده همخوانی می‌کردند.

به خصوص در قطعه پایانی که به اجرای «ای ایران» اختصاص داشت، مخاطبان ایستاده و با همراهی خواننده، این قطعه را همخوانی کردند و ارکستر را تشویق می‌کردند. بخشی از اجرای قطعه «ای ایران» را مشاهده کنید:

همراهی نوازندگان به خصوص در بخش‌های همنوازی از نکات قابل توجه این کنسرت بود. این ارکستر تازه تاسیس با با همراهی نوجوانان و جوانان که آینده موسیقی کشور هستند، با استقبال قابل توجه مخاطبان مواجه شد و امیدواریم در آینده شاهد اجراهای بیشتری از این ارکستر باشیم.

چنانچه وحید تاج خواننده این کنسرت درباره ارکستر سازهای ملی نوشته بود: «ارکستری با حدود ۸۰ نوازنده بدون کوچکترین حامی مالی، نوجوانانی که بعضا از شهرهای دیگر به تهران می‌آیند فقط برای تمرین. و شب را در مسافرخانه‌ها استراحت می‌کنند، خوشحالم که کنارشان می‌خوانم، چشمانشان پر از عشق است به موسیقی و ساز و آواز، کاش حداقل خودمان به موسیقی ایرانی و این نوجوانان و جوانان بها بدهیم.»

همچنین علیرضا عقیقی نوازنده تار، عضو شورای ارکستر سازهای ملی و بعضی از قطعه‌های این کنسرت درباره این رویداد نوشته بود: «این ارکستر متشکل از گروهی از نوازندگان جوان و ممتاز در هر ساز است که در کنار هم به اجرای موسیقی فاخر ایرانی خواهند پرداخت. گردهمایی چنین مجموعه‌ای از هنرمندان برجسته در این روزها اتفاقی کم‌نظیر و نویدبخش اجرایی خاطره‌انگیز و منحصر به فرد برای علاقه‌مندان به موسیقی سنتی ایرانی است. امیدوارم این کنسرت، شبی به یادماندنی را برای همه حاضران رقم بزند.»

نوازنده های تار؛ علیرضا عقیقی (سولوئیست)، آرمان ندائی، سیدعلی نظام الدینی، ساقی همتی، فریماه فلاح، احسان قربانپور، پانیذ علیشاهی، کیارش رشیدپور، آرمان مظاهری، محمدرضا صالحی و مهدیار شادمانی، نوازنده های بم‌تار؛ محمدرضا پاشایی و مهدیار شادمانی، سه‌تار؛ آرین آقاخانی، آیدا حقیقی و عرفان رضایی، سنتور؛ پویا محمدی (سولوئیست)، امیرحسین شامی زاده محرمی، ایلیا رحمان‌نیا، سیناز مهدوی، ریحانه نجابت قمصری، سیامک دسترس، الیار لطیفی، مهدیه سادات محترم، علیرضا عبدالحسینی، فاطمه زهرا (هستی) رحیمی، فاطمه ملکی، فریدون نوروزی لرکی، قانون؛ نگار غفاری، آوا نوبختی، سانیا فرهادی، آرمینا عرفانیان بخشنده، تیدا توکلی، سپینود صلح‌جو و آیلین ناصری از اعضای ارکستر سازهای ایرانی در کنسرت شب گذشته بودند.

همچنین نوازنده های کمانچه؛ صابر محمدی (مایستر)، نگین محمدی، مهدی قبادی، آرزو مهاجر، عطا اتحاد، محمد کیخائی افوسی، پوریا کریمی، ابوالفضل بهارلو، آیدا محمدی، یکتا کرمانی، محمدرضا نقی‌لو، عارف فراضی، مهسا کاظمی، سینا کرمی نور، تنبک؛ محمدرضا (نستوه) درویش، نگین نجابت قمصری، آیریک زنده بودی، محمد سعید رحمانی، زهره خانیان، سارینا شقاقی، سانیا شقاقی، صبا اکبری فر، حافظ رسول منش، ترانه بهاری، هومان ناظمی زاده، عرفان غیاثوند قیصری، فرهان گلپایگانی، سارینا رجبی، کارینا جانعلی پور، نوزانده های دف دف؛ مسعود جعفری، ثمین (زهرا) شریعتی، پانیذ سوهانی، مهدیه عربلو، بهار دهستانی، امیرحسین نظافتی، یزدان سیاح مقدم، عود؛ امیر کوهیار میرزایی، رضا احمدی، هلیا محمد طاهر نژاد، ثمین محمدی، ویولنسل؛ یاسمین ابوحیدری و آوا فنا، نوازده های قیچک آلتو؛ لیدا ارغوانی فرد و باران حیرت پور، نوازنده های نی؛ کیارش بکتاشیان اصفهانی (سولوئیست) و نیما توکلی از دیگر اعضای این ارکستر بودند.

کنسرت ارکستر ساز های ملی به یاد روح الله خالقی پنجشنبه و جمعه- ۱۷ و ۱۸ آبان ماه- نیز در برج آزادی برگزار می‌شود.

روح‌الله خالقی (زاده ۱۲۸۵ – درگذشته ۲۱ آبان ۱۳۴۴) موسیقیدان، آهنگساز، نوازنده ویولن و آموزگار موسیقی، از شاگردان علینقی وزیری بود و در دورانی که توجه به موسیقی سنتی ایران کاهش یافته بود، با آثار و فعالیت‌های خود در حفظ و احیای جایگاه این موسیقی نقش قابل توجهی ایفا کرد.

خالقی در کودکی و تحت تأثیر پدر و مادرش که هر دو نوازندگی می‌دانستند با موسیقی آشنا شد. تحصیلات ابتدایی خود را در تهران، شیراز و اصفهان سپری کرد. پدرش با اینکه به موسیقی علاقه داشت اما با انتخاب این هنر به‌ عنوان یک حرفه برای پسرش مخالف بود. با این‌ حال، گرایش روح‌الله خالقی به موسیقی باعث شد تا در نوجوانی با دیدن آگهی برپایی مدرسه موسیقی وزیری، در آنجا نام‌نویسی و تحصیل موسیقی را آغاز کند. وی از ۱۹ سالگی در مدرسه موسیقی مشغول به تدریس شد و همزمان تحصیلات خود را در دارالفنون و پس از آن در دانشسرای عالی تا مدرک کارشناسی در رشته فلسفه و ادبیات فارسی ادامه داد.

خالقی چند سال در وزارت معارف خدمت کرد؛ منشی مخصوص دفتر وزیر، معاون دفتر وزارتی، و معاون اداره موسیقی کشور و هنرستان عالی موسیقی، از جمله سمت‌های وی بودند. خالقی سال ۱۳۲۲ با همراهی چند تن از مهمترین چهره‌های موسیقی ایران اعم از ابوالحسن صبا، حبیب سماعی، موسی معروفی، جواد بدیع زاده، احمد فروتن راد و مهدی خالدی «ارکستر ملی» را تشکیل داد که نخستین اجرای آن در اردیبهشت ۱۳۲۳ انجام شد.

خالقی سال ۱۳۲۸ نیز «انجمن دوستداران موسیقی ملی» را تشکیل داد که بعداً به هنرستان موسیقی ملی تغییر نام یافت. این موسیقیدان کنسرت‌های متعددی را توسط ارکستر این انجمن به اجرا درآورد. خالقی نخستین نشریه مستقل موسیقی ایران را با نام مجله «چنگ» تأسیس و مقاله‌های تخصصی بسیاری نیز در مطبوعات مختلف منتشر کرد. رهبری ارکستر «گل‌ها»، سرپرستی ارکسترهای «شماره یک و دو رادیو» و عضویت در شورای موسیقی رادیو از دیگر فعالیت‌های وی بود.

خالقی چندین کتاب مهم در زمینه موسیقی ایرانی و غربی نوشت. «سرگذشت موسیقی ایران» در سه جلد که نام وی را به ‌عنوان «نخستین تاریخ‌نگار موسیقی شهری ایران» مطرح کرد و «نظری به موسیقی» درباره مبانی موسیقی کلاسیک و موسیقی ایرانی در دو جلد، از مهمترین آثار چاپی او محسوب می‌شوند.

از خالقی به‌ عنوان «بنیانگذار موسیقی ملی ارکسترال» نام برده می‌شود؛ به‌ همین دلیل او را از نخستین «آهنگسازان حرفه‌ای کامل در ایران» دانسته‌اند که در این سبک به شهرت رسید. وی قطعات موسیقی بسیاری ساخت که در همه آنها به موسیقی ایرانی توجه و پرداخته شده‌ است.

در آثار خالقی گرایش به کنترپوان، استفاده از هارمونی خاص برای حفظ اصالت موسیقی ایرانی، اهمیت به زیبایی ملودی و ترویج موسیقی بدون کلام مشهود است. قطعات و تصنیف‌هایی همچون «رنگارنگ شماره ۱ و ۲»، «بهار دلنشین»، «حالا چرا»، «خوشه‌چین»، «چَنگِ رودکی»، «میِ ناب» و «سرود نفت» از جمله ساخته‌های خالقی هستند که در میان مردم به شهرت رسیدند. سرود مشهور «ای ایران» که از آن به‌ عنوان سرود ملی غیررسمی ایرانیان یاد می‌شود نیز، از جمله ساخته‌های اوست