فرهیختگان/متن پیش رو در فرهیختگان منتشر شده و بازنشرش در آخرین خبر به معنای تاییدش نیست

علی ملکی| حافظان امنیت ایران در کنار موقعیت‌سنجی برای پاسخ به شیطنت اخیر رژیم‌صهیونیستی، مشغول تار و مار جمعی از مزدوران این موجودیت در مرزهای شرقی کشورند. این عملیات در خلال رزمایش شهدای امنیت انجام شده و تاکنون ۶ نفر از اعضای گروهک‌ تروریستی «جیش‌الظلم» دستگیر و 16 نفر دیگر را به هلاکت رسیده‌اند. این گروهک تروریستی در بیانیه‌ای گفت «حمله هوایی سنگین» علیه نیروهایش به‌صورت «مشترک» از سوی ارتش پاکستان و نیروهای ایران  در «۱۵ آبان» حوالی ساعت هشت شب صورت گرفته است و «۱۲ نفر» از افرادش کشته و چهارنفر زخمی شده‌اند. بنابر بیانیه جیش‌الظلم «دو نفر از مسئولان و فرماندهان» در میان کشته‌شدگانند. روز گذشته نیز «سردار شفائی» از هلاکت «۴ نفر» از تروریست‌های مزدور «در منطقه عمومی شهرستان راسک» خبر داد. «ادامه عملیات در سطح استان سیستان‌وبلوچستان تا پاکسازی تروریست‌ها و اشرار ادامه خواهد داشت» این جمله را سخنگوی رزمایش عملیاتی شهدای امنیت قرارگاه قدس نیروی زمینی سپاه اعلام کرد و ضمن تقدیر از صبر و شکیبایی مردم استان سیستان‌وبلوچستان گفت: «توسعه و عمق‌بخشی به اهداف رزمایش شهدای امنیت نیروی زمینی سپاه در شهرستان‌های سرباز، کلات، نیکشهر، راسک، مهرستان و قصرقند از «۱۰ آبان‌ماه» آغاز شده و این رزمایش تا رسیدن به «همه اهداف» ادامه خواهد داشت.» با این وجود بنا به بیانیه جیش‌الظلم، یکی از مهم‌ترین ابعاد این عملیات روزهای گذشته سپاه علیه مزدوران نتانیاهو هم‌زمان بودن آن با عملیات ارتش پاکستان بوده و این موضوع به لحاظ امنیت مرزی برای کشور ما بسیار حائز اهمیت است. این همزمانی عملیات به دنبال سفر اخیر وزیر امور خارجه به اسلام‌آباد انجام شده و از این جهت می‌تواند ابعاد مهمی داشته باشد. به منظور بررسی جوانب آن با محمدرضا منافی، کارشناس مسائل پاکستان گفت‌وگو کردیم که مشروح آن را در ادامه از نظر می‌گذرانید. 

منافی: یکی از اهداف اصلی سفر عراقچی به پاکستان تقویت امنیت مرزها بود
عملیات روز گذشته ایران و پاکستان اولین اقدام همزمان دو کشور نبود. محمدرضا منافی با اشاره به سابقه عملیات‌های مشترک ایران و پاکستان گفت: «هروقت ایران و پاکستان به‌طور همزمان و با همکاری هم خواسته‌اند کاری انجام دهند چه مبارزه همزمان با تروریسم یا مبارزه همزمان با پدیده قاچاق و تلاش همزمان برای تقویت امنیت مرزها، شاهد این بوده‌ایم که دستاوردهای بزرگ و خوبی را به دنبال داشته است. اخیرا سفری که آقای عراقچی برای اولین بار به عنوان وزیرخارجه ایران به پاکستان انجام دادند، صحبت‌هایی شد و بیشتر با این نگاه دیده شد که ایشان در ادامه «سفرهای خاورمیانه‌ای» و بحث‌ «کنترل اقدامات مخرب رژیم صهیونیستی» به پاکستان رفته است. اگرچه بخشی از اهداف سفر آقای عراقچی به پاکستان همین موضوع بود اما مرزهای ما با پاکستان به عنوان یک کشور همسایه که بیشترین مرز مشترک را داریم، نسبتا پردردسر بوده و طبیعی است که اولویت این سفر و حداقل یکی از اهداف اصلی آن  به موضوع تقویت امنیت مرزها برگردد. چند روز قبل از سفر آقای عراقچی هم شاهد اتفاقات ناگوار در نزدیکی مرز ایران و پاکستان و شهادت نیروهای ایرانی در مرز بودیم. به نظر من دولت چهاردهم جمهوری اسلامی ایران با فعالیت آقای عراقچی به عنوان وزیر امور خارجه، توانسته گام خوبی برای ایجاد یک عملیات همزمان و موثرتر از همکاری‌های گذشته بین دو کشور بردارد و پاکستان را بهتر و موثرتر از گذشته برای تقویت مرزهای دو کشور پای کار بیاورد. از آن طرف هم پاکستان شرایط منطقه و ایران را می‌بیند.»

پاکستان شرایط خاص کنونی ایران را درک می‌کند
تحولات منطقه و افزایش تنش میان ایران و رژیم صهیونیستی و ارتباطش با امنیت مرزی پاکستان، محور بعدی صحبت‌های این کارشناس مسائل منطقه بود. او در این باره توضیح داد: «ایران الان در شرایطی قرار گرفته که از یک‌سو بالاگرفتن تنش‌ها و درگیری‌ها با رژیم صهیونیستی را دارد و هر آن احتمال اینکه یک درگیری در منطقه به‌واسطه رفتارهایی که رژیم صهیونیستی انجام می‌دهد، هست و از این طرف پاکستان هم به عنوان همسایه ما تلاش می‌کند از تنش‌های موجود تا آنجا که ممکن است کم کند. یعنی اگر قرار باشد ایران از یک‌سو وارد تنش با رژیم صهیونیستی شود، قطعا ممکن است تمرکز کشور از شرق و مرزهای پاکستان کم شود. تا الان امنیت در مرز ایران و پاکستان بیشتر حاصل تلاش نیروهای ایرانی بوده. الان که ایران در وضعیت خاصی قرار دارد پاکستان این موضوع را درک می‌کند و برای اینکه اجازه ندهد اتفاقات بیشتری در مرز ایران و پاکستان رخ دهد، ناگزیر به همکاری بیشتر با نیروهای مرزبانی و انتظامی ایران است.»

دست‌های ثالث در مرز ایران و پاکستان چه می‌کنند؟ 
منافی با اشاره به اینکه پاکستانی‌ها تاکنون ثابت‌ کرده‌اند که برای از بین بردن این مسائل، همسایه صادقی برای ایرانند، ادامه داد: «همیشه با وجود گروهک‌های تروریستی و مخرب در مناطق مرزی ایران و پاکستان به‌طور غیرمستقیم و حتی گاهی مستقیم، دست‌های ثالثی نیز در کار بوده است. مسئله اما اینجاست که در بعضی از مناطق پاکستان به‌ویژه در مناطق غربی این کشور که هم‌مرز با ایران است، شرایط به‌نحوی است که به دلیل شکل منطقه خیلی کنترلش برای پاکستانی‌ها آسان نیست و متاسفانه طرف‌های ثالث از این شرایط برای تقویت‌ و پشتیبانی و حمایت از یک‌سری گروهک‌هایی برای ضربه زدن به جمهوری اسلامی استفاده می‌کنند. باتوجه به بالاگرفتن تنش میان ایران و رژیم صهیونیستی طبیعی است که این رژیم به‌طور غیرمستقیم هم که شده بخواهد تلاش‌هایی انجام دهد که از جهات و جغرافیای مختلف برای ایران اختلال امنیتی ایجاد کند.»

ملاقات مقامات ایران با فرماندهان پاکستانی نقش مهمی در امنیت منطقه دارد
رزمایش‌هایی که ایران و پاکستان تاکنون به‌طور مشترک برگزار کرده‌اند در هر دو عرصه زمینی و دریایی بوده است. منافی با بیان اینکه این رویداد هر سال برگزار می‌شود و نشان‌دهنده اراده دو کشور برای تقویت امنیت منطقه‌ای و تقویت دوستی بین دو کشور است گفت: «هربار مقامات عالی‌رتبه ایران به پاکستان سفر می‌کنند از جمله سفر آقای عراقچی و سفرهایی که رؤسای جمهور مختلف ایران به پاکستان داشته‌اند، بخشی از این دیدارها به ملاقات مقامات ایرانی با فرماندهان عالی ارتش پاکستان اختصاص پیدا می‌کند که نقش مهمی هم در قدرت این کشور و هم در تقویت امنیت منطقه‌ای دارند. وقتی این دیدارهای مقامات ارشد ایران به‌طور منظم با مقامات ارشد ارتش پاکستان انجام می‌شود، نشان‌دهنده این است که دو کشور به‌طور سنتی و از قبل هم همکاری‌هایی داشته‌اند و اراده‌ای برای تقویت امنیت و از بین بردن گروهک‌ها وجود داشته و از طرفی هم باید قبول کنیم پاکستان به دلیل شرایط خاص خودش و همسایگی با افغانستان کشوری که سال‌های سال درگیر جنگ بوده و حضور آمریکایی‌ها در آنجا باعث تقویت نیروهای تروریستی برای مدت‌های زیادی در افغانستان شد و پاکستان ناگزیر از این شرایط افغانستان هم از طریق مرزهای مشترکش و هم به دلیل وجود عناصر القاعده در آن کشور تأثیر پذیرفته و هنوز شاید باقی‌مانده‌های آن‌ها وجود داشته باشد و شرایط برای خود پاکستان هم سخت است.»

دولت جدید پاکستان گام‌های خوبی در زمینه مبارزه با تروریسم برداشته است
منافی معتقد است پاکستان با وجود شرایط سختی که دارد، گام‌های مهم و خوبی برای همکاری با ایران برمی‌دارد و امیدواریم این روند ادامه پیدا کند. این کارشناس مسائل پاکستان تصریح کرد: «اگر این‌گونه باشد می‌توانیم به امنیت بهتری در آینده در مرزهای دو کشور خوش‌بین باشیم. صرف نظر از اینکه کدام حزب و دولت سر کار باشد، در طول سالیان گذشته و از زمانی که دو کشور استقلال یکدیگر را به رسمیت شناختند، همیشه یک دوستی سنتی خوبی بین دو ملت وجود داشته و اصولا باید روابط دو کشور را به عنوان دوستی دو ملت ببینیم. چون دولت‌ها مرتب در حال تغییرند و این دوستی دو ملت و مردم دو کشور است که شالوده و اساس روابط دو کشور است. ایران اولین کشوری بود که استقلال پاکستان را به رسمیت شناخت و همچنین پاکستان هم بعد از پیروزی انقلاب اسلامی اولین کشوری بود که استقلال ایران را به رسمیت شناخت. با توجه به اینکه الان دولت‌هایی که در هردو کشور روی کارند، چه در دولت قبلی ایران که مرحوم رئیسی در راس دولت بود و اولویت ایشان تقویت همکاری با همسایگان بود و چه دولت کنونی که تمرکز خوبی بر روابط با همسایگان دارد دولت «زرداری» هم که دارد نشان می‌دهد که می‌خواهد گام‌های خوبی بردارد امیدواریم که شاهد آینده‌ای با تبادل همکاری‌های اقتصادی، تجاری و امنیتی بهتری بین دو کشور باشیم؛ چرا که ایران و پاکستان‌ کشورهایی‌اند که مجموعا بیش از 250 میلیون نفر جمعیت دارند و بازار بزرگی برای هم هستند. متاسفانه ایران و پاکستان به لحاظ تجاری و اقتصادی آن‌گونه که باید روابطشان را گسترش ندادند و این همیشه یکی از بزرگ‌ترین ضعف‌ها در روابط بوده که امیدواریم علاوه بر همکاری‌های امنیتی، همکاری‌های دوکشور در روابط تجاری و اقتصادی هم در آینده شکوفا‌تر شود. روابط ایران و پاکستان بیشتر از آنچه روابط بین دو کشور باشد، روابط بین مردم است. مردمی که مشترکات زیادی دارند. دو ملت مسلمان هم‌زبان و با اشتراکات فرهنگی فراوان و اینکه دو دولت اگر بتوانند از این ظرفیتی که بین دوستی دو مردم است به بهترین شکل استفاده کنند قطعا می‌توانند از این پتانسیل که ناشی از مردم دو کشور است، برای بهبود توسعه مناسبات تجاری و اقتصادی هم استفاده کنند و گام‌های مهمی در این خصوص بردارند.»