/ به تازگی وزیر صمت در جدید ترین اظهاراتش در مورد خودرو با عرضه خودرو در بورس کالا مخالفت کرد و تاکید بر عرضه خودرو در فضای رقابتی داشت. اما اتابک چه برنامه ای برای عرضه خودرو دارد؟
 
در سال های اخیر با بر هم خوردن معادله عرضه و تقاضا در بازار خودرو، مدل های مختلفی را در عرضه خودرو دیدیم. کسری تولید از یک طرف و بالا رفتن نرخ ارز از طرف دیگر باعث شد تا فاصله قیمتی بازار و کارخانه برای خودروها بسیار زیاد شود و بازار خودرو محلی پر سود برای دلالان باشد. ادامه این روند مدل های مختلفی را برای عرضه خودرو رقم زد. در واقع مسئولین به دنبال آن بودند که دست دلال را از خرید کوتاه کنند اما این عملا ممکن نبود. برای مثال ابتدا قرعه کشی هایی در بخش فروش خودروسازان انجام می شد و بعد تمام فروش به سامانه یکپارچه منتقل شد. اما به هر ترتیب قیمت دستوری پابرجا بود و فاصله قیمتی زیاد بین بازار کارخانه باعث شده بود که دلالان به هر نوع فروشی ورود کنند و خرید خودرو از کارخانه به نوعی سرمایه گذاری نامتعارف و پرسود بدل شود. البته در این بین بورس کالا هم به عنوان مدلی جدید از عرضه محک زده شد و استقبال خودروسازان هم از آن بسیار خوب بود. چرا که در این مدل عرضه، این تقاضا بود که قیمت نهایی را مشخص می کرد و به نوعی بورس کالا راهی برای دور زدن قیمت دستوری بود. از طرف دیگر مشتریان این روش عرضه واقعی تر از هر روش دیگری بودند و نگاه سرمایه گذاری به خرید خود نداشتند.
 
همین تجربه باعث شد تا خودروسازان مختلف اخیرا پافشاری زیادی بر عرضه خودرو در این محیط داشته باشند. حتی وزیر اقتصاد و رئیس سازمان بورس هم از این قضیه استقبال کردند و به نظر می رسید دوباره عرضه در بورس را شاهد باشیم. اما وزیر صمت بصورت ناگهانی و دور از انتظار مخالفت جدی و محکم خود را با عرضه خودرو در بورس اعلام کرد. اما دلیل این مخالفت چه بود؟ اتابک چه فکری را برای عرضه خودرو دنبال می کند؟

عرضه بصورت رقابتی اما خارج از بورس؟
در مصاحبه منتشر شده از وزیر صمت نکته مهمی وجود دارد که به آن کمتر توجه شد. اتابک پس از مخالفت در مورد عرضه خودرو در بورس کالا، به این موضوع اشاره می کند که خودرو باید بصورت رقابتی عرضه شود. همه می دانیم که دولت پزشکیان باخط فکری حمایت از تولید و بازار آزاد به روی کار آمد و همیشه شعار های رقابتی کردن بازار، افزایش تولید و حمایت از بخش خصوصی را در صحبت های دولت جدید شنیده ایم. پس می توان نتیجه گرفت که مخالفت اتابک با عرضه خودرو در واقع مخالفت با روش عرضه است و نه مخالفت با واقعی تر کردن قیمت در کارخانه. به نظر می رسد اتابک بیشتر به دنبال آن است که روش عرضه کاملا معمولی و مثل دیگر بازارهای دنیا باشد. اما قیمت ها اصلاح شود که این یعنی افزایش قیمت در کارخانه رقم بخورد و خرید خودرو دیگر محلی برای سرمایه گذاری نباشد و در نهایت خریدار واقعی بتواند خودرو را از کارخانه خریداری کند.

جایگزین بورس کالا؟
عرضه خودرو در بورس کالا یک روش عرضه عجیب و غیر متداولی است که در دوره های قبلی عرضه هم انتقاد های زیادی به آن وارد بود. این روش عرضه صرفا برای دور زدن قیمت گذاری دستوری بود و در هیچ جای دنیا چنین روشی را برای عرضه خودرو ندیده بودیم. پس احتمالا اتابک به دنبال ساده سازی عرضه خودرو با اصلاح قیمت است و مخالف با روند فعلی. البته این موارد تنها احتمالاتی است که در مورد اقدامات اتابک به نظر می رسد اما اگر خط فکری دولت فعلی را در کنار شعارهای اخیر آن بگذاریم، احتمالا باید منتظر اصلاح قیمت خودرو در کارخانه و در آینده ای نزدیک باشیم.