تسنیم/ معاون ارزی بانک مرکزی گفت: از ۲۶ آذر محل تخصیص و رفع تعهد تمام ارز اشخاص که واگذاری به غیر خواهد بود، در مرکز مبادله انجام می‌شود.

محمدرضا آرام؛ معاون ارزی بانک مرکزی در نشست مشترک رئیس کل بانک مرکزی با رئیس و اعضای اتاق بازرگانی ایران با اشاره به اینکه 50 درصد کل معاملات ارزی ما در سامانه نیما و عمدتا بانکی است، 25 درصد ارز ترجیحی و 25 درصد هم ارز اشخاص است، اظهار کرد: ارز اشخاص دو بخش دارد که 13 درصد از آن مصارف خود بنگاه و 12 درصد واگذاری به غیر است. بیش از نیمی از این 12 درصد عمدتا با تراستی‌های بانکی کار می‌کنند و بخشی هم از طریق صرافی‌ها یا خود شرکت‌هایی که صادرات داشتند؛ شرکت‌های تراستی ایجاد کردند.
وی با اشاره به راه‌اندازی بازار ارز توافقی، تصریح کرد: بیش از یک ماه است که معاملات بازار ارز توافقی آغاز شده و مشکلات آن احصا شده است. ابلاغ کردیم که از روز 26 آذرماه 1403 تمام ارز اشخاص که واگذاری به غیر خواهد بود؛ هم محل تخصیص آن و هم رفع تعهد آن در مرکز مبادله انجام خواهد شد. در فرآیند تعریف شده، خریدار ارز باید تخصیص معتبر و ریال را نزد بانک قرار دهد و فروشنده ارز هم با تأییدیه بانک وارد شود. در این مرکز، بانک‌های عامل فقط به‌عنوان کارگزار، ارز را عرضه می‌کنند و درواقع ثبت سفارش به‌طور مستقیم به کوتاژ صادراتی متصل می‌شود.
آرام با بیان اینکه این موضوع چند ویژگی مثبت خواهد داشت، تاکید کرد: دیگر کوتاژ خالی معامله نخواهد شد و بازار آن جمع می‌شود. دوم اینکه خریدار و فروشنده به ریال و ارز خود خواهند رسید و این توافق بستری ایجاد خواهد کرد که اطمینان از دریافت ارز و ریال حاصل شود.
معاون ارزی بانک مرکزی با تاکید براینکه در بازار ارز توافقی حتما نرخ‌ها بهینه‌تر خواهد بود، تصریح کرد: از سوی دیگر مدت زمان انتظار برای تخصیص ارز به شدت کاهش خواهد یافت که امیدواریم به طور کلی صف این بخش هم از بین برود.

* مهلت تأمین ارز از 22 روز به 45 روز افزایش می‌یابد
آرام همچنین درباره روش جدید ترخیص ارز برای تولید کنندگان، اظهار کرد: در ترخیص فعلی، 10 درصد از ارز به عنوان تضمین باقی می‌ماند و 90 درصد پس از تعیین تکلیف، ترخیص خواهد شد و سپس آن 10 درصد نیز آزاد می‌شود. اما در طرح جدید بانک مرکزی، در عرض 48 ساعت ارز اعتباری تخصیص خواهد گرفت.
وی ادامه داد: همچنین در روش جدید مدت زمان تامین ارز برای واردکننده از 22 روز به 45 روز خواهد رسید و امکان ترخیص به جای 90 درصد، 100 درصد خواهد بود.
معاون ارزی بانک مرکزی گفت: به عبارت دیگر؛ در طرح فعلی فعال اقتصادی 90 درصد از کالای وارداتی خود را ترخیص و 10 درصد آن را برای ضمانت می‌گذارد؛ اما براساس طرح جدید بانک مرکزی، فعالان اقتصادی می‌توانند ضمانت برات غیر تعهدی نزد بانک بگذارند و ظرف 48 ساعت ارز خود را از بانک مرکزی دریافت کنند که البته مدت زمان تامین ارز هم بیشتر خواهد شد و مشکلی که برخی برای محدودیت زمان داشتند هم برطرف شده است.

آرام ادامه داد: ما در حال حاضر به بانک‌ها ارز می‌فروشیم و آنها به تولیدکنندگان پرداخت می‌کنند؛ در نتیجه نقش بانک‌ها در این روش در حداقل قرار خواهد گرفت و کارمزد معاملات هم کمتر خواهد شد. هزینه کارمزد‌ها مشخص است و در سامانه قابلیت پایش و رسیدگی وجود دارد که امکان تخلف را کاهش می‌دهد.