دنیای اقتصاد/متن پیش رو در دنیای اقتصاد منتشر شده و بازنشرش در آخرین خبر به معنای تاییدش نیست

خبرگزاری‌های مختلف از جمله رویترز، آسوشیتدپرس و نیویورک‌تایمز گزارش دادند که جو بایدن، رئیس‌جمهور در حال وداعِ ایالات متحده، به اوکراین اجازه داد تا از تسلیحات ارائه‌شده توسط ایالات متحده برای حمله به داخل روسیه استفاده کند. سه منبع آگاه، از جمله دو مقام آمریکایی، روز یکشنبه به رویترز گفتند که اوکراین قصد دارد در روزهای آینده حملات دوربردی را با استفاده از این تسلیحات انجام دهد. الجزیره در گزارش ۱۷نوامبر در همین رابطه نوشت، کاخ سفید درباره این گزارش‌ها اظهارنظری نکرده است؛ اما ولودیمیر زلنسکی، رئیس جمهور اوکراین گفت که این موشک‌ها «خودشان صحبت می‌کنند». زلنسکی در سخنرانی خود خطاب به اوکراینی‌ها گفت: «امروز بسیاری از رسانه‌ها می‌گویند که ما مجوز انجام اقدامات مناسب را دریافت کرده‌ایم. اما حملات را با کلمات کاری نیست. چنین چیزهایی اعلام نمی‌شود. موشک‌ها خودشان صحبت خواهند کرد.»
 
«رادوسلاو سیکورسکی» وزیر امور خارجه لهستان از این گزارش‌ها استقبال کرد و گفت که «ایالات متحده به روسیه به زبانی پاسخ می‌دهد که پوتین [ولادیمیر رئیس‌جمهور روسیه] آن را می‌فهمد.» به گزارش خبرگزاری دولتی تاس، «ولادیمیر ژاباروف»، یک قانون‌گذار روسی گفت که مجاز ساختن اوکراین برای حمله به داخل روسیه با موشک‌های آمریکا منجر به جنگ جهانی سوم می‌شود. این قانون‌گذار افزود که واکنش روسیه فوری خواهد بود. این اقدام بایدن در حالی صورت می‌گیرد که او آماده می‌شود تا دو ماه دیگر قدرت را ترک کند و دونالد ترامپ، رئیس‌جمهور منتخب آمریکا در ۲۰ژانویه به قدرت برسد. ترامپ و اعضای دولت آتی وی نشان داده‌اند که نسبت به حمایت شدید از اوکراین در جنگ علیه روسیه تردید دارند و مشخص نیست که آیا ترامپ اجازه استفاده از تسلیحات آمریکا در داخل روسیه را به اوکراین خواهد داد یا خیر؟

ترامپ قول داده است که جنگ را به سرعت پایان دهد؛ اما جزئیاتی درباره نحوه انجام این کار ارائه نکرده است. این منابع به رویترز گفتند که انتظار می‌رود اوکراین از راکت‌های ATACMS ساخت ایالات متحده استفاده کند که برد آنها تا ۱۹۰ مایل (۳۰۶ کیلومتر) می‌رسد؛ زیرا کی‌یف از دولت آمریکا که هنوز هم دوست محسوب می‌شود، بهره می‌برد. زلنسکی ماه‌ها برای دریافت مجوز برای استفاده از این تسلیحات علیه اهدافی در عمق خاک روسیه فشار می‌آورد. «جیمز بیز»، گزارشگر دیپلماتیک الجزیره، با اشاره به گزارش‌های روزنامه فرانسوی فیگارو مبنی بر اینکه بریتانیا و فرانسه اجازه می‌دهند موشک‌های دوربردشان توسط اوکراین در روسیه استفاده شود، گفت: «هدف این کشورهای غربی حمایت از اوکراین است. به‌ویژه در منطقه کورسک که روسیه آن را اشغال کرده است.»

مسکو قبلا هشدار داده بود که هرگونه اقدام واشنگتن برای کاهش محدودیت‌ها در استفاده از تسلیحات تامین‌شده توسط ایالات متحده را در قالب «تشدید تنش بزرگ» ارزیابی می‌کند. تصمیم ایالات متحده نشان‌دهنده تغییر قابل توجهی در سیاست‌های این کشور است و دولت اوکراین را برای متوقف کردن حملات روسیه به شهرها و شبکه برقی‌اش تقویت می‌کند. بایدن مدت‌ها با اقداماتی مبنی بر استفاده از تسلیحات ایالات متحده علیه روسیه مخالفت کرده بود از ترس اینکه مبادا آمریکا و متحدانش در ناتو را به‌درگیری مستقیم با روسیه بکشاند.

اما به نظر می‌رسد که رئیس‌جمهور اکنون تسلیم شده است. کره‌شمالی هزاران سرباز را برای حمایت از روسیه به جبهه جنگ علیه اوکراین فرستاده است. مسکو معتقد است که ترامپ احتمالا مذاکره‌کننده مطلوب‌تری خواهد بود و می‌تواند کی‌یف را وادار به واگذاری قلمروی تحت کنترل روسیه در شرق و جنوب اوکراین کند.

«آدام انتوس»، «اریک اشمیت» و «جولیان بارنز» هم در گزارش ۱۷نوامبر در نیویورک‌تایمز نوشتند، مقامات آمریکایی اعلام کردند که رئیس‌جمهور بایدن مجوز اولین استفاده از موشک‌های دوربرد ارائه‌شده توسط ایالات متحده توسط اوکراین را برای حملات در داخل روسیه صادر کرد. به گفته مقامات، این تسلیحات احتمالا در ابتدا علیه نیروهای روسیه و کره شمالی برای دفاع از نیروهای اوکراینی در منطقه کورسک در غرب روسیه به‌کار گرفته می‌شود. تصمیم بایدن یک تغییر بزرگ در سیاست ایالات متحده است. این تصمیم، مشاوران او را دچار اختلاف کرده و تغییرات در سیاست‌های او دو ماه قبل از روی کار آمدن رئیس جمهور منتخب ترامپ است که قول داده حمایت بیشتر از اوکراین را محدود کند.

مقامات گفتند که اجازه به اوکراینی‌ها برای استفاده از موشک‌های دوربرد، معروف به ATACMS، در پاسخ به تصمیم غافلگیرکننده روسیه برای وارد کردن نیروهای کره‌شمالی به جنگ بود. ولودیمیر زلنسکی، رئیس‌جمهور اوکراین مجوز حمله را تایید نکرد؛ اما روز یکشنبه گفت که مهم‌تر از رفع محدودیت‌ها، تعداد موشک‌هایی است که برای حمله به روس‌ها استفاده می‌شود. به نوشته گزارشگران نیویورک‌تایمز، پس از آنکه روسیه در ماه مه حملات گسترده خود به سمت خارکیف، دومین شهر بزرگ اوکراین را آغاز کرد، بایدن شروع به کاهش محدودیت‌ها در استفاده از تسلیحات تامین‌شده توسط ایالات متحده در خاک روسیه کرد. برای کمک به اوکراینی‌ها در دفاع از خارکیف، بایدن به آنها اجازه داد از سامانه HIMARS که بردی حدود ۵۰مایل دارد، علیه نیروهای روسی مستقیما در آن سوی مرز استفاده کنند.

درحالی‌که مقامات می‌گویند که انتظار ندارند این تغییر به‌طور اساسی روند جنگ را تغییر دهد؛ اما افزودند که یکی از اهداف تغییر این سیاست، ارسال این پیام به کره‌شمالی است که نیروهای آنها آسیب‌پذیر هستند و آنها نباید نیروی بیشتری ارسال کنند. مقامات گفتند درحالی‌که احتمالا اوکراینی‌ها ابتدا از این موشک‌ها علیه نیروهای روسی و کره‌شمالی (که نیروهای اوکراینی در کورسک را تهدید می‌کنند) استفاده می‌کنند؛ اما بایدن می‌تواند به آنها اجازه استفاده از این سلاح‌ها را در جاهای دیگر بدهد. برخی از مقامات آمریکایی گفتند که بیم آن دارند که استفاده اوکراین از این موشک‌ها می‌تواند پوتین را وادار کند که با قدرت علیه ایالات متحده و شرکای ائتلافی‌اش مقابله کند؛ اما دیگر مقامات ایالات متحده گفتند که فکر می‌کنند این ترس‌ها بیش از حد است.

ارتش روسیه در حال انجام یک حمله بزرگ با حدود ۵۰هزار سرباز، از جمله سربازان کره‌شمالی، به مواضع اوکراین در کورسک با هدف بازپس‌گیری تمام اراضی روسیه است که اوکراینی‌ها در ماه اوت تصرف کردند. اوکراینی‌ها می‌توانند از موشک‌های ATACMS برای حمله به مراکز نظامی روسیه و کره‌شمالی، بخش‌های کلیدی تجهیزات نظامی، گره‌های لجستیکی، انبارهای مهمات و خطوط تدارکاتی در عمق روسیه استفاده کنند. انجام این کار می‌تواند به اوکراینی‌ها کمک کند تا اثربخشی حمله روسیه و کره‌شمالی را کاهش دهند. از زمان تهاجم گسترده روسیه به اوکراین در فوریه۲۰۲۲، تسلیح اوکراین به ATACMS دوربرد موضوعی حساس بود.

برخی از مقامات پنتاگون با دادن این موشک‌ها به اوکراین مخالف بودند؛ زیرا معتقد بودند که ارتش ایالات متحده تدارکات محدودی دارد. اجازه به حملات دوربرد به خاک روسیه با استفاده از موشک‌های آمریکایی می‌تواند این معادله را تغییر دهد. در ماه اوت، اوکراینی‌ها حمله فرامرزی خود را به منطقه کورسک آغاز کردند؛ جایی که آنها بخشی از خاک روسیه را تصرف کردند. از آن زمان، مقامات ایالات متحده به‌طور فزاینده‌ای نگران وضعیت ارتش اوکراین شده‌اند؛ ارتشی که با حملات همزمان روسیه در شرق، خارکیف و اکنون کورسک ضعیف شده است. حضور بیش از ۱۰هزار سرباز کره‌شمالی و پاسخ بایدن در حالی صورت می‌گیرد که ترامپ با هدف اعلام‌شده پایان دادن به جنگ آماده می‌شود تا دوباره وارد قدرت شود.