هر چند که گاز گرفتن بیشتر در کودکان نوپا بیشتر دیده می‌شود و می‌تواند در این سنین طبیعی باشد، اما در مواقعی به صورت عادت در برخی کودکان بزرگتر هم دیده می‌شود. کودکانی که از این شیوه در زمان‌هایی که خشمگین یا عصبانی هستند به عنوان ابزاری برای دفاع از خود استفاده می‌کنند. این که چه دلایلی باعث این رفتار در کودکان می‌شود؟ چه واکنشی باید در مقابل آن‌ها داشت؟ یا برای جلوگیری از این رفتار والدین باید چگونه رفتار کنند؟ موضوعی است که سعی شده است در این نوشتار به آن پرداخته شود.

چه عواملی در گاز گرفتن کودک دخیل است؟

سن کودک در این قضیه بسیار تاثیرگذار است. این که در برخی از سنین به خصوص در زمان رویش دندان، این قضیه نمود بیشتری دارد. در این دوران کودک به‌ خاطر درد و خارش لثه‌ها ممکن است هر چیزی را که در اطراف خود می‌بیند، گاز می‌گیرد تا دردش تسکین یابد.

در خیلی از مواقع نیز کودک چون نمی‌داند که چگونه احساسات خود را بروز دهد، از گاز گرفتن به عنوان ابزاری برای بیان احساساتش استفاده می‌کند. یا وقتی که کودک در شرایطی قرار گیرد که نمی‌تواند منظورش را بیان کند و آن شرایط باب میلش نیست، از این رو برای اعتراض گاز می‌گیرد. همچنین در برخی مواقع دیگر احساسات منفی (مانند عصبانیت، حسادت و ترس)، ناراحت بودن از چیزی، جلب توجه، دفاع از خود، درخواست نیازها(گرسنگی، تشنگی یا خستگی)، قوی جلوه دادن خود، هیجان و حتی علاقه هم می‌تواند کودک را تحریک به این کار کند.

راهکارهایی در مقابل گاز گرفتن کودک

مطمئنا وقتی دلیل هر مشکلی معلوم شود، راحت‌تر می‌توانیم برای رفع آن اقدامات لازم را انجام دهیم. شناخت رفتارهای کودکان و استفاده از شیوه‌های مناسب برای مدیریت آن‌ها، هم به والدین کمک می‌کند تا بهتر با این مشکل کنار بیایند و هم به کودکان کمک می‌کند تا کم‌کم مهارت‌های ارتباطی و اجتماعی خود را بهبود بخشند.

برای درمان گاز گرفتن کودک والدین باید درک عمیق‌تری از علل آن داشته و از روش‌های تربیتی مطابق با سن و مرحله رشد کودک استفاده کنند. باید صبور بود، آرامش خود را حفظ کرد و از عصبانیت پرهیز شود.

کودکان زیر یک سال،  به‌منظور کشف دنیای اطراف خود از گاز گرفتن، استفاده می‌کنند. بنابراین اگر کودکی در این سنین، والدین خود را گاز گرفت، والدین باید خونسرد باشند و با کلماتی مانند «نه» و «گاز نگیر» نادرستی این رفتار را به او نشان دهند.

کودکان نوپا نیز چون توانایی مدیریت احساسات خود را ندارند از گاز گرفتن برای بیان عصبانیت و ناراحتی یا برای دفاع از خود این کار را انجام می‌دهند. والدین باید به‌طور واضح و جدی به کودک بگویند که گاز گرفتن مجاز نیست و نباید این کار را انجام دهند. برای این که کودک را متوجه اشتباهش کنید، توجه بیشتری به فرد مقابلش داشته باشید.

سعی کنید بفهمید چه اتفاقی افتاد که منجر به گاز گرفتن شد. برای این کار او را به گوشه‌ای برده و وقتی که آرام شد، دلیل کارش را بپرسید. وقتی علت را فهمیدید، برای او درباره واکنش درست به چنین احساسات و فکرهایی، توضیح دهید.

متاسفانه برخی از والدین وقتی این رفتار را در کودک خود می‌بینند مقابله به مثل کرده تا به کودک بفهمانند که این کارش چه قدر دردناک است اما باید گفت که این می‌تواند الگوی غلط برای کودک باشد. زیرا والدین در حال انجام کاری هستند که می‌خواهند کودک را از آن نهی کنند. از طرف دیگر این کار می‌تواند کودک را عصبانی‌تر کند.

تعدادی از والدین وقتی کودک این رفتار را انجام می‌دهد به او برچسب «گاز گیر» می‌زنند. این کار درست نیست، والدین باید به‌جای برچسب زدن بر روی رفتارهای ناهنجار کودک، به او نادرستی این کار را یادآوری کنند.

برخی از رفتارهای ناهنجار کودکان برای جلب توجه است. بنابراین والدین باید زمان بیشتری برای آن‌ها بگذارند، به ویژه زمانی که فرزند دوم به خانواده اضافه می‌شود. خستگی نیز می‌تواند به این موضوع دامن بزند چرا که کودکان به‌خاطر خستگی از کارهایی که انجام می‌دهند تحمل‌شان کم می‌شود، زود عصبانی شده و دیگران را گاز می‌گیرند. برای فرزندتان فعالیت‌های تفریحی و زمان استراحت کافی در نظر بگیرید. از طرف دیگر باید به این نکته توجه داشت که این برنامه‌ها نباید به گونه‌ای باشد که باعث خستگی بیشتر کودک شود.