دنیای اقتصاد/ بررسی بازار خودرو طی آبان‌ماه نشان می‌دهد که تا پیش از افزایش قیمت کارخانه‌ای خودرو بازار با ثبات نسبی همراه بود؛ این در شرایطی است که در چهار روز گذشته شاهد رشد قیمت‌ها در بازار خودرو بوده‌ایم. بازدهی ماهانه خودروهای داخلی به ۶.۱۲درصد رسیده؛ این بدان‌معناست که در ماه جاری به طور میانگین ۴۲.۷میلیون تومان رشد قیمت به ثبت رسیده است اما بعد از رشد ۳۰درصدی قیمت کارخانه‌ای خودرو، قیمت‌ها روند صعودی به خود گرفته‌اند اما این روند چندان قابل‌توجه نیست.
 
در طول سال‌های گذشته بازار خودرو همواره به‌عنوان تابع بازار ارز ایفای نقش می‌کرد و هرگونه فرازوفرود در نرخ ارز، بازار خودرو را نیز دچار التهاب می‌کرد؛ این در حالی است که از اردیبهشت‌ماه امسال این تاثیرپذیری تا حد زیادی کم شده، تا جایی که برخی نا‌آرامی‌های منطقه‌ای نیز منجر به آن نشد که بازار خودرو دچار تغییرات جدی شود.

اما عامل دومی که همیشه روی بازار خودرو موثر بود اعلام قیمت‌های کارخانه‌ای جدید بود. حالا گویا این موضوع دیگر تاثیرگذاری سابق را ندارد. از ابتدای هفته جاری که اولین خبرها از رشد رسمی قیمت خودرو به میزان میانگین ۳۰درصد اعلام شد، انتظار بر این بود که این اتفاق حدود ۱۰درصد بهای خودرو را در بازار افزایش دهد، اما با گذشت چند روز از این تصمیم، بهای خودروهای داخلی طی ۴روز گذشته به‌طور میانگین ۳۷میلیون تومان، معادل ۵.۱درصد، رشد داشته است که تقریبا نصف پیش‌بینی‌های انجام‌شده است.  

برای رصد بازار خودرو بهای ۱۵محصول داخلی و مونتاژی را در سه بازه زمانی یک آبان، ۲۶ آبان و ۳۰آبان زیر ذره‌بین قرار داده است. بر این اساس بهای خودروهای داخلی از ابتدای آبان تا روز گذشته ۴۲.۷میلیون تومان، معادل ۶.۱۲درصد و از ۲۶آبان تا دیروز ۳۷میلیون تومان، معادل ۵.۱درصد، رشد را ثبت کرده است. بیشترین افزایش قیمت رخ‌داده مربوط به راناپلاس است که از ابتدای آبان تاکنون رشد ۸۰میلیون تومانی و ۱۲.۴درصدی را ثبت کرده است.

البته تصمیم مجلس برای کاهش تعرفه واردات خودرو را می‌توان در بحبوبه رشد ۳۰درصدی قیمت کارخانه، سرعت‌گیر رشد قیمت خودرو در بازار خواند. در لایحه بودجه‌ای که دولت به مجلس تحویل داده بود تعرفه ۱۰۰درصدی برای ورود خودرو به کشور منظور شده بود، اما مجلس ابتدا آن را به ۷۰درصد رساند و روز سه‌شنبه کمیسیون تلفیق در واکنش به رشد قیمت کارخانه‌ای خودرو، تعرفه واردات را به ۶۰درصد کاهش داد. این تصمیمات موجب شد از سرعت رشد قیمت خودرو در بازار کاسته شود.

اگر مجلس روی این تصمیم خود بماند و تعرفه را به ۶۰درصد کاهش دهد (که این میزان حتی از تعرفه جاری هم کمتر است)، می‌تواند همچنان به عنوان سرعت‌گیر قیمت خودرو در بازار ایفای نقش کند؛ چراکه با کاهش تعرفه به طور طبیعی واردات خودرو نیز افزایش پیدا می‌کند (البته در کنار تامین ارز ورود خارجی‌ها). رشد سرعت واردات نیز بازار خودرو را تحت تاثیر قرار داده و می‌تواند موجب ایجاد ثبات در بازار شود.

عامل دیگری که در صورت تحقق می‌تواند در آینده قیمت خودرو در بازار را کاهش دهد، ابلاغ آیین‌نامه واردات خودروهای کارکرده است. تحقق این امر بیشتر از واردات خودروهای نو، بازار خودرو را تحت تاثیر قرار خواهد داد؛ چراکه وارداتی‌های نو بازه قیمتی بالاتری دارند و از حیث قیمتی با خودروهای داخلی رقابت نمی‌کنند. اما در صورت ورود کارکرده‌ها به بازار طبعا آنها بازه قیمتی کمتری خواهند داشت و می‌توانند با رقابت با داخلی‌ها و مونتاژی‌ها بازار خودرو را به آرامش نسبی برسانند.

جزئیات نوسانات بازار خودرو
خودروهای داخلی از ابتدای آبان تاکنون بین 15 تا 80میلیون تومان رشد قیمت را ثبت کرده‌‌اند. همان‌طور که اشاره شد بیشترین افزایش قیمت مربوط به رانا پلاس با رشد 80میلیون تومانی و 12.4درصدی است. این محصول که اول آبان‌ماه با قیمت 645میلیون تومان قیمت داشت، 26آبان‌ماه 655 میلیون تومان معامله شد. روز گذشته نیز بهای آن به 725میلیون تومان رسید.

پس از آن تارا اتوماتیک بیشترین افزایش قیمت را داشته است. این خودرو که روز گذشته در بازار یک‌میلیارد و 50میلیون تومان قیمت‌گذاری شد، ابتدای آبان‌ماه قیمتی معادل 980میلیون تومان داشت. 26آبان نیز که رشد قیمت خودرو کلید خورد بهای این محصول به 990میلیون تومان رسیده بود. بنابراین تارا اتوماتیک از ابتدای آبان تاکنون رشد قیمت 70میلیون تومانی و 7.1درصدی داشته است.

شاهین دنده‌ای نیز که در رتبه سوم بیشترین افزایش قیمت قرار دارد، از ابتدای آبان تا 26 ماه گذشته روی بهای 740میلیون تومان ثابت بود؛ اما از آن زمان تاکنون 60میلیون تومان معادل 8.1درصد افزایش قیمت را ثبت کرد تا بهای آن روز گذشته به 800میلیون تومان رسید.

کمترین افزایش قیمت بین خودروهای داخلی مربوط به کوئیک دنده‌ای است. این محصول سایپا که ابتدای ماه گذشته 430میلیون تومان خرید و فروش می‌شد، روز گذشته به قیمت 445میلیون تومان رسید تا افزایش قیمت 15میلیون تومانی و 3.5درصدی داشته باشد. کوئیک اتوماتیک پلاس نیز 20میلیون تومان، معادل 3.7درصد، رشد قیمت داشت و دیروز در بازار 565میلیون تومان معامله شد.

به‌رغم رشد قیمت خودروهای داخلی در بازار، بهای محصولات مونتاژی از ابتدای آبان تاکنون تقریبا ثبات داشته است؛ به طوری که طی یک ماه گذشته بهای این خودروها  به‌طور میانگین رشد 37.5میلیون تومانی و 2.15درصدی را ثبت کرده است. از 26آبان که بازار خودرو کمی دچار التهاب شد هم مونتاژی‌ها چندان تحت‌تاثیر قرار نگرفتند.

محصولات خودروسازان خصوصی که تغییرات قیمتی آنها را بررسی کردیم، در بازه زمانی مورد اشاره به‌طور میانگین  16.25میلیون تومان و یک‌درصد رشد قیمت داشته‌اند. بیشترین رشد قیمت بین خودروهای مونتاژی مربوط به فونیکس تیگو 7 است. این محصول که ابتدای آبان‌ماه بهایی معادل یک‌میلیارد و 900میلیون تومان داشت، 26 آبان قیمت آن با 20میلیون تومان افزایش، به یک‌میلیارد و 920میلیون تومان رسید. این خودرو روز گذشته در بازار یک‌میلیارد و 960میلیون تومان معامله شد تا مجموع رشد قیمت آن طی آبان‌ماه به 60میلیون تومان معادل 3.1درصد برسد.

همچنین دیگنیتی پرایم طی آبان‌ ماه 40میلیون تومان معادل 2.2درصد رشد قیمت داشت. این خودرو ابتدای آبان روی قیمت یک‌میلیارد و 790میلیون تومان بود اما 26 آبان بهای آن به یک‌میلیارد و 830میلیون تومان رسید. قیمت این خودرو از 26 آبان تا دیروز ثابت بوده است.

فیدلیتی هفت‌نفره نیز مسیر مشابهی را طی کرد. این خودرو که ابتدای ماه گذشته یک میلیارد و 830میلیون تومان قیمت داشت، تا 26آبان 30میلیون تومان، معادل 1.6درصد، رشد قیمت را ثبت کرد و پس از آن قیمت این محصول ثابت بود. جک S3 نیز در آبان‌ماه 20میلیون تومان، معادل 1.7درصد، رشد قیمت داشته و روز گذشته در بازار به بهای یک‌میلیارد و 160میلیون تومان خرید و فروش شد.