انسیه خزعلی در برنامه "پل مدیریت" رادیو تهران، درباره توانمندسازی زنان با اشاره به سخنان مقام معظم رهبری پیرامون جایگاه زن در خانواده اظهار کرد: مقام معظم رهبری تاکید دارند که از یک سو به زن به عنوان موجودی مستقل که مانعی برای پیشرفت او نباشد نگاه شود و از طرفی رهبری به نقش بی بدیل زن در خانواده و محوریت زن در خلقت تاکید دارند.

وی با اشاره به سخنان رهبری درباره نقش زن و مرد در خانواده، ادامه داد: رهبری در عین حال می‌گویند نقش زن مهمتر است و نقشی که زن در دوران بارداری، شیردهی و تربیت فرزند می‌تواند داشته باشد، بی‌بدیل است. این لطف خداوند است که زن را مظهر ادامه نسل قرار داده است لذا تلاش ما این است که به گونه‌ای متعادل برای زنان برنامه‌ریزی کنیم که هیچ کدام از این دو نقش را از دست ندهند، به طوری که مستقل باشند و برای کار و پیشرفت اقدام کنند و از طرفی محور و حامی خانواده باشند و فرزندانان آنها احساس کمبود مادر نداشته باشند.

معاون امور زنان و خانواده ررییس جمهوری توضیح داد: از این رو نظام واره شغلی زنان را در دستور کار قرار دادیم. به دنبال این هستیم نظام واره شغلی زنان از ۲۰ تا ۴۰ سالگی که زنان باید به خانواده و فرزندان بهره برسانند را به لحاظ نوع کار، ساعات کاری، دورکاری یا حضوری بودن کار متفاوت ببینیم. اگر مشاغلی را می‌توان به خانه منتقل کرد، به خانه منتقل شوند و در این مسیر طرح "خانه مولد" را در دستور کار داریم تا زنان بتوانند ابعاد مختلف وجودی خود را به بروز و ظهور برسانند.

زنان در سن باروری؛ ۲۴ میلیون نفر

وی در بخش دیگر سخنان خود درباره لزوم توجه به بحث جمعیت، بیان کرد: در آمار و سرشماری سال ۶۵ خانم‌های در سن باروری ۱۰ میلیون نفر بودند و تعداد مولید آنها ۲ میلیون نفر بود. اکنون اما خانم‌های در سن باروری ۲۴ میلیون نفر هستند و تعداد موالید آنها ۱ میلیون نفر است. سال ۶۵ اوج کمبودها، نبودها و جنگ بود و خانواده‌ها شرایط عادی و راحتی نداشتند اما نگاه‌شان این بود باید به عنوان یک سرمایه فرزندآوری داشته باشند.

معاون امور زنان و خانواده رییس جمهوری با بیان اینکه مساله اقتصادی در جمعیت تاثیر گذار است، در عین حال عنوان کرد: در یک پژوهی که توسط جهاد دانشگاهی انجام شده است، زیر ۳۰ درصد خانواده مسائل اقتصادی را برای فرزندآوری مطرح کرده‌اند. می‌بینیم در خانواده‌هایی که وضعیت مالی مناسبی دارند تعداد فرزندان کمتر است و نمی‌توان ارتباط تنگاتنگی بین وضعیت اقتصادی مناسب و تعداد فرزند یا فرزندپروری بیان کرد. شاهد هستیم نخبگان ما گاهی از خانواده‌های متوسط و پایین تر از متوسط و با داشتن فرهنگ غنی به این مراحل رسیده‌اند اما دولت هم باید مسائل اقتصادی را پشتیبانی کند. بودجه برخی موارد قانون جوانی جمعیت دیده نشده که اگر دیده ‌شود می‌تواند عملیاتی شود.

ازدواج بسیار کم شده است

خزعلی خاطر نشان کرد: ازدواج بسیار کم و فرزندآوری کم شده است. سن ازدواج به ۲۵ سال برای زنان و ۲۹ سال برای مردان و سن فرزندآوری به بالای ۳۰ سال رسیده است. نوع نگاه به ازدواج عوض شده است و الان شاهد این هستیم که در محیط ها و منطقه‌هایی که وضعیت فقر بیشتر است تعداد فرزندان بیشتر از مناطق مرفه‌نشین است. تعداد چهار قلوها کم بود و ما می‌توانستیم مسکن برایشان فراهم کنیم. از وزارت راه خواستیم مسکن رایگان و نه تنها قسطی به چهار قلوها را در اولویت قرار دهد که در برخی استانها انجام شده است.

وی درباره سایر تسهیلاتی که دولت برای افزایش جمعیت در نظر گرفته است، اظهار کرد: کار دیگر ما ارائه تسهیلات برای زوجین دهه شصتی بود. تجرد دهه شصتی‌های ما بیشتر از دهه‌های دیگر است و جمعیت آنها بیشتر است. ۲۱ درصد جمعیت ما را دهه شصتی‌ها، ۱۵ درصد جمعیت ما را دهه هفتادی‌ها، ۱۵ درصدش را دهه هشتادی‌ها و ۹ درصد جمعیت را دهه نودی‌ها تشکیل می‌دهند. بنابراین اگر دهه شصتی‌ها شرایط خوبی برای ازدواج داشته باشند می‌توانند کشور را جوان نگه دارند. در روستاها دو برابر شهرها تجرد داریم. سال گذشته سیاست دادن تسهیلات به زوجین مجرد دهه شصتی را در دستور کار قرار دادیم. امسال شرایط بودجه به ما این اجازه را نداد که آن سیاست را ادامه دهیم اما  برنامه داریم که برایشان بسته حمایتی داشته باشیم.

معاون امور زنان و خانواده رییس جمهوری همچنین این را هم گفت که خانواده‌ها باید در بحث ازدواج آسان گیری و ساده زیستی را سر لوحه کار خود قرار دهند.

لوایح حضانت، هویت و اهدای جنین در کمیسیون لوایح دولت

خزعلی در بخش دیگر سخنان خود درباره وضعیت و جزئیات لوایح تدوین شده از سوی این معاونت، توضیح داد: می‌دانید که مراحل مختلف طی شدن لایحه از کمیسسون‌های فرعی و اصلی و گارگروه‌ها خیلی طولانی است. برای مثال لایحه «امنیت زنان» که هم اکنون در مجلس قرار دارد برای ۱۲ سال پیش است که بر اساس تاکیدات مقام معظم رهبری پیرامون پیشگیری از ظلم به زن، حمایت از زنان و حفظ امنیت زنان تدوین شد. این لایحه در دولت دهم نوشته شد اما هنوز تصویب نشده است. ما نیز لوایحی را در کمیسیون لوایح دولت داریم که لایحه حضانت، هویت و طرح جامع توانمندسازی زنان سرپرست خانوار از جمله آنها هستند.

وی با بیان اینکه مراحل کمیسیون لایحه اهدای جنین طولانی شده است و امیدواریم زودتر به مجلس برود، درباره آخرین وضعیت لایحه توانمندسازی زنان سرپرست خانوار، گفت: طرح جامع توانمندسازی زنان سرپرست خانوار جزو مواد برنامه ششم توسعه بوده است. ما این طرح را سال قبل به کمیسیون لوایح دولت فرستادیم. این طرح در کمیسیون است و در حال طی کردن مراحل نهایی خود است.

حمایت از زنان سرپرست خانوار

معاون امور زنان و خانواده ریاست جمهوری در عین حال اظهار کرد: با این وجود ما منتظر نشدیم تا این قانون تصویب شود و مواردی را به صورت عملیاتی شروع کردیم. از استانداریها خواستیم طرح کسب و کار پایدار خانواد محور را اجرا کنند. در مرحله اول این طرح اگر زن سرپرست خانوار دارای فرزند بزرگ باشد او را اشتغال می‌دهند و در مرحله بعد زن سرپرست خانوار تحت نظر کارآفرینان قرار می‌گیرد و کسب و کاری را شروع می‌کند. پیش تر گاهی زن سرپرست خانوار به بدهکار تبدیل می‌شد و نمی‌توانست قسط‌هایش را پرداخت کند اما در این طرف طی قراردادی که با کارآفرینان بسته می‌شود، کارآفرینان تا ۴ سال پای کار زنان سرپرست خانوار هستند. از این طریق بیش از ۳۴۰۰ شغل برای زنان سرپرست خانوار ایجاد شده که هم تشویقی برای زن کارفرین است و هم اطمینان برای زن سرپرست خانوار محسوب می‌شود که محصولش به بازار برسد. این طرح الان در ۲۱ استان اجرایی شده است.

به گفته خزعلی پیش از این زنان سرپرست خانوار به دلیل نداشتن ضامن نمی‌توانستند از وام‌هایی که به آنها تعلق می‌گیرد استفاده کنند اما اکنون با ایجاد صندوق ضمانت زنان سرپرست خانوار برای دهک‌های پایین، تعداد زیادی از زنان سرپرست خانوار از این وام استفاده کرده‌اند.

وی در پاسخ به سوالی در خصوص اقدامات این معاونت در راستای توانمندسازی زنان در مناطق محروم، یادآور شد: حمایت از بازماندگان تحصیلی به ویژه در دوره دبیرستان برای خانمها و دختران در دستور کار ما است. از سوی دیگر افزایش تعداد خوابگاه‌ها در روستاهای مرکزی نیز در دستور کار ما است تا از تردد دختران بین شهر و روستا جلوگیری شود. برای اینها در تمام استان‌ها اعتباراتی دیده شده است. البته خیلی از محرومیت‌ها شاید با این اعتبارات تامین نشوند. ایجاد پارک بانوان و تامین اعتبار برای پارک و ورزشگاه‌های بانوان نیز از دیگر اقدامات دولت است. الان ۵۰۰۰ ورزشگاه اختصاص به بانوان دارد. تلاش داریم روستاها و شهرهای کوچک نیز این دسترسی را پیدا کنند. در حال حاضر ۸۲۹ مدال بین المللی را دختران ما کسب کرده‌اند که نزدیک به مدال آقایان است.

اجرا شدن بیمه زنان خانه‌دار دارای سه فرزند روستایی

خزعلی در ادامه سخنانش افزود: بیمه زنان خانه‌دار دارای سه فرزند روستایی برای اولین بار در این دولت اجرایی شد. این امر سالها به عنوان قانون بالادستی بود اما چون بودجه آن تامین نشده بود تا الان اجرا نشده بود. امیدواریم این به زنان شهری هم سرایت یابد. اکنون ناباروری ۱۰۰ درصد پشتیبان بیمه را دارد. زنان باردار و شیرده تا پایان شیردهی و فرزندان آنها تا پایان ۵ سال نیز تحت پوشش بیمه قرار گرفته‌اند.

وی در بخش دیگر سخنان خود درباره ماموریت‌های معاونت امور زنان و خانواده ریاست جمهوری، گفت: معاونت امور زنان و خانواده ریاست جمهوری دستگاهی ستادی است که مسئولیت‌هایش عمدتا در راستا برنامه‌ریزی، سیاست گذاری و هماهنگی با دستگاه‌ها و نظارت بر اجراست.

خزعلی با بیان اینکه نمی‌توان گفت معاونت امور زنان و خانواده ریاست جمهوری مستقیما در مسائل اجرایی دخیل است، تصریح کرد: اما این معاونت با نظارت دقیق بر اجرای قوانین می‌تواند خیلی از دستگاه‌های اجرایی را ملزم به عملیاتی شدن و به صحنه آوردن قوانین کند.

معاون امور زنان و خانواده ریاست جمهوری معتقد است که اجرای ضعیف قوانین موجود از جمله ضعف‌های فعلی کشور است.

خزعلی توضیح داد: یکی از ایرادات ما در کشور این است که قوانین اجرا نمی‌شوند. آیین نامه و قانون زیاد داریم اما در اجرا ضعیف هستیم. علت آن  نبودن بودجه، نبود نیروی کافی، نبود تجهیزات و... است. البته گاهی اوقات قوانین نیز خیلی محاسبه گری نشده‌اند تا پشتوانه بودجه و امکانات و آمایش سرزمین را ملاحظه کرده باشند و این ایراد به قوانین وجود دارد. ما در حوزه زنان می‌خواهیم به جد این امر را  پیگیری کنیم که این اهتمام وجود داشته باشد.

وی در پایان سخنان خود درباره چالشهای معاونت امور زنان تاکید کرد: عمده‌ترین چالش ما شاید به دلیل ستادی بودن ما است. بسیاری از مواردی که دلمان می‌خواهد به صحنه عمل آیند، اینگونه نمی‌شود. شاید گزارش گیری چاره کار نباشد چراکه شاید گزارش گیری بخشی را به تحرک وا دارد اما به علت شرایط ویژه سازمانها بعضا نه تنها بودجه به خود وظایف آنها نمی‌رسد بلکه به طرح‌های ما نیز نمی‌رسد. از این رو این گزارش گیری هم به اجرا ختم نمی‌شود. از این رو ما تلاش کردیم از دستگاه‌های مختلف اعتباراتی را در سفرهای استانی بگیریم. نیازهای استانها را به ویژه در حوزه زنان و خانواده بررسی کردیم و تلاش کردیم با گرفتن اعتبارات و دادن به دستگاه‌های اجرایی مربوطه، عاملی را برای کار ایجاد کنیم. ماه‌های گذشته سعی کردیم هر هفته ارتباط با مسئولان استان‌ها از استاندار تا مدیران استان را داشته باشیم تا پیگیر مصوبات باشیم. این موارد توانسته خیلی از موارد مورد نظر ما را اجرا کند.