پدال/ در مقاله پیش رو به تاریخچه یکی از مشهورترین شاسی‌بلندهای دنیا پرداختیم و نگاهی به نسل‌های مختلف فورد اکسپلورر داشتیم.

اگر در دهه چهارم زندگی خود قرار داشته باشید احتمالاً می‌دانید که سدان ها و استیشن‌های خانوادگی چقدر پرطرفدار بوده‌اند. برخلاف این روزها، اگر نیازمند خودرویی نسبتاً راحت بودید چند گزینه محدود در بازار وجود داشت هرچند آن‌ها نیز خالی از نقص نبودند. سدان های چند دهه قبل توان یدک کشی زیادی نداشتند و استیشن واگن‌ها نیز نمی‌توانستند فضای بار بسیار زیادی را فراهم کنند. این خودروهای بزرگ مصرف سوخت نسبتاً زیادی نیز داشتند و در کل نظر مثبت بسیاری از خریداران را به خود جلب نمی‌کردند. فورد با درک این فرصت تصمیم گرفت چشم‌انداز بازار خودروی آمریکا را برای همیشه تغییر دهد. این خودروساز آمریکایی در سال ۱۹۹۰ از اکسپلورر رونمایی کرد، محصولی که بی‌شک مهم‌ترین وسیله نقلیه عصر مدرن آمریکا به شمار می‌رود. دلایلی برای چنین ادعایی وجود دارد اما مهم‌ترین جنبه اکسپلورر این است که چندین مزیت را در قالب یک خودرو به خانواده‌ها اعطا کرد و بسیاری از این موارد را نمی‌توانستید در سدان ها و استیشن‌ها مشاهده کنید.

تاریخچه فورد اکسپلورر
نسل اول

پیش از عرضه اکسپلورر در سال ۱۹۹۰، بازار شاسی‌بلندها معمولاً شامل محصولاتی آفرود و خشن بود. تنها شاسی‌بلند خانوادگی و واقعی آن دوران را می‌توان شورولت سابربن دانست هرچند این خودرو نیز ابعاد بسیار بزرگ و هزینه‌های نگهداری زیادی داشت. همچنین سابربن بر پایه فریم وانت فول سایز تولید شده بود و سواری آن خیلی راحت نبود؛ اما ورود اکسپلورر به بازار با فروش انفجاری آن همراه شد. در سال اول حدود ۲۵۰ هزار دستگاه از شاسی‌بلند فورد به فروش رفت و تا سال ۱۹۹۳ فروش آن به بیش از ۳۰۰ هزار دستگاه در سال رسید. برای مقایسه باید گفت رقیب اصلی اکسپلورر در آن دوران یعنی شورولت S-10 بلیزر تنها حدود ۱۳۰ هزار دستگاه فروش را تجربه کرد.

فورد فریم وانت کامپکت رنجر را برای اکسپلورر انتخاب کرد و بدنه شاسی‌بلند را به آن افزود هرچند تغییراتی کلیدی در سیستم تعلیق و قوای محرکه اعمال شد تا سواری خودرو بسیار راحت‌تر باشد. اکسپلورر همچنین از متریال ضد صدای بیشتر و پلاستیک‌های بهتر استفاده کرد تا سواری نرم و کابین بی‌صدایی داشته باشد. برای اولین بار بود که یک خودروی تولید انبوه چهار چرخ محرک را می‌توانستید در بازار آمریکا به عنوان خودرویی نرم و راحت در نظر بگیرید. اکسپلورر همچنین از صندلی‌های تاشو و فضای بار زیاد سود می‌برد.

همان‌طور که گفته شد اکسپلورر در زیر پوست خود از ساختار وانت رنجر استفاده کرد بود که نتیجه آن فرایند ساخت راحت‌تر و هزینه‌های توسعه کمتر بود. استفاده از فریم وانت پیکاپ به این شاسی‌بلند اجازه می‌داد سخت و خشن باشد و به راحتی از مسیرهای گوناگون عبور کند. اولین نسل اکسپلورر از پیشرانه ۶ سیلندر ۴ لیتری مشترک با رنجر استفاده کرد و مشتریان می‌توانستند گیربکس ۴ سرعته اتوماتیک یا ۵ سرعته دستی را سفارش دهند. قدرت این پیشرانه به ۱۵۵ اسب بخار می‌رسید. مدل پایه به‌صورت دیفرانسیل عقب عرضه شد اما امکان سفارش سیستم چهار چرخ محرک نیز وجود داشت. نکته جالب اینکه شورولت S-10 بلیزر تقریباً در هر زمینه‌ای بهتر از اکسپلورر بود اما همان‌طور که گفتیم، محصول فورد بسیار خوش‌ساخت بود و بازاریابی فوق‌العاده‌ای نیز داشت. همچنین کیفیت ساخت شاسی‌بلند فورد نیز بهتر از رقیب خود ارزیابی می‌شد. اکسپلورر هنوز هم در حال تولید شد و در ششمین نسل خود قرار دارد. شاسی‌بلند موردبحث اخیراً فیس لیفت و وارد مدل سال ۲۰۲۵ شده است. در ادامه می‌خواهیم نگاهی گذرا به سایر نسل‌های این محصول داشته باشیم تا تاریخچه فورد اکسپلورر ناقص نباشد.

نسل دوم

نسل دوم اکسپلورر در سال ۱۹۹۴ معرفی شد و ظاهری رادیکال و جدید داشت. طراحی جعبه‌ای نسل اول کاملاً کنار گذاشته شد تا از طراحی گردتر استفاده شود. البته زیر پوست این شاسی‌بلند خیلی تغییر نکرد اما پیشرانه ۶ سیلندر ۴ لیتری جدیدی وجود داشت. دومین نسل اکسپلورر را می‌توان اولین شاسی‌بلند آمریکایی بازار با کیسه‌های هوای دوتایی دانست.

نسل سوم

در این نسل شاهد بزرگ شدن ابعاد خودرو بودیم و از نظر طراحی سواری نیز اکسپلورر مشابه سدان ها شده بود هرچند هنوز هم ظاهری خشن و وانت مانند داشت. وابستگی اکسپلورر به زیرساخت رنجر دیگر تمام شد زیرا فورد از پلتفرم مخصوص اکسپلورر استفاده کرد. سومین نسل این خودرو بجای پیشرانه ۸ سیلندر ۵ لیتری نسل قبلی از پیشرانه ۸ سیلندر ۴.۶ لیتری جدید این خودروساز استفاده کرد.

نسل چهارم

شاید کم طرفدارترین نسل اکسپلورر همین نسل چهارم باشد که در سال ۲۰۰۶ معرفی شد. خودروی موردبحث از فریم جدید و سفت‌تری استفاده می‌کرد و فورد از آن به عنوان محصولی کاملاً جدید نام می‌برد. همچنین خبری از گیربکس دستی نبود. چهارمین نسل اکسپلورر آخرین نسل ساخته شده روی ساختار بدنه روی فریم بود چراکه فورد تصمیم گرفت نسل بعدی را به عنوان یک کراس اور یونی بادی تولید کند.

نسل پنجم

این نسل از شاسی‌بلند فورد به عنوان مدل سال ۲۰۱۱ راهی بازار شد و هویتی کاملاً متمایز داشت. از اینجا به بعد، اکسپلورر به عنوان یک کراس اور در نظر گرفته شد زیرا ابعاد بزرگ‌تر و پلتفرم یونی بادی داشت. همچنین اکسپلورر نسل پنجم اولین مدل این از این خودرو با ردیف سوم صندلی‌ها بود که به‌صورت استاندارد در نظر گرفته شد. پیشرانه ۸ سیلندر نیز حذف شد تا فضا برای ارائه دو پیشرانه ۴ و ۶ سیلندر جدید باز شود. پنجمین نسل اکسپلورر نام این خودرو را احیا کرد زیرا فروش آن در سال ۲۰۱۱ بیش از دو برابر سال ۲۰۱۰ یعنی آخرین سال نسل چهارم بود.

نسل ششم

نهایتاً به نسل فعلی شاسی‌بلند فورد می‌رسیم که طراحی پیشرانه جلو و دیفرانسیل عقب را انتخاب کرده است. متأسفانه نسل ششم با برخی مشکلات عرضه شد به گونه‌ای که گیربکس استاندارد آن مشکلاتی همچون سختی تعویض دنده و ضربه زدن را داشت. در برخی موارد حتی فورد مجبور شد گیربکس جدیدی را روی خودروی مشتریان نصب کند. همچنین فراخوان‌های دیگری از جمله احتمال بریدن پیچ اکسل عقب اعلام شد که روی سواری خودرو تأثیر منفی می‌گذاشت. اما علیرغم استارت نه چندان خوب نسل ششم، آینده این شاسی‌بلند نمادین آمریکایی روشن به نظر می‌رسد. دنیای خودرو اخیراً با نسخه فیس لیفت اکسپلورر آشنا شده و از نظر ما بسیار بهتر از مدل قبلی است. فورد کار را به خوبی انجام داده و تا زمانی که تصمیمی برای بازنشستگی آن نداشته باشد، نام اکسپلورر همچنان در صنعت خودروی آمریکا خواهد درخشید.