کیهان/متن پیش رو در کیهان منتشر شده و بازنشرش در آخرین خبر به معنای تاییدش نیست

یک دیپلمات سابق ادعا کرد چون کنگره و دولت آمریکا همسو شده‌اند، می‌توان برخلاف برجام به توافق معتبری دست یافت.

قاسم محبعلی دیپلمات بازنشسته وزارت خارجه، درباره روابط با آمریکا در دوره ترامپ به نامه نیوز گفت: بعد از 3 دهه جمهوری‌خواهان تمام ارکان تصمیم‌گیری را در آمریکا به دست آوردند. علاوه‌ بر دولت آینده، اکثریت کرسی‌های دادگاه عالی، کنگره و سنا امروز در اختیار این حزب قرار دارد بنابراین به راحتی می‌تواند هر تصمیمی را بگیرد و آن را به اجرا درآورد. این مسئله هم می‌تواند یک فرصت و هم یک تهدید برای ما باشد.
وی افزود: اگر توافقی بین ایران و دولت ترامپ انجام شود، اجرای آن متفاوت از زمان اوباما خواهد بود. جمهوری‌خواهان مبتکر اکثر تحریم‌های سخت ضد ایرانی بودند بنابراین وقتی در زمان اوباما برجام امضا شد، آنها نامه نوشتند «نباید به این توافق اعتماد کرد چون رئیس‌جمهور بعدی می‌آید و آن را ابطال خواهد کرد» که همین اتفاق هم افتاد. ترامپ آمد و از برجام خارج شد یا در زمان بایدن هم سنگ‌اندازی‌ها را داشتند.
وی اظهار کرد: هر توافقی بین ایران و دولت ترامپ شود کنگره قطعاً با آن موافقت خواهد کرد و همه تحریم‌ها اعم از مصوبات کنگره و فرمان‌های اجرائی تمام رؤسای‌جمهور آمریکا علیه ایران می‌تواند لغو شود. پس این یک فرصت است که در 30 سال اخیر برای ما به وجود نیامده بود. همواره این خطر بود که اگر توافقی با دولت آمریکا شود، کنگره با آن مخالفت کند.
وی با اشاره به جنبه تهدیدی یکدست شدن قدرت در آمریکا برای ایران افزود: منصوبان ترامپ در دولت آینده و راه‌یافته‌گان به کنگره و سنا جمهوری‌خواهان سنتی نیستند؛ اغلب کسانی هستند که از شخص ترامپ فرمان‌برداری می‌کنند؛ بنابراین اگر توافقی صورت نگیرد، به راحتی ترامپ می‌تواند برای هر اقدامی حتی اقدام نظامی علیه ایران مجوز کنگره را بگیرد. این در حالی است که زمان ریاست‌جمهوری اوباما، بایدن و حتی بوش چنین امکانی به راحتی ممکن نبود.
محبعلی گفت: ایران باید تا دو ماه دیگر تمام احتمالات را درنظر بگیرد و خود را برای آنها آماده کند. البته به احتمال زیاد دولت ترامپ همانند دوره گذشته پیشنهاد مذاکره خواهد داد و منتظر جواب ایران می‌ماند. 
وی افزود: دوران نه جنگ و نه صلح گذشت و الان دوران یا جنگ یا صلح است. با توجه به شرایط خاورمیانه باید یک تصمیم اساسی مخصوصاً تا 2 سال آینده گرفته شود چون 2 سال دیگر دوباره انتخابات کنگره و سنا است و امکان دارد این دو رکن از دست جمهوری‌خواهان خارج شود بنابراین جمهوری‌خواهان خیلی جدی پیگیری می‌کنند تا پیش از انتخابات 2 سال آینده درباره ایران تصمیم بگیرند. همان‌طور که گفتم ترامپ برای هم جنگ و هم صلح دستش کاملاً باز است؛ مسئولان کشورمان 2 ماه فرصت دارند که به تصمیمی برسند که ترامپ بین دو گزینه جنگ و صلح، جنگ را انتخاب نکند.

اظهارات این دیپلمات سابق از جهات مختلف غیرکارشناسی و آرزواندیشانه است. اولاً او اذعان می‌کند که دو سال دیگر ممکن است ترکیب کنگره به هم بخورد و کنگره کارشکنی بکند. خب! ایران باید چه امتیاز هنگفتی بدهد که دوباره وعده بخرد و حداکثر دو سال دیگر به هم بخورد.
ثانیاً اساساً تضمین تعهدات طرف آمریکایی چیست. دولت آمریکا توافقی را که با قطعنامه شورای امنیت پشتیبانی می‌شد زیر پا گذاشت و نه ترامپ و نه بایدن حاضر به اجرای تعهدات دولت اوباما نشدند!
ثالثاً عمر توافق خیالی نه اینکه به دو سال نمی‌کشد بلکه حتی چند ماه هم دوام نخواهد آورد. علت، عهدنشناسی نوع دولت‌های آمریکایی و به‌ویژه شخصیت بی‌ثبات و خودکامه ترامپ است که تعهدات متعدد آمریکا را زیر پا گذاشت.
رابعاً برخی مدعیان اصلاح‌طلبی، در بی‌حافظگی، گوی سبقت را از هر فرد دچار زوال حافظه ربوده‌اند. انگار نه انگار که همین‌ها برجام را با همه خسارت‌های هنگفت‌اش بسیار گران به مردم خود فروختند و ادعا کردند همه تحریم‌ها یک‌جا با برجام لغو می‌شود. اکنون آنها هیچ حرفی نه از حقوق پایمال شده ایران در برجام می‌زنند و نه کاری به پایمال‌کننده آن توافق دارند که خود همین اصلاح‌طلبان درباره او از تعابیری مانند دیوانه و غیرقابل اعتماد و مذبذب یاد کرده‌اند. با این وجود عجیب است که همان‌ها ادعا می‌کنند توافق معتبرتری می‌شود با ترامپ انجام داد! در این‌باره حتی آقای روحانی با همه مذاکره‌طلبی‌اش اظهار کرد: «داستان مضحکی اتفاق افتاده؛ می‌‌گویند تعهدی که قبلاً بستیم، فعلاً محکم نباشد، درباره موضوع دیگری حرف بزنیم! آمریکا با زبان و عمل می‌‌گوید اهل مذاکره و تعهد نیست، اما به برخی کشورها می‌‌گوید بیا با ما مذاکره کن؛ مگر دیوانه‌‌اند که با شما مذاکره کنند؟ شما به مذاکره‌‌ای که به تأیید سازمان ملل رسیده، پایبند نیستید».
خامساً در موضوع جنگ و صلح باید یادآور شد که علت اصلی ایجاد تهدید، اظهار عجز و ضعف در برابر دشمن است (یعنی همین کاری که برخی مدعیان اصلاح‌طلبی می‌کنند) و نه سازش نکردن و تسلیم نشدن. همین ترامپ جنگ‌طلب، حاضر نشد به حضور نظامی در افغانستان تن دهد یا جنگ مستقیمی را در سوریه با وجود تهدید بسیار آغاز کند.