تبیان/ هیچ‌چیزی خوشایندتر از بوی کودکی که تازه حمام کرده نیست و برای خیلی از پدر و مادرها زمان حمام‌کردن کودک یکی از لذت‌بخش‌ترین کارهای مربوط به مراقبت از فرزندشان است. طبیعی است که در مورد حمام‌کردن کوچولویتان سؤال‌های زیادی داشته باشید. داشتن اطلاعات لازم کمکتان می‌کند درمورد شستن و حمام‌کردن کودک، راحت‌تر باشید و اعتمادبه‌نفس داشته باشید.

کودکم را چطور حمام کنم؟
از قبل برنامه‌ریزی‌کردن برای حمام‌کردن کودک کمک زیادی به شما می‌کند تا آماده باشید و با خیال راحت کودک را حمام کنید.
. کف وان یک مت سُرگیر بیندازید. می‌توانید از حوله هم برای کف وان استفاده کنید تا کودک احساس امنیت کند.
. وان را با آب گرم پُر کنید. دمای ایده‌آل حدود ۳۷ تا ۳۸ درجه سانتیگراد است. می‌توانید با مچ دست یا آرنجتان دمای آب را چک کنید. گرمایی که احساس می‌کنید باید برای پوستتان ملایم باشد.

. وقتی کودک را به سمت وان پایین می‌برید به‌آرامی با او حرف بزنید.
. با یک دست کودک را نگه دارید و با دست دیگر کودک را بشویید. تاخوردگی‌های پوست کودک را به‌دقت بشویید و برای صورت فقط از آب استفاده کنید، خصوصاً در اطراف چشم‌ها و دهان کودک، سپس با شامپو یا صابون بچه، پوست و موی کودک را بشویید.
. کودک را به‌آرامی از وان درآورید و روی حوله‌ای تمیز بگذارید. بدن کودک را به‌آرامی خشک کنید، خصوصاً قسمت تاخوردگی‌های پوست.

حمام‌کردن نوزاد
نوزادان به محیط گرم و آب عادت کرده‌اند و اغلب وقتی آنها را حمام می‌کنید آرام می‌شوند. به‌طورکلی دو تا سه بار حمام‌کردن در هفته برای نوزاد کافی است تا پوستش تمیز بماند. اگر کودک دوست دارد و شما هم آمادگی دارید، بیشتر حمام‌کردن ایرادی ندارد. گاهی حمام‌کردن می‌تواند پوست بدن کودک را خشک کند، بنابراین از مقدار کمی صابون یا شامپو استفاده کنید و بعد از حمام به بدن کودک لوسیون بچه بزنید.
اگر ترجیح می‌دهید هر روز کودک را حمام نکنید، یک تمیزکاری فوری با دستمال نمدار هم خوب است. صورت و چشم‌های کودک را با آب گرم و پارچه نخی تمیز و نرم تمیز کنید و پایین‌تنه و دست‌های کودک را زیر شیر آب بشویید.
هنگام حمام‌کردن مراقب سروصورت کودک باشید و به‌آرامی با او حرف بزنید تا نترسد و احساس امنیت کند.

وقتی کودک می‌تواند سرش را نگه دارد
بین سه تا چهار ماه بیشتر بچه‌ها می‌توانند سرشان را نگه دارند و اما همچنان برای نگه‌داشتن سروصورت بیرون از آب به کمک نیاز دارند. کودک را کنترل کنید و انتظار این را داشته باشید که این طرف و آن طرف حرکت کند؛ چون دیگر نوزاد نیست.

وقتی کودک می‌تواند بنشیند
بچه‌های ۶ تا ۹ ماه اغلب حمام‌کردن را دوست دارند و ممکن است ترجیح دهند در وان بنشینند تا اینکه دراز بکشند.

چند وقت یک‌بار باید کودک را حمام کنید؟
نیازی نیست هر روز کودک را حمام کنید و دو تا سه بار در هفته کافی است. شاید هم متوجه شوید کودک شما با حمام‌کردن راحت و آرام است و تصمیم بگیرید حمام‌کردن جزو روتین قبل از خواب کودکتان باشد. وقتی غذای جامد را برای کودک شروع می‌کنید شاید لازم باشد بیشتر کودک را حمام کنید، چون معمولاً وقتی کودک شروع می‌کند به یادگرفتن اینکه خودش غذا بخورد، لباس‌ و بدنش را بیشتر کثیف می‌کند.

بهترین زمان برای حمام‌کردن کودک چه وقت است؟
هیچ زمان استانداردی برای حمام‌کردن کودک وجود ندارد و هر زمانی از روز یا شب می‌تواند برای این کار مناسب باشد. سعی کنید زمانی را برای حمام‌کردن کودک انتخاب کنید که احتمال سرماخوردن کودک کمتر باشد و شما هم عجله‌ای نداشته باشید. ضمناً احتمالاً در هفته‌های اول تولد نوزاد نیاز دارید با کمک یک نفر دیگر کودک را حمام کنید، پس از این نظر هم باید هماهنگی‌های لازم را انجام بدهید.

برای حمام‌کردن کودک چه چیزهایی نیاز دارید؟
بعد از چند بار حمام‌کردن کودک می‌توانید بفهمید چه چیزهایی مناسب نیازتان است؛ اما به‌طورکلی لازم است این چیزها را داشته باشید:
. یک میز یا استند حمام که ثابت و محکم باشد و ارتفاع راحتی برای شما داشته باشد تا مجبور نشوید خم شوید.
. حداقل یک حوله بزرگ
. یک شوینده ملایم مناسب کودک (اگر پوست کودک خشک است بهتر است از شامپو بدن به‌جای صابون استفاده کنید). خیلی از پدر و مادرها ترجیح می‌دهند سر و بدن کودک را با شامپو بچه شستشو دهند.
. پوشک و لباس تمیز

کجا می‌توانید کودک را حمام کنید؟
تا زمانی که کودک فضای آزاد برای حرکت‌کردن داشته باشد و عمق آب تا اندازه‌ای باشد که سردش نشود هر جایی که دوست دارید و راحت هستید می‌توانید کودک را حمام کنید. وان بچه ایده‌آل است؛ زیرا قابل‌حمل است و راحت هم خالی و تمیز می‌شود. بعضی از پدر و مادرها دوست دارند در هفته‌های اول زندگی نوزادشان از سینک آشپزخانه به‌عنوان وان حمام استفاده کنند و کم‌کم سراغ وان حمام کودک بروند.

برای حفظ امنیت کودک در حمام چه باید بکنید؟
. هرگز کودک را تنها در حمام رها نکنید، حتی یک دقیقه. کودکان خردسال می‌تواند تنها در دو سه سانتیمتر آب خفه شوند و به همین دلیل هیچ‌وقت نباید آنها را بدون نظارت در اطراف آب رها کنید.
. دمای آب را همیشه اول خودتان چک کنید و سپس کودک را به‌آرامی در وان بگذارید.
. به سروصورت کودک در هر وضعیتی دقت کنید.
. به‌محض اینکه حمام‌کردن تمام شد آب وان را خالی کنید. خوب است از الان به این کار عادت کنید، پیش از اینکه کودک راه بیفتد و در خانه این طرف و آن طرف برود. همان‌طور که گفتیم بچه‌ها در چند سانتیمتر آب هم می‌توانند خفه شوند.
. زمان حمام‌کردن را برای کودک اتفاقی شاد و مفرح کنید و هیچ‌وقت این کار را با شتاب و بی‌حوصلگی انجام ندهید. در حمام حواستان به واکنش‌های کودک باشد و به‌آرامی با او حرف بزنید.

آیا با بزرگ‌تر شدن کودک می‌توانید نحوه حمام‌کردن او را تغییر بدهید؟
کودک وقتی بزرگ‌تر می‌شود یاد می‌گیرد حمام‌کردن یک عادت همیشگی است و فرصتی که می‌تواند از آن لذت ببرد و آب‌بازی کند. شاید کودک در حمام تلاش کند تا بایستد یا حتی از وان بیرون بیاید، پس خیلی مراقب باشید تا سُر نخورد.

کدام محصولات حمام برای کودک مناسب‌اند؟
 بیشتر محصولات حمام که برچسب «for baby» یا مناسب برای کوک خورده‌اند را می‌توانید برای کودک استفاده کنید. شامپوهای بچه معمولاً بدون پارابن هستند تا ریسک واکنش‌های حساسیتی پوست و چشم به حداقل برسد. اگر پوست کودکتان خیلی خشک و حساس است حتماً با مشورت پزشک او از محصول مناسب پوستش استفاده کنید.