ایسنا/متن پیش رو در ایسنا منتشر شده و بازنشرش در آخرین خبر به معنای تاییدش نیست

با سقوط دولت بشار اسد، کشورهای غربی و رژیم صهیونیستی نگران قدرت‌گیری دوباره جریان‌های تروریستی در این کشور هستند.

 رسانه انگلیسی در مطلبی با اشاره به سقوط دولت «بشار اسد» در سوریه، به نگرانی کشورهای غربی و رژیم صهیونیستی از گسترش فعالیت‌های تروریستی در این کشور پرداخت.

به ادعای رویترز، کنار رفتن «بشار اسد» موجب کاهش نفوذ ایران در غرب آسیا می‌شود، اما رژیم صهیونیستی، ایالات متحده و قدرت‌های عربی اکنون باید با خطر بی‌ثباتی و افراط‌گرایی ناشی از سقوط اسد مقابله کنند.

در رأس مخالفان مسلح سوریه که به ۵۰ سال حکومت خاندان اسد پایان دادند، هیئت تحریر الشام قرار دارد که در گذشته به القاعده ارتباط داشت. این گروه از سوی ایالات متحده و سازمان ملل متحد به‌عنوان یک سازمان تروریستی شناخته می‌شود.

غرب و متحدانش در منطقه نگران هستند که ائتلاف مخالفان سوری به‌دنبال ایجاد یک دولت افراط‌گرا باشد، یا دست‌کم دولتی که تمایل چندانی به جلوگیری از ظهور جنبش‌های افراطی نداشته باشد.

 «عبدالعزیز الساغر»، مدیر مرکز تحقیقات خلیج فارس با اشاره به جنگ‌های داخلی که پس از سرنگونی «صدام حسین» دیکتاتور عراق در سال ۲۰۰۳ و «معمر قذافی» در لیبی در سال ۲۰۱۱ رخ داد، می‌گوید: «در داخل و خارج از منطقه نگرانی‌های شدیدی درباره خلأ قدرتی که ممکن است فروپاشی ناگهانی اسد ایجاد کند، وجود دارد.»

یکی از دیپلمات‌های ارشد غربی در منطقه که خواست نامش فاش نشود، به رویترز گفت با توجه به پراکندگی نیروهای مخالف، هیچ برنامه‌ای برای نحوه اداره سوریه وجود ندارد؛ حال‌آنکه سوریه کشوری پیچیده است و به فرقه‌ها و گروه‌های قومی مختلفی تقسیم شده است، فرقه‌هایی که هر یک قدرت منطقه‌ای خود را دارند. این دیپلمات ارشد ابراز نگرانی کرد که بی‌قانونی در سوریه ممکن است به گروه‌های افراطی مانند داعش اجازه دهد شکوفا شوند، گروهی که در سال ۲۰۱۴ بخش‌های وسیعی از سوریه و عراق را تصرف کرد.

 «جو بایدن»، رئیس‌جمهور ایالات متحده نیز در روز یکشنبه ضمن استقبال از سقوط دولت بشار اسد، هشدار داد که خروج او لحظه‌ای پر از «خطر و عدم قطعیت» است.

واشنگتن عمدتاً از گروه‌های کُرد سوری، مانند «نیروهای دموکراتیک سوریه» حمایت کرده است که مناطق تحت کنترل آنها در شمال شرقی سوریه است. با این حال، این گروه‌ها اکنون با یکی از جناح‌های اصلی پیروز در میان مخالفان مسلح، یعنی «ارتش ملی سوریه» درگیری دارند، گروهی که تحت حمایت ترکیه قرار داشته و مخالف نفوذ کردهاست.

رویترز همچنین با اشاره به اینکه در سوریه اسلام معتدل و آزادانه غالب بوده و این کشور دارای جمعیتی مختلط از مسیحیان، علوی‌ها، دروزی‌ها و کردهاست، این پرسش را مطرح کرد که آیا ایدئولوژی شخصی مانند «ابو محمد جولانی» در این کشور مورد پذیرش واقع می‌شود یا خیر.

تحلیلگران و دیپلمات‌هایی که با رویترز صحبت کردند، نسبت به خطر یک درگیری گسترده داخلی، مشابه با پیامدهای سرنگونی قذافی در لیبی یا صدام در عراق هشدار دادند؛ درگیری‌ای که در آن گروه‌های مسلح با گرایش‌های مختلف مذهبی، قومی و ایدئولوژیک، برای برتری بر سر قلمرو مبارزه می‌کنند. این امر نه‌تنها برای سوریه، بلکه برای همسایگان آن، یعنی لبنان، ترکیه، عراق و اردن نیز مشکل‌ساز خواهد بود.

به گزارش رسانه انگلیسی، اپوزیسیون سوریه طیف گسترده‌ای را شامل می‌شود؛ از گروه‌های میانه‌رو گرفته تا عناصر جهادی در هیئت تحریرالشام که هر کدام دیدگاه خاص خود را برای آینده سوریه دارند.

«عبدالعزیز الساغر» مدیر مرکز تحقیقات خلیج فارس می‌گوید: «هر یک از این گروه‌های شورشی برای برتری تلاش می‌کند و می‌خواهد مسئول باشد... هر کدام از آن‌ها به یک بازیگر خارجی و حامی مالی وفادار هستند و با یکدیگر درگیر خواهند شد؛ مگر اینکه سازمان ملل و برخی کشورهای منطقه‌ای صاحب نفوذ، برای متحد کردن آن‌ها تلاش کنند.»

برخی تحلیلگران می‌گویند یک انتقال منظم امکان‌پذیر است و باور دارند که نهادهای دولتی مستقر در دمشق همچنان قادر به انجام وظایف خود هستند. آن‌ها همچنین به تجربه مخالفان مسلح در اداره مناطق تحت کنترل خود در سوریه اشاره می‌کنند، مناطقی که در برخی موارد بیش از یک دهه تحت کنترل و مدیریت این گروه‌های قرار داشته‌اند.

محمدحسین خدائیان