دکتر شهناز سالی می گوید: ویروس آنفلوآنزا سال‌هاست جامعه انسانی را درگیر کرده و به دلیل تغییرات سالانه در آنتی‌ژن‌های آن، هر سال چهره‌ای متفاوت به خود می‌گیرد. این تغییرات ممکن است به‌صورت آنتی‌ژن‌ دریفت (تغییرات جزئی) یا آنتی‌ژن شیفت (تغییرات کلی) رخ دهد، به‌طوری‌که حتی نام ویروس به‌طور کامل تغییر کند. به همین دلیل، ابتلای یک‌بار به این بیماری یا حتی تزریق واکسن در هر سال، ایمنی کامل برای سال بعد ایجاد نمی‌کند.

شایع‌ترین انواع ویروس‌های آنفلوآنزا

وی با بیان اینکه آنتی‌ژن‌های H1N1، H3N2 و آنفلوآنزای B از رایج‌ترین انواع این ویروس در سال‌های گذشته بوده‌اند، افزود: در بیشتر مناطق، نوع ویکتوریا شایع بوده و نوع یاماگاتا نیز در طی سال‌های گذشته آنچنان گزارش نشده است؛ به همین دلیل واکسن های سه گانه یا چهارگانه در دسترس است و باید به افراد در معرض خطر ، این واکسن تزریق شود.

استاد دانشگاه علوم پزشکی شهید بهشتی، می‌گوید: افراد بالای ۶۵ سال، بیماران مبتلا به بیماری‌های خاص مانند نارسایی‌های کبدی، کلیوی، ریوی و قلبی، افراد تحت درمان شیمی‌درمانی، بیماران دیالیزی، کسانی که پیوند عضو انجام داده‌اند، زنان باردار و افرادی که چاقی شدید با بی‌ام‌آی بالای ۴۰ دارند، باید هر سال واکسن آنفلوآنزا را تزریق کنند.

او تأکید می‌کند که واکسیناسیون در این گروه‌ها، علائم بیماری را کاهش داده و عوارض جدی یا مرگ‌ومیر ناشی از آنفلوآنزا را به حداقل می‌رساند.

بهترین زمان تزریق واکسن آنفلوآنزا

وی توصیه می‌کند که بهترین زمان برای تزریق واکسن، از اواخر شهریور تا اواسط مهرماه است، پیش از آن‌که ویروس به‌طور گسترده شیوع پیدا کند. افرادی که در این بازه زمانی نتوانسته‌اند واکسینه شوند، می‌توانند در انتهای آذرماه یا انتهای بهمن‌ماه واکسن را تزریق کنند.

او توضیح می‌دهد: از زمان تزریق واکسن تا ایجاد ایمنی در بدن حدود دو هفته زمان می‌برد. بنابراین اگر فردی در مهرماه موفق نشده واکسن را دریافت کند، اواخر آذرماه یا اوایل بهمن‌ماه واکسن را تزریق کند تا در برابر موج های بعدی شیوع بیماری در دی ماه و بهمن و اسفندماه محافظت شود. اثربخشی واکسن آنفلوآنزا حدود ۶۰ تا ۶۵ درصد است و اگرچه نمی‌تواند کاملاً از ابتلا جلوگیری کند، اما شدت علائم و عوارض بیماری را کاهش می‌دهد.

سالی هشدار می‌دهد که واکسن آنفلوآنزا تنها برای پیشگیری از این بیماری مؤثر است و نمی‌تواند در برابر سایر بیماری‌های تنفسی محافظت کند.

وی با اشاره به ورود واکسن‌های وارداتی و واکسن های ایرانی به داروخانه‌ها، تأکید می‌کند که افراد پرخطر باید هرچه زودتر اقدام به دریافت واکسن کنند و یادآور می‌شود که این اقدام بهترین راه برای جلوگیری و کاهش خطر ابتلا به آنفلوآنزا است.

سالی توصیه می‌کند که علاوه بر افراد پرخطر، جامعه عمومی نیز اهمیت واکسن را جدی بگیرند تا ضمن کاهش شیوع بیماری، از فشار بر نظام سلامت جلوگیری شود.