این اثر توسط خسرو همایون‌پور ترجمه شده، داستانی پر از عشق، مبارزه، و تحولات سیاسی-اجتماعی را روایت می‌کند. قهرمان داستان، آرتور، مسیحی معتقدی است که با پیوستن به حزب «ایتالیای جوان»، برای رهایی از ظلم ارتش اتریش و فشار کلیسا تلاش می‌کند.

داستان «خرمگس» در دهه ۳۰ و ۴۰ قرن نوزدهم ایتالیا می‌گذرد و به تحولات عمیق شخصیتی آرتور می‌پردازد. شخصیت خرمگس و نقدهای اجتماعی و دینی مطرح شده در این رمان، شباهتی به انتقادات تند نیچه از مسیحیت دارد.

این‌رمان به نمادی از مبارزه برای آزادی و نقد اجتماعی تبدیل شد و همچنان به عنوان یکی از رمان‌های مهم ادبیات غرب شناخته می‌شود. رمان «خرمگس» پر از عشق، ایمان، بیداری و دگرگونی است و سیمای انسان‌هایی را به تصویر می‌کشد که برای رسیدن به آزادی از هیچ کوششی فروگذار نمی‌کنند. روابط پیچیده و تراژیک آرتور با معشوقه‌اش، جما، از دیگر مضامین جذاب این رمان است.

این کتاب که بارها اقتباس سینمایی و نمایشی شده، به دلیل زبان طنزآمیز خود، مورد توجه خوانندگان و منتقدان قرار گرفته است. «خرمگس» مفاهیم فلسفی، سیاسی و آرمان‌های آزادی‌خواهانه نویسنده را به تصویر می‌کشد، در حالی که جنبه‌های عاطفی و عاشقانه نیز دارد.