همشهری/ پزشک بدون مرز ایرانی درباره درمان بیماری شدید پوستی یک زن در آفریقا گفت: به او گفته بودند یک پزشک ایرانی به غنا آمده است و امکان دارد که او بتواند درمانش کند، بنابراین او به من مراجعه کرد و تصمیم گرفتم درمانش کنم.

سید ناصر عمادی عضو هیأت علمی دانشگاه علوم پزشکی تهران و پزشک بدون مرز؛ کسی است که نزدیک به ۱۵ سالی می‌شود که هر ماه به یکی از مناطق محروم ایران می‌رود و بیماران را  رایگان درمان می‌کند و همچنین در طول سال حدود ۲ بار به قاره آفریقا سفر می‌کند تا بیمارانی را که در کشورهای محروم هستند نیز درمان کند.

او در خصوص یک زن جوان بیمار غنایی صحبت می‌کند که هیچ کس حتی دلش نمی‌خواست چهره‌اش را ببیند چه برسد به اینکه به او دست بزند و درمانش کند. 

زنی که هیچ‌کس به صورتش نگاه نمی‌کرد 
دکتر عمادی می‌گوید: سال ۲۰۰۹ با تیم پزشکی که همراهم بودند، به غنا رفتیم تا بیماران فقیر را درمان کنیم. یک زن جوان غنایی که در روستایی در اطراف شهر آکرا، پایتخت غنا، زندگی می‌کرد مشکل پوستی شدیدی داشت و از آن رنج می‌برد. بیماری این زن به قدری شدید بود که هیچ‌کس نمی‌خواست به او نزدیک شود. بوی تعفن می‌داد. صورتش پر از عفونت بود و هیچ کس حتی نمی‌خواست نگاهش کند چه برسد به اینکه به او دست بزند. همه امیدهایش به ناامیدی بدل شده بود. به او گفته بودند یک پزشک ایرانی به غنا آمده است و امکان دارد که او بتواند درمانش کند. بنابراین او به من مراجعه کرد و تصمیم گرفتم درمانش کنم.

این پزشک بدون مرز در ادامه می‌افزاید: سال ۲۰۱۳ مجدداً با یک تیم پزشکی به غنا رفتیم که در آن سفر، خبرنگار رادیو و تلویزیون غنا من را به خانه کسی برد که اصلاً آنها را به خاطر نمی‌آوردم. ناگهان، آن زن که او را درمان کرده بودم خودش را معرفی کرد؛ در حالی که دیگر خبری از بیماری پوستی او نبود و بسیار سرحال بود. او که در سال ۲۰۱۱ با یک افسر غنایی ازدواج کرده بود، فرزندی ۴۵ روزه در آغوش داشت که اسم کوچکش را «عمادی» گذاشته بودند. من از او پرسیدم که چرا این کار را کرده است پاسخ داد زمانی که همه ناامیدش کرده بودند و کسی حتی به او نگاه هم نمی‌کرد، من درمانش کردم. او همانجا تصمیم گرفته بود هر وقت که ازدواج کرد و صاحب پسری شد، نامش را به یاد کاری که من برایش کردم، «عمادی» بگذارد تا مثل من دلی بزرگ داشته باشد.

دکتر عمادی در ادامه با اشاره به اینکه هر سال وقتی روز تولد «عمادی آتابورا» می‌شود، مادرش پیغامی برای دکتر می‌فرستد و از او تشکر می‌کند، می‌گوید: امسال هم برایم پیامی با این مضمون فرستادند که «عمادی آتابورا» به کلاس پنجم می‌رود و عکسی با لباس پزشکی برایم گرفته است تا من را خوشحال کند.

تأخیر در درمان؛ یک علت شیوع بیماری پوستی
این پزشک که در مناطق محروم کشور نیز به فعالیت‌های خیرخواهانه می‌پردازد، می‌گوید: ۲۱ اردیبهشت امسال، به همراه چند نفر از پزشکان حاذق که از اعضای هیأت علمی دانشگاه علوم پزشکی هستند، با درخواست هلال احمر و با هماهنگی معاونت فرهنگی علوم پزشکی تهران، به منطقه‌ای محروم در گرمسار رفتیم. مهم‌ترین علت حضور هم تعدد بیماران پوستی در آن نقطه بود. آن روز از ظهر کار درمان بیماران را شروع و تا ۹ شب، حدود ۷۰۰ بیمار را ویزیت کردیم که بیشترین مراجعات، مربوط به بیماری‌های پوستی بود.

او در ادامه تأکید می‌کند: شرایط محیطی و بهداشتی نامناسب که بخش مهمی از آن ناشی از آموزش ندیدن خانواده‌هاست، موجب شده بود به بهداشت اهمیت آنچنانی ندهند و همچنین مراقبت‌های لازم را بعد از ابتلا به بیماری پوستی نداشته باشند. علت دیگر شیوع بیماری پوستی در آن نقطه، تأخیر در درمان است. در واقع کسانی که به بیماری‌های قارچی مبتلا هستند، باید در بدو شناسایی بیماری درمان شوند. اگر چنین نشود، بیماری پیشرفت و به سایرین نیز سرایت می‌کند.

کمبود داروهای پوستی
این استاد دانشگاه علوم پزشکی تهران، با اشاره به اینکه کمبود داروهای مربوط به بیماری‌های قارچی پوست، یکی از دلایل مهم شیوع این بیماری در بیماران است، می‌افزاید: داروهای مؤثری در درمان بیماری‌های قارچی وجود دارند ولی در داروخانه‌ها در دسترس نیستند! از جمله این داروها می‌توان به تربینافین و قرص گریزئوفولوین اشاره کرد. اینکه چرا این داروها در دسترس نیستند معاونت غذا و دارو باید پاسخ دهد. شاید مواد اولیه ساخت این داروها را ندارند یا اینکه مواد اولیه را وارد نمی‌کنند. به هر حال، نبود این داروها موجب شیوع و شدت گرفتن بیماری‌های پوستی می‌شود که خطرناک است.

عمادی در ادامه تأکید می‌کند: در همین سفر به گرمسار، بسیاری از مراجعه‌کنندگان، به صورت خانوادگی درگیر بیماری قارچی شده بودند و علتش هم این بود که دارو برایشان در دسترس نبود و بیماری قارچی در آنها مقاوم شده بود.

او با اشاره به اینکه یا داروی این بیماری‌ها پیدا نمی‌شود یا اگر هم پیدا شود، به علت کمبود، داروخانه‌ها مقدار کمی از آن را به بیماران می‌دهند، می‌گوید: با دریافت و استفاده کم دارو، اثر لازم روی بیمار گذاشته نمی‌شود. تصور کنید که بیماران به جای اینکه برای یک ماه دارو بگیرند، ۱۰ عدد دارو دریافت می‌کنند که مؤثر واقع نمی‌شود و فقط باعث می‌شود شدت و مقاومت بیماری بیشتر شود.

وی می‌گوید: «همچنین ممکن است برخی بیماران، حساسیت دارویی داشته باشند که بدون وجود آن داروها، احتمال مرگ وجود دارد. در چنین شرایطی، پزشکان وقت کمی برای نجات بیمار دارند و اگر داروی ضد حساسیت نباشد، امکان دارد جان یک جوان، به خطر بیفتد.»

هشدار در روزهای گرم تابستان/ ۱۰ برابر شدن بیماری‌ها پوستی با ۲ برابر شدن دمای هوا
دکتر عمادی در ادامه می‌افزاید: این روزها که وارد فصل گرما شده‌ایم، تعریق زیاد است و بیماری قارچی بیشتر می‌شود. مکرراً این موضوع را به وزارت بهداشت اعلام کردیم که باید توجه ویژه‌ای به این موضوع و تأمین داروی ضد قارچ پوستی شود؛ ولی تا کنون اقدامی جدی که به مهار بیماری کمک کند، انجام نشده است. معمولاً استان‌های شمالی به دلیل شرایط آب و هوایی مرطوب و تعریق زیاد و همچنین جاهایی که محل تجمع افراد در یک نقطه است از جمله مناطق کارگری، بیماری‌های پوستی که مسری هم هستند، بیشتر اتفاق می‌افتد.

این استاد دانشگاه علوم پزشکی در ادامه می‌گوید: گال یا جرب نیز، یکی از بیماری‌های پوستی است که در مراکز تجمعی، مثل مدارس و سربازخانه‌ها یا جایی که کارگران کنار هم زندگی می‌کنند و می‌خوابند شیوع زیادی دارد. به این شکل که انگل به زیر پوست وارد شده و رشد می‌کند که خارش شبانه، یکی از علائم بسیار شایع آن است.

او با اشاره به اینکه بیماری‌های پوستی از نوع قارچی منجر به مرگ نمی‌شوند، می‌گوید: اما باید توجه داشت که این بیماری‌ها می‌تواند آثار منفی زیادی داشته باشد. تصور کنید یک بچه ۷ساله مبتلا به بیماری قارچ پوستی سر شود. او بدون مصرف دارو، موی سر خود را از دست می‌دهد که وقتی در دوران جوانی است، مویی در سر ندارد و این می‌تواند موجب افسردگی شود.

عمادی در ادامه در پاسخ به اینکه با وجود افزایش رشد ۲ برابری دمای هوای ایران نسبت به روند افزایش دمای جهانی، چقدر بیماری‌های پوستی در کشور زیادتر می‌شود، می‌گوید: با افزایش تعریق پوستی و کم‌توجهی به مسائل بهداشتی، بیماری‌های قارچی افزایش پیدا خواهد کرد. در چنین شرایطی، اول آموزش و بعد در دسترس بودن داروها برای درمان سریع، تنها راه نجات است. یکی از عارضه‌های مهم گرما و نور آفتاب در فصل تابستان برای افراد، بروز انواع سرطان‌های پوستی بویژه در قسمت‌هایی از بدن که در برابر نور پوشیده نیست، از جمله صورت، دست‌ها و گردن است.

او در پایان توصیه می‌کند که افراد در فصل تابستان، تا آنجا که می‌توانند از عبور و مرور در فضای باز در ساعات اوج گرما بپرهیزند و تأکید می‌کند: مردم استفاده از کلاه آفتابی، ضد آفتاب و عینک آفتابی را نیز فراموش نکنند. با افزایش ۲ برابری دما، بیماری‌های پوستی، ۱۰ برابر بیشتر می‌شود که این می‌تواند خطرناک باشد.