خراسان/ این سناریو بسیار آشناست. ساعت‌ها وقت صرف کرده‌اید تا برای یک شب خاص یا مهمانی آماده شوید و فکر می‌کنید که ظاهرتان تقریبا خوب است. شاید حتی بهتر از خوب! اما روز بعد، وقتی از دوستانتان می‌خواهید که عکس‌هایی را که گرفته‌اند برایتان بفرستند، از چیزی که دریافت می‌کنید منزجر می‌شوید. در تک‌تک عکس‌ها تمام عیب‌ و ایرادهای شما برجسته می‌شوند. چهره‌تان به طرز عجیبی دفرمه به نظر می‌رسد. حالت‌های صورتتان، بی‌ رودربایستی، کاملا آزاردهنده‌اند. از همه بدتر این است که دوست به‌اصطلاح صمیمی‌تان اضافه کرده که «این یکی(عکس) تو رو خیلی دوست دارم» و این جمله درباره عکسی است که در آن مشخصا بسیار زشت به نظر می‌رسید. آیا او شما را دست انداخته‎ است؟
پدیده‌ای روان‌شناختی به نام «اثر مواجهه صرف»
اما چرا این‌قدر رایج است که هنگام دیدن خودمان در عکس‌ها احساس ناراحتی کنیم؟ این ناراحتی ریشه در پدیده‌ای روان‌شناختی به نام «اثر مواجهه صرف» دارد. دکتر مت جانسون، عصب‌شناس و استاد روان‌شناسی(رفتار) مصرف‌کننده در دانشکده کسب‌وکار بین‌المللی هالت، توضیح می‌دهد: «افراد چیزهایی را که مکرر می‌بینند ترجیح می‌دهند.» جانسون می‌گوید: «از آن‎جا که بازتاب خودمان را در آینه خیلی بیشتر از عکس‌ها می‌بینیم، با آن راحت‌تر کنار می‌آییم.» بنابراین، اگر هر روز صبح قبل از خروج از خانه بازتاب خود را در آینه بررسی می‌کنید، احتمالا به آن تصویر خاص از خودتان عادت می‌کنید. الوئیز اسکینر، روان‌درمانگر و مدل تجاری که از کودکی در این حرفه بوده است، با این موضوع موافق است: «شما معمولا خودتان را در همان آینه، با همان نور، همان زاویه و پرسپکتیو می‌بینید. سپس وقتی عکسی گرفته می‌شود، ممکن است لحظه‌ای را ثبت کند که هرگز چهره یا بدنتان را از آن زاویه ندیده‌اید، بنابراین ممکن است کمی احساس گسست ایجاد شود». تصویری از چهره‌تان را که در آینه می‌بینید، از جلو به عقب وارونه شده است و عدم تقارن‌های صورت‌تان در آن برعکس شده‌اند. اما در عکس این اتفاق نمی‌افتد. دوربین جلوی گوشی شما معمولا تصاویر را معکوس می‌کند، که این موضوع شاید توضیح دهد چرا سلفی‌ را [به عکس با دوربین عادی گوشی] ترجیح می‌دهید. در مقابل، عکس، «تصویر واقعی» ما را نمایش می‌دهد که به‌دلیل ناآشنایی و کمتر دیده شدن برایمان غریب و کمتر جذاب است.
با این دلخوری چه کنیم؟
آیا راهی برای غلبه بر دلخوری از عکس‌هایمان وجود دارد؟ اسکینر معتقد است که این مهم است که بپذیریم افراد بسیار کمی به طور طبیعی در عکس‌ها خوب به نظر می‌رسند. او می‌گوید: «مثل هر چیز دیگر، من همیشه فکر می‌کنم ژست گرفتن برای یک عکس خوب مهارتی است که می‌توانید بیاموزید. شناخت حالت‌های مختلفی که می‌توانید به خود بگیرید و این که این حالت‌ها در عکس چگونه به نظر می‌رسند. می‌دانم که این کمی عجیب به نظر می‌رسد، اما تمرین کردن به طرز چشمگیری اوضاع را بهتر می‌کند». جانسون می‌گوید: «و آماده باشید ما همچنین باید تصویر «واقعی» خود را از طریق «مواجهه مکرر» به‌درستی درک کنیم، زیرا این کار «با گذشت زمان، دلخوری ما [از عکس‌های‌مان] را کاهش خواهد داد».