سه‌شنبه 18 دی 1403 - 20:54

کد خبر 760272

دوشنبه 17 دی 1403 - 11:00:00


سرمقاله ایران/ کانون توسعه محلی، زدودن نگاه امنیتی، ترمیم شکاف‌ها


ایران/ «کانون توسعه محلی، زدودن نگاه امنیتی، ترمیم شکاف‌ها» عنوان یادداشت روز در روزنامه ایران به قلم علی ربیعی است که می‌توانید آن را در ادامه بخوانید:

یکی از مشکلات سیاستگذاری‌های صدسال اخیر ایران، توسعه ناموزون است، تا آنجا که بسیاری از تحلیل‌گران جنبش‌های اجتماعی، یکی از دلایل سقوط شاه را از همین منظر مورد مطالعه قرار داده‌اند. توسعه ناموزون زمانی رخ می‌دهد که وقتی دولت‌ها اقدام به برنامه‌ریزی برای رشد می‌کنند، در کشورهایی شبیه به کشور ما (جهان سومی‌هایی که بعداً موسوم به کشورهای در حال توسعه شدند) صنعتی کردن و دستیابی به رشد از این طریق، به‌سرعت مد‌نظر قرار می‌گیرد. کشورهای دارای منابع انرژی نیز رشد خود را بر پایه فروش انرژی استوار می‌سازند. در این میان، دولت‌های تمامیت‌خواه حاضر به توسعه سیاسی نمی‌شوند و در عین حال جامعه‌ که به مرحله نوینی ورود کرده، مشارکت‌خواهی را در درون خود پرورش داده و مطالبه می‌کند و اینچنین است که پایه‌های نارضایتی شکل گرفته و زمینه‌های شورش پدید می‌آید. این اولین اثر توسعه ناموزون است. در ادامه، با مهاجرت‌های داخلی، شهرهای ناموزون پدید آمده، نهادهای اجتماعی و فرهنگی دچار دگرگونی شده و سبب پدید آمدن تعارضات جدید می‌شود. به‌علاوه، رشد دستوری و توسعه یکجانبه در ذات خود درصدد حذف و هضم هویت‌های محلی نیز برمی‌آید. این امر هم نوعی اختلال اجتماعی و سیاسی دیگر را در پی دارد. علاوه بر این آثار ویرانگر، ناتوانی در سیاستگذاری، عدم توزیع درست منابع و همچنین قدرت گرفتن نخبگان مرکزی، پدیده نابرابری و بی‌عدالتی منطقه‌ای را به‌شدت دامن می‌زند. هرچه فاصله مناطق از مرکز بیشتر می‌شود، بویژه شهرهای مرزی که در همسایگی کشورهای عقب‌مانده قرار دارند، عقب‌ماندگی مزمن شدیدتر شده و جبران عقب‌ماندگی به منابع و زمان بیشتر نیازمند می‌شود.
یکی از استان‌هایی که به‌طور شدید دچار این معضل بوده و همچنین در اثر همپوشانی‌های مذهبی، قومی و مرزی دچار پیچیدگی‌ نیز می‌شود، استان سیستان و بلوچستان است. این امر سبب شده که نگاه مرکز به این خطه، با امنیت‌زدگی همراه شود.
این استان از نظر شاخص‌های بهداشت و آموزش دچار وضعیت نامناسب است. خصوصیات جغرافیایی منطقه نیز امکان سرمایه‌گذاری‌های زیرساختی را دشوار کرده و حتی دسترسی به حیاتی‌ترین ملزومات زندگی از جمله آب آشامیدنی را با مشکل روبه‌رو می‌کند. به علت ضعف‌های آموزشی و ارتباطاتی، مردم این مناطق در استفاده از فرصت‌ها دچار عقب‌ماندگی شده و پدیده نابرابری در استفاده از فرصت‌ها، سبب عمیق‌تر شدن این پدیده می‌شود. بنابراین برای تحقق عدالت و انصاف؛ سیاستگذاری، برنامه‌ریزی هوشمندانه حتی تبعیض مثبت، ضرورتی اجتناب‌ناپذیر است. درگام اول، باید امنیت‌زدایی از نگاه به این منطقه صورت گیرد.
با همین دیدگاه است که رئیس‌جمهوری پزشکیان برای اولین‌بار در تاریخ، یکی از آرزوهای دیرینه مردم سیستان و بلوچستان را محقق و برای این استان یک استاندار بلوچ و اهل سنت انتخاب کرد. این در حالی است که پیش از این حتی معاون سیاسی استاندار هم از این استان نداشتیم. با انتخاب استاندار بلوچ برای سیستان و بلوچستان نگاه‌های امنیتی برداشته شده و این نتیجه اقدام مهمی است که پزشکیان انجام داده است. با همین تحلیل، چندسالی است فعالیت خود را در این استان به صورت متمرکز و مستمر ادامه می‌دهم. معتقدم بعد از امنیت‌زدایی و تفکیک تروریسم از جامعه محلی، تلاش در جهت تقویت وفاق ملی با توجه ویژه مرکز نسبت به پیرامون می‌تواند گام مؤثر بعدی باشد. مطالعات میدانی من نشانگر آن است که آموزش و ارتقای ظرفیت‌های محلی، تسهیل‌گری و گسترش کانون‌های توسعه در جوامع محلی مسیری است که می‌تواند سرعت بیشتری در ترمیم شکاف‌ها ایجاد کند. به‌کارگیری نخبگان بومی در مسئولیت‌های استانی و ملی، علاوه بر ایجاد خودباوری‌ها، در فهم صحیح مسائل منطقه کمک کرده و سیاستگذاری اثربخش را تسهیل می‌کند. در سفر اخیرم به منطقه مکران، پیشنهاد تشکیل کانون توسعه محلی با کمیته‌های مختلف را دادم که خوشبختانه مورد استقبال قرار گرفت. استفاده از ظرفیت‌های نیروی انسانی، بهره‌بردن از توانمندی‌های قشرهای مختلف و طیف‌های فکری و ترمیم شکاف‌ها از اولویت‌های مهم دولت در این منطقه است. یکی از مهم‌ترین برنامه‌هایی که رئیس‌جمهوری پزشکیان دنبال می‌کند، ترمیم شکاف‌هایی است که در گذشته رخ داده است. شکستن حصرهای ذهنی، گسترش حوزه عمومی و عدم مداخله در حوزه خصوصی از کارهای مهم رئیس‌جمهوری بوده که با اندیشه کاستن از مشکلات و محدودیت‌ها دنبال شده است.


پربیننده ترین


سایر اخبار مرتبط