همشهری/ «یک دستور تاریخی به نفع مردم» عنوان یادداشت روز در روزنامه همشهری به قلم عبدالمطهر محمدخانی است که می‌توانید آن را در ادامه بخوانید:

قرارداد خرید 791واگن مترو از کشور چین، بدون‌شک بزرگ‌ترین قرارداد تاریخ متروی پایتخت و کل کشور است؛ قراردادی که می‌تواند ظرفیت حمل‌ونقل زیرزمینی پایتخت را به‌عنوان بهترین سامانه حمل‌ونقل عمومی تا حدود دو‌برابر افزایش دهد؛ موضوعی که با تصویب نمایندگان مجلس شورای اسلامی، در برنامه پنجم توسعه کشور گنجانده شده بود. براساس این قرارداد، دولت (به کارفرمایی وزارت کشور) موظف است بیش از 2000دستگاه واگن برای خطوط متروی کلانشهرها تامین کند و تحویل شهرداری‌ها دهد، اما با پیگیری مدیریت شهری تنها بخشی از این تکلیف قانونی که مربوط به تهران است، به مرحله قرارداد رسید.
براساس این قرارداد، دولت ‌‌باید 15درصد از مبلغ قرارداد را به‌صورت نقدی پرداخت ‌‌کند؛ مابقی مبلغ نیز از محل خط اعتباری تعریف‌شده میان دولت‌های ایران و چین تأمین ‌شود. این قرارداد اما از همان سال‌97 به‌علت ناتوانی در تأمین پیش‌پرداخت روی زمین مانده بود‌ تا آنکه در دولت سیزدهم، با اراده رئیس‌جمهور شهید و همراهی بانک مرکزی، دوباره در دستور کار قرار گرفت. به این ترتیب، قریب به 10درصد از مبلغ پیش‌پرداخت (حدود 100میلیون یورو) پرداخت شد.
با مذاکرات صورت‌گرفته، طرف چینی معطل تکمیل مبلغ پیش‌پرداخت باقی نماند. موضوع طراحی و ساخت نخستین سری از واگن‌های جدید متروی پایتخت در کشور چین صورت گرفت و نخستین رام قطار نیز به‌صورت کامل تولید شد و به رؤیت نمایندگان شهرداری رسید. با این همه، عدم‌تسویه کامل پیش‌پرداخت قرارداد (همان 5درصد باقیمانده) نگرانی‌ها پیرامون اجرای کامل تعهدات و ریسک‌های سیاسی را باقی گذاشت. به‌علاوه آنکه اوضاع متلاطم اقتصاد کشور، موجب محدودیت‌های ارزی و افزایش نرخ ارز شد.
حالا اجرای کامل قرارداد خرید 791واگن برای متروی تهران، در ید اراده دولت است. خبر خوب آنکه، شخص آقای رئیس‌جمهور پیگیر اجرایی‌شدن این قرارداد مهم برای مردم تهران است. در خبرها آمده بود جناب آقای دکتر پزشکیان روز گذشته (17دی‌ماه 1403) در دستوری از وزارت کشور خواسته‌اند موضوع تحویل واگن‌ها را پیگیری کند؛ قراردادی که نه‌تنها وضعیت سخت و غیرقابل‌قبول حمل‌ونقل عمومی پایتخت را متحول خواهد کرد، بلکه یکی از بزرگ‌ترین و بهترین نمونه‌های همکاری اقتصادی میان دولت‌های ایران و چین نیز خواهد بود.
ملاحظات ارزی و پیچیدگی‌های بین‌المللی که دولت محترم با آن مواجه است، کاملا بجاست و صدالبته که در تلاطمات پیچیده بازار، تأمین و تخصیص ارز وظیفه دشواری است، ولی تحقیقا مسئله لزوم تکمیل زیرساخت‌های انبوه‌بر حمل‌ونقل عمومی پایتخت در زمره بالاترین اولویت‌ها قرار می‌گیرد. ورود 791دستگاه واگن جدید به خطوط تونلی پایتخت، می‌تواند کمک شایانی به حل معضل ترافیک و آلودگی هوای شهرمان تهران داشته باشد؛ گذشته از آنکه با استفاده کمتر شهروندان از خودروهای تک‌سرنشین، موضوع ناترازی انرژی و مصرف سرسام‌آور بنزین را نیز تا حدودی تعدیل می‌کند.
آنطور که رئیس محترم مجلس شورای اسلامی گفته‌اند، سال گذشته(1402) بالغ بر 8میلیارد دلار ارز برای ورود قطعات به ‌خودروسازهای داخلی تخصیص داده شده است. آمار و ارقام از تداوم همین روند در سال‌جاری حکایت دارد؛ یعنی در اوج تلاطمات بازار و مضایق ارزی، اراده‌ای برای تولید خودروهای ترافیک‌ساز نه‌چندان باکیفیت مونتاژکارهای داخلی وجود دارد. کاش همین اراده، برای تجهیز و تکمیل خطوط تونلی پایتخت وجود داشت؛ آن‌هم وقتی قرارداد تأمین 791دستگاه واگن تنها معطل حدود 45میلیون یورو نقدینگی است.
نمی‌توان از ترافیکی که عمدتا ناشی از استفاده شهروندان از خودروهای تک‌سرنشین است، گلایه داشت ولی نسبت به توسعه مترو بی‌اعتنا بود. نمی‌شود از ناترازی انرژی و رکوردشکنی مصرف بنزین در خیابان‌های پایتخت سخن گفت اما به جای حمایت از خرید واگن‌های مترو، میلیاردها دلار به مونتاژکارهای داخلی ارز تخصیص داد. خدا را شکر که اراده سیاسی آقای رئیس‌جمهور به نفع مردم و متفاوت از تمام اینها‌ست. همه ما امیدواریم با تلاش دولت محترم و اجرای کامل قرارداد خرید 791دستگاه واگن از چین، اوضاع شهرمان تهران، بهتر از گذشته شود.