اشرف آل یاسین متخصص زنان و زایمان راجع به ناباروری و علائم آن در مردان و زنان گفت: ناباروری به طور کلی به دو دسته اولیه و ثانویه تقسیم می‌شود. ناباروری اولیه یعنی افراد به مشکلاتی دچار شده‌اند که ممکن است به طور مادرزادی از بدو تولد به آن دچار بوده‌اند، مانند خانمی که به هیچ عنوان تخمک ندارد، داشتن مشکلات کروموزومی، نداشتن رحم از بدو تولد (سندروم راکی تانسکی)، ابتلاء به عفونت لگنی و ترشح نشدن هورمون در بدن (سندروم آمنوره هیپوتالامیک) به این دسته از ناباروری‌ها، ناباروری اولیه گفته می‌شود.

درمان ناباروری اولیه

آل یاسین اذعان کرد: برای ناباروری راه درمان وجود دارد اما مسئله مهم تشخیص درست و به موقع مشکل است. پیشنهاد درمانی ما برای فردی که به صورت مادرزادی تخمک ندارد، اهدای تخمک در رحم فرد است یا خانمی که دچار سندروم راکی تانسکی است به طور معمول تخمدان طبیعی دارد و همسرش نیز دارای اسپرم سالم است به همین دلیل می‌توان از خود فرد تخمک و از همسرش اسپرم گرفته و در آزمایشگاه جنین را پرورش داد یا حتی برای کسانی که دچار سندروم آمنوره هیپوتالامیک هستند نیز با استفاده از داروهای تخمک‌گذاری می‌توان این سندروم را درمان کرد و فرد بعد از درمان کامل به طور طبیعی باردار می‌شود.

ناباروری ثانویه

متخصص زنان و زایمان اظهار داشت: گروه دیگر بیماران ناباروری ثانویه نام دارند، این گروه به دلیل بیماری که در گذشته به آن دچار بوده‌اند مبتلا به ناباروری شده‌اند. برای مثال فردی دچار سرطان شده و به اجبار رحمش برداشته شده است، یا دچار فیبرم‌های متعدد و خونریزی‌های شدید شده است، یا گاهی رحم دچار مشکل شده است و جنین خود به خود سقط می‌شود. همچنین رحم توان نگهداری از جنین را ندارد، یا در بعضی مواقع فرد دچار عفونت مکرر شده است و یا دچار آندومتریوز شده و لوله‌های فرد بسته شده است؛ اما شایع‌ترین دلیل که افراد زیادی را درگیر مشکل ناباروری کرده ازدواج و بارداری در سن بالا است یعنی افراد بعد از سن ۳۵ سالگی ازدواج می‌کنند و در این سن دقیقاً بدن به طور طبیعی دچار ناباروری شده و تولید تخمک متوقف خواهد شد.

درمان ناباروری ثانویه

وی تصریح کرد: کسانی که رحم را به علت بیماری خاص مانند سرطان از دست داده‌اند یا رحم دچار ناتوانی در نگهداری از جنین شده است می‌توانند از رحم اجاره‌ای استفاده کنند، افرادی هم که در سن بالای ۳۰ سال ازدواج کرده یا ازدواج می‌کنند اگر می‌خواهند صاحب فرزند شوند از همان سن ۳۰ سالگی شروع به فریز تخمک کنند تا برای بچه‌دار شدن در سنین بالا با مشکل مواجه نشوند، حتی کسانی که مبتلا به سرطان هستند نیز اگر تا قبل از شیمی درمانی بتوانند تخمک‌های خود را فریز کنند، بعد از شیمی درمانی از داشتن فرزند محروم نیستند.

وی ادامه داد: افرادی که به سرطان مبتلا می‌شوند بعضی از آن‌ها به صورت خیلی نادر بعد از بهبود سرطان می‌توانند تخمک‌های فریز شده را در رحم خودشان پرورش دهند اما بسیاری از این افراد باید از روش رحم اجاره‌ای استفاده کنند.

آل یاسین افزود: ما به مراجعین پیشنهاد می‌کنیم اگر شرایط فرزند آوری دارید هرچه زودتر اقدام کنید اما اگر شرایط حاد دارید به مراکز نازایی مراجعه و درمان را شروع کنید و امروزه در سطح کشور مراکز نازایی دولتی وجود دارد که بخشی از هزینه درمان توسط بیمه پرداخت می‌شود و مانند گذشته دیگر مراحل سخت طی نخواهد شد.

عوامل بیرونی ناباروری در مردان و زنان

متخصص زنان و زایمان مطرح کرد: بعضی اوقات افراد دچار ناباروری اولیه و ثانویه نمی‌شوند اما با روش زندگی ناسالم و اشتباه بدن دچار ناباروری خواهند شد. برای مثال افرادی که از دخانیات، الکل و فست‌فود به صورت بی‌اندازه استفاده می‌کنند، منجر به ناباروری در افراد می‌شود و این عوامل بیرونی برای مرد و زن خطرناک خواهد بود. یکی دیگر از عوامل بیرونی که بانوان را دچار ناباروری دائمی می‌کند سقط جنین است، افرادی که سقط جنین انجام داده‌اند به ناباروری مبتلا شده و گاهی دیگر بچه‌دار نخواهند شد.

وی افزود: داشتن یک روش زندگی صحیح، رژیم غذایی مناسب و ورزش روزانه می‌تواند به کیفیت هورمون‌ها در بدن افراد کمک کرده و با کنار گذاشتن رفتارهای پرخطر زندگی طولانی‌تر و سالم‌تری خواهند داشت.

ناباروری در آقایان

آل یاسین تصریح کرد: بین ۳۰ تا ۴۰ درصد ناباروری از آقایان نشأت می‌گیرد. علت ناباروری آقایان نیز می‌تواند مادرزادی یا اکتسابی باشد. مشکلات کروموزومی، نداشتن اسپرم باز بدو تولد و انسداد لوله‌ها از آن دسته ناباروری‌های مادرزادی در آقایان به شمار می‌رود، همچنین مصرف مداوم سیگار و الکل توسط آقایان و همچنین استفاده از داروهای بدنسازی (استروئیدها) می‌تواند از عوامل اکتسابی ناباروری و از دست دادن اسپرم و ناباروری در آقایان شود.

هزینه و شرایط دسترسی به داروهای ناباروری

متخصص زنان و زایمان خاطر نشان کرد: درمان ناباروری امروزه سهولت پیدا کرده است، همچنین داروهای ایرانی برای درمان ناباروری تولید شده که جواب دهی بالایی نیز دارد. خوشبختانه این بخش از درمان در کشور دچار کمبود نیست؛ منتهی یک‌سری دارو خارجی برای افرادی که مشکل حادتری دارند و از داروهای ایرانی جواب نگرفته‌اند تجویز می‌شود که افراد با هزینه بالاتری باید آن داروها را تهیه کنند؛ به غیر از چند داروی خارجی که هزینه بالاتری دارد بقیه خدمات و درمان ناباروری با هزینه مناسب انجام می‌شود و زیر چتر بیمه است. برای مثال سه جلسه آی وی اف (لقاح مصنوعی) توسط بیمه پرداخت شده و فرد از جلسات آ وی اف به صورت رایگان بهره‌مند خواهد شد.