شفقنا/ تنش‌ها بین ایالات متحده آمریکا و کانادا در پی تهدید رئیس‌جمهور منتخب آمریکا، دونالد ترامپ، مبنی بر وضع تعرفه‌های گمرکی بر واردات کانادایی، رو به افزایش است. این امر روابط اقتصادی میان این دو کشور همسایه را به خطر می‌اندازد.

دویچه وله، در گزارشی نوشت در حالی که برخی از تحلیلگران معتقدند سخنان ترامپ تنها تهدیداتی اغراق‌آمیز است، دیگران این سخنان را حمله‌ای نگران‌کننده می‌دانند، زیرا پیش از این هیچ یک از حامیان رئیس‌جمهور منتخب، کانادا را «شر بزرگ» نمی‌دانستند.

ترامپ چند هفته پس از پیروزی در انتخابات ریاست‌جمهوری، تهدید کرد که از روز اول ریاست جمهوری خود، تعرفه‌های ۲۵ درصدی را بر تمام واردات کانادایی، از جمله خودروها و قطعات خودرو، اعمال خواهد کرد.

به گزارش این مقاله، دونالد ترامپ کانادا را مسئول مهاجرت غیرقانونی و قاچاق مواد مخدر از مرز شمالی می‌داند.

از آن زمان، ترامپ لحن خود را تشدید کرده و به شوخی گفته است که می‌تواند کانادا را به عنوان ایالت پنجاه و یکم آمریکا ضمیمه کند. حتی او از جاستین ترودو، نخست‌وزیر کانادا که هفته‌ گذشته به دلیل کاهش محبوبیت استعفا داد، به عنوان «حاکم کشور کانادای بزرگ» یاد کرده است.

نویسنده از دوگلاس پورتر، اقتصاددان ارشد بانک مونترال (BMO)، نقل می‌کند: «در ابتدا، نگرانی‌هایی در مورد مرزها وجود داشت که فکر می‌کنم کانادا خوشحال خواهد شد که به آن رسیدگی کند. سپس در مورد عدم تعادل تجاری بین ایالات متحده و کانادا صحبت کردند. و در کنفرانس مطبوعاتی خود در روز گذشته، ترامپ از اعمال مشکلات اقتصادی بر کانادا صحبت کرد.»

دوگلاس پورتر معتقد است که منطق ترامپ ممکن است با نزدیک شدن به زمان تحلیف خود در ۲۰ ژانویه، تغییر کند.

واقعیت عدم تعادل تجاری

تونی استیلو، مدیر بخش اقتصاد کانادا در شرکت مشاوره اقتصادی آکسفورد اکونومیکس، نوشت : «معروف است که ترامپ معاملات خود را برای به دست آوردن معاملات بهتر، می‌شکند.»

او اضافه می‌کند که با وجود کمک به مذاکره در توافقنامه «ایالات متحده، مکزیک و کانادا» که جایگزین «نافتا» (توافقنامه تجارت آزاد آمریکای شمالی) شد، اکنون آن را «بدترین توافقنامه‌ی ممکن» می‌نامد.

نویسنده نوشت که با وجود حمایت و امضای ترامپ از توافقنامه‌ی ایالات متحده، مکزیک و کانادا که در سال ۲۰۲۰ اجرایی شد، اکنون او می‌گوید همسایگان واشنگتن در رعایت مفاد اساسی این توافقنامه، از کنترل مرزها گرفته تا تجارت، ناکام مانده‌اند.

نویسنده توضیح می‌دهد که ایالات متحده با چین، مکزیک، ویتنام، آلمان و ژاپن، عدم تعادل‌های تجاری بسیار بدتری نسبت به کانادا دارد. طبق آمار دفتر آمار آمریکا، کسری تجاری با کانادا در سال گذشته حدود ۵۵ میلیارد دلار آمریکا (۵۳.۶ میلیارد یورو) بوده است.

برای مقایسه، عدم تعادل در تراز تجاری بین ایالات متحده و چین تقریباً ۵ برابر بیشتر بوده و به ۲۷۰.۴ میلیارد دلار رسیده است.

نویسنده نوشت که ترامپ این هفته در پلتفرم رسانه‌ی اجتماعی «تروث سوشال» نوشت که کسری تجاری در واقع به معنای حمایت ایالات متحده از کانادا است و گفت که بزرگترین اقتصاد جهان «دیگر نمی‌تواند کسری تجاری عظیمی را که اقتصاد کانادا برای بقا به آن نیاز دارد، تحمل کند.»

تجارت بین ایالات متحده و کانادا یکی از گسترده‌ترین و یکپارچه‌ترین مشارکت‌های تجاری جهان است. به گفته‌ نویسنده، در ۱۱ ماه اول سال ۲۰۲۴، ارزش مبادلات تجاری به ۶۹۹.۴ میلیارد دلار آمریکا رسیده است.

کانادا بزرگترین بازار صادرات ایالات متحده است و از مکزیک، اروپا و چین پیشی گرفته است. صادرات ایالات متحده به کانادا شامل کامیون‌ها، خودروهای سبک، خودروها، قطعات خودرو و همچنین سوخت‌های فسیلی است.

نویسنده می‌افزاید که ایالات متحده نیز مقصد اصلی صادرات کانادا است و بیش از سه‌چهارم کالاها و خدمات صادراتی کانادا از مرز جنوبی عبور می‌کند.

نویسنده اشاره می‌کند که طبق اداره اطلاعات انرژی آمریکا نفت خام یک‌چهارم صادرات کانادا به جنوب را تشکیل می‌دهد که در جولای ۲۰۲۴ به رقم بی‌سابقه‌ی ۴.۳ میلیون بشکه در روز رسید.

نویسنده نوشت که با وجود اینکه ایالات متحده یکی از تولیدکنندگان اصلی نفت است، اما میلیون‌ها بشکه نفت خام از کانادا وارد می‌کند.

نویسنده به هشدار دانیل اسمیت، نخست‌وزیر استان آلبرتا در کانادا که سرشار از نفت است، اشاره می‌کند که می‌گوید اگر ترامپ تهدیدات خود را عملی کند، به خود ایالات متحده آسیب می‌زند. او این هفته در پلتفرم «ایکس» نوشت: «هر تعرفه پیشنهادی بلافاصله به پالایشگاه‌های نفت آمریکا آسیب می‌زند و باعث می‌شود که مصرف‌کنندگان در پمپ بنزین هزینه بیشتری بپردازند.»

مشکلات بخش‌های نفت و خودرو

نویسنده اشاره می‌کند که خشم ترامپ همچنین صنعت خودرو در کانادا را هدف قرار داده است. رئیس‌جمهور منتخب آمریکا می‌گوید که این صنعت در سال‌های اخیر تولید را از طریق مرز شمالی تغییر داده و منجر به اخراج کارگران آمریکایی شده است.

نویسنده می‌افزاید که بخش خودرو در آمریکای شمالی به شدت یکپارچه است و قطعات و خودروها اغلب در طول تولید چندین بار از مرز آمریکا و کانادا عبور می‌کنند.

به گفته‌ی نویسنده، مدیران اجرایی کانادایی در بخش خودرو هشدار داده‌اند که تعرفه‌های گمرکی می‌تواند زنجیره‌های تأمین پیچیده را مختل کند که منجر به افزایش هزینه‌ها و افزایش قیمت خودروهای نو در هر دو کشور می‌شود.

شبکه‌ی بی‌ان‌ان بلومبرگ کانادا از قول کارشناسان اقتصادی گزارش داده است که تعرفه‌های گمرکی آمریکا می‌تواند تولید ناخالص داخلی کانادا را ۲ تا ۴ درصد کاهش دهد و ممکن است اقتصاد را به رکود بکشاند.

اقدامات تلافی‌جویانه

نویسنده در ادامه نوشت که حزب لیبرال حاکم در کانادا تا ۹ مارس آینده رهبر جدیدی را انتخاب نخواهد کرد. در حالی که این خروج، کشور را بدون رهبری سیاسی می‌گذارد، سیاست‌گذاران کانادایی فهرستی از واردات آمریکایی را تهیه کرده‌اند که ممکن است در صورت اجرای برنامه‌ی ترامپ برای وضع تعرفه‌های گمرکی، با واکنش روبرو شوند.

تحلیلگران پیش‌بینی می‌کنند که کانادا مانند اختلاف تجاری مشابه با ترامپ در سال ۲۰۱۸ که پس از یک سال حل شد، به دنبال وضع تعرفه‌های گمرکی بر محصولات حساس سیاسی و اقتصادی آمریکا خواهد بود.

به گفته نویسنده، اتاوا در حال بررسی وضع تعرفه‌های گمرکی بر فولاد، سرامیک، شیشه، گل و آب پرتقال فلوریدا، در میان کالاهای دیگر، است.

اما با توجه به تهدیدات غیرمعمول ترامپ، رهبران کانادایی هنوز نمی‌دانند که ترامپ دقیقاً چه می‌خواهد. آیا تهدیدات مربوط به تعرفه‌ها یک تاکتیک مذاکراتی برای بهبود نظارت بر مرزها، یا تقویت همکاری در زمینه‌ی انرژی و خودرو، یا افزایش مشارکت کانادا در ناتو است؟