آرمان امروز/ «تلاش اروپا برای تثبیت جایگاه و فرصتی برای ایران» عنوان یادداشت روز در روزنامه آرمان امروز به قلم زهرا نژاد بهرام است که می‌توانید آن را در ادامه بخوانید:

اتحادیه اروپا که دوره ای سخت را در کاهش قدرت پس از خروج انگلستان از این اتحادیه طی کرده و بخش بزرگی از آن را در حمله روسیه به اکراین تجربه کرده است ، اکنون در پی باز آرایی قدرت در صحنه بین المللی با تکیه بر مشارکت در تصمیم سازی ها و تصمیم گیری های جهانی است ؛ این مهم فرصت های تازه ای را برای حل مناقشات با ایران گشوده که بهره گیری از آن به نفع طرفین است.
مذاکرات اخیر ایران با تروئیکا و تلاش برای کاهش تنش ها و گشودن فرصت دوباره برای شرکتهای هواپیمایی ایرانی جهت برقراری پروازها به اروپا در پی تحریم شرکت هواپیمایی «ایران ایر» به همراه آزادی برخی از زندانی های دو تابعیتی و خبرنگار ایتالیایی …. جملگی نماینگر عزمی دیگر از سوی این اتحادیه وایران برای کاهش تنش است.
رویکرد مذاکره محوری و صلح جویی ایران که با روی کار آمدن دولت چهاردهم جان دیگری گرفته ،تصویری آشکار از تهران برای کاهش مناقشات و گشایش در رفع سوء تفاهم های موجود است . طرفین با پذیرش ضرورتهای جهانی در تلاش هستند که مسائل فی مابین را به شکلی مرتفع سازند .روی کارامدن ترامپ در امریکا و خط و نشانهای متعدد او برای اروپا و برخی سرزمین هایی که هم اکنون در اختیار این کشورها است با تکیه بر نگاه خاص وی در دور اول ریاست جمهوری و خروج از پیمانهای منطقه ای و بین المللی، این نگاه را در میان اتحادیه اروپا بوجود آورده که بایستی با رویکردی دیگر به مسائل جهانی وارد شود تا بتواند موقعیت و جایگاه خود را بازیابد .
هزینه های مترتب بر اروپا در پی جنگ اکراین و فشار اقتصادی ناشی از این جنگ و تهدید سرزمینی این اتحادیه بستری مهیا برای تغییر در سیاست گذاری است ،تا با تکیه بر ظرفیت ها اعضا سرزمینی خود بستری برای گشودن فرصت های تازه جهت حل و فصل مناقشات را انتخاب کند. درهمین میان علاوه بر نگاه ترامپ به اروپا افکار عمومی آمریکا نیز قابل تامل است . بر اساس نظرسنجی‌های انجام شده در مؤسسات امریکایی در نوامبر۲۰۲۳، ۴۱ درصد از امریکایی‌ها معتقدند که ایالات متحده حمایت بیش از حد از اوکراین انجام می‌دهد و این درصد بر اساس نظرسنجی‌های اکتبر گذشته به ۶۲ درصد در حزب جمهوری خواه افزایش یافته است . درصد کسانی که معتقدند ایالات متحده باید از اوکراین حمایت کند تا زمانی که تمام قلمرو خود را بدون توجه به مدت زمان درگیری به دست آورد، از ۶۶ درصد در اوت ۲۰۲۲ به ۵۴ درصد در اکتبر ۲۰۲۳ کاهش یافته است، در حالی که ۴۳ درصد معتقدند که واشنگتن باید به دنبال پایان دادن سریع به جنگ باشد، حتی اگر به معنای واگذاری بخشی از قلمرو این کشور در برابر روسیه باشد. این درصدها نشان دهنده روحیه عمومی امریکایی ها است که طرفدار ادامه حمایت امنیتی از اروپا نیستند.
در چنین شرایطی هوشمندی ایران در شناسایی این ظرفیت و بکارگیری ابزارهای گفتگو محور برای حل سوء تفاهم ها و اختلافات می تواند تصویر دیگری از همگرایی صلح محور را در منطقه و مقابله با زیاده خواهی های احتمالی ترامپ فراهم آورد . خصوصا اینکه هر دو طرف با توجه به سابقه وی به روشنی می دانند تصویر آینده اروپا و خاورمیانه و آسیای جنوب غربی به هم گره خورده است .
هزینه های مترتب بر اروپا از وقایع مربوط به تهاجم داعش و روی کار آمدن طالبان و تحولات منطقه ای دیگر در آفریقا متفاوت از آن بوده که امریکا را درگیر آن کند؛ لذا اتحادیه اروپا می بایستی در کاهش تنش ها و گشودن فرصت ها برای صلح دوام دار در منطقه پس از آتش بس در لبنان رویکردی متفاوت داشته باشد .
این نگاه متفاوت همان فرصتی است که ایران باید به روشنی از آن استفاده کند.
شواهد کنونی موید شناسایی این مهم از سوی ایران است، لذا به نظر می رسد نه تنها تهران باید مسائل مربوط به آژانس بین المللی هسته ای و برجام و مسائل خاص با برخی از آنها را مرتفع کند بلکه می بایستی در جهت مشارکت در ایجاد صلح پایدار به عنوان شریک منطقه ای این اتحادیه وارد میدان شود . ظرفیت های ژئوپولتیک ایران و برخورداری از قدرت منطقه ای غیر قابل انکار تهران شاهدی برا ین مدعا است که می تواند بستری موثر برای کاهش تنش ها با تکیه بر مصالح مشترک باشد .
از این رو اگر سیاست ورزان ایرانی این مهم را در دستور کار خود قرار دهند که اروپا را در بستر تلاش برای ملاحضات امنیتی سرزمینی و فرصتهای اقتصادی می تواند در یک گفتگوی سازنده قرار گیرد ، یقینا فرصت های یگانه ای حاصل خواهد شد که فشار احتمالی آینده بر ایران را کاهش خواهد داد . خصوصا اینکه ایران با داشتن قرار داد ۲۵ ساله توسعه اقتصادی با چین و گشودن مذاکرات تازه در خصوص FATF می تواند شریک تجاری خوبی نیز برای آنها باشد و فرصت های اقتصادی مشترک را با وضعیت ژئوپولتیک خود در اتصال شرق و غرب آسیا به اروپا فراهم کند.
از این‌رو به نظر می رسد با توجه به شرایط کنونی آینده روابط ایران با اتحادیه اروپا احتمالا با توجه به مصلحت طرفینی در مسیر بهبود قرار بگیرد .آنگونه که این ظرفیت حتی قادر است بسیاری را از مناقشات موجود در منطقه را با همکاری مشترک آنها مرتفع نموده و بستری برای ترسیم خطوط تازه در فضای بین المللی باشد .