هم میهن/ «فرار به جلو» عنوان یادداشت روز در روزنامه هم میهن است که می‌توانید آن را در ادامه بخوانید:

یکی از روش‌های معمول تندروها به‌ویژه پس از آنکه شکست‌های سنگینی را می‌خورند، فراربه‌جلوست. یعنی به‌جای آنکه بپذیرند سیاست‌های گذشته شکست خورده و باید تغییر نگاه و رویکرد دهند، چهار نعل و بیش از پیش بر بقای سیاست گذشته اصرار می‌ورزند؛ گویی که هر چه بوده، درست بوده.
 
به قول یک نویسنده؛ «اگر بیاموزیم که شکست را بپذیریم و طاقت بالا گرفتن سرمان را داشته باشیم آن‌وقت روزنه‌هایی از شکست برای ورود نور و گرما را خواهیم یافت.»

متاسفانه آنان ذره‌ای از این گزاره بدیهی تبعیت نمی‌کنند و به جلو فرار می‌کنند. مواضع پزشکیان در خصوص سیاست خارجی بسیار روشن است. در زمان انتخابات هم آنها را مکرر بیان کرد. در خصوص ضرورت گفت‌وگو برای حل مسائل میان ایران و سایر کشورها هم هیچ شبهه‌ای باقی نگذاشت.
 
اکنون و پس از گفت‌وگوی او با شبکه تلویزیونی NBC که منتشر شد، دوباره سروصدای تندروها بلند شده و علیه اصل گفت‌وگو‌ موضع گرفته‌اند. در این باره چند داعیه دارند که باید به آن پرداخت.

اول اینکه علیه برجام داد سخن می‌دهند. اگر برجام نبود وضعیت کنونی کشور در موقعیتی نبود که حتی بتوان حرفی زد. کافی است روند اقتصادی کشور را در فاصله سال‌های ۹۳ تا ۹۷ با شرایط تحریمی تصور کنیم و مثل دوره ۹۰ تا ۹۳ و ۹۷ تاکنون تبدیل کنیم تا متوجه شویم همان سه سالی که تحریم‌ها تضعیف شدند چقدر برای کشور مفید بود؛ و هر پیشرفتی هم در صنعت هسته‌ای نمی‌توانست برای ما به قدرت ملموسی تبدیل شود، همچنان که در این سال‌ها تغییری حاصل نشده است.

مگر آنکه دنبال بمب می‌بودیم که مسئولین کشور این احتمال را همواره رد کرده‌‌اند. اگر وضعیت پیش از برجام ادامه داشت و همچنان زیر قطعنامه‌های بند ۷ شورای امنیت بودیم امروز هیچ نشانی از همین قدرت موجود هم وجود نداشت.

ایراد اصلی برجام بیش از آن که در مفاد آن باشد در تبدیل نشدنش به قرارداد بود و این کار با دولت ترامپ امکان‌پذیر است. بعلاوه برجام روحی داشت که ایران هم نپذیرفت و هزینه سنگینی برای آن داده شده است.

نکته دوم این است که می‌گویند شرایط امروز ما ضعیف است و باید در شرایط بهتر گفت‌وگو کنیم. این خطای آشکار است. پذیرش قطعنامه در سال ۶۶ با همین استدلال رد شد، ولی دلایلی که موجب تضعیف ایران در جنگ شده بود همچنان ادامه یافت و هنگامی قطعنامه را پذیرفتیم که در موقعیت ضعیف‌تری بودیم. بنابراین هیچ شاهدی وجود ندارد که در آینده وضعیتی قوی‌تر از امروز پیدا کنیم.

بعلاوه اگر وضعیت ما قوی‌تر شود به همان نسبت با تفسیر از هر توافقی می‌توان امتیازات بیشتری کسب کرد همچنان که اگر ضعیف‌تر شویم هم از امتیازات هر توافقی کمتر بهره‌مند خواهیم شد. بالاخره نکته سوم این است که با ایالات متحده نباید گفت‌وگو کرد چون علیه ما است و به توافق خوبی نخواهیم رسید اگر هم برسیم آنها زیرش می‌زنند. این استدلال هم پذیرفتنی نیست. چون گفت‌وگو به معنای توافق نیست.

همه ما وارد مغازه می‌شویم ولی لزومی به خرید نداریم. شاید چیزی دیدیم و پسندیدیم و قیمتش هم خوب بود. حتی اگر مغازه گران‌فروش هم باشد ما از رفتن به مغازه چیزی از دست نمی‌دهیم. ضمن اینکه قدرت بسیار سیال است. گفت‌وگو نکردن نوعی شکست است. اگر گفت‌وگوها شفاف باشد مشکلی نخواهد بود مردم متوجه خواهند شد که طرف مقابل زیاده‌خواهی می‌کند و رضایت به تفاهم نمی‌دهند.

در این میان جالب‌ترین موضع را یکی از آقایان گرفته و گفته که: «مذاکره جمهوری اسلامی با آمریکا خیانتی است به کل جهان. افول ابرقدرتی واشنگتن تقریباً مورد اجماع است. آیا اشتیاق نشان‌دادن به مذاکره در این شرایط، تقویت انگاره دولتمردان آمریکا مبنی بر داشتن دست‌برتر نیست؟»

اصولاً اقتضا می‌کند که قدری با احتیاط نظر داد. بهتره که خیانت به جهان را فعلاً نادیده بگیریم و دنبال منافع خودمان باشیم. اگر این جهان علیه ما نباشد باید شکرگزار بود چون قطعاً له ما هم نیست. بعلاوه دنیا و قدرت را با انگاره نمی‌سنجند و الا از این انگاره‌ها در اینجا هم زیاد است. از همه مهمتر بحث اشتیاق نیست الان در همه جهان بحث این است که چه مواجهه‌ای با دولت جدید آمریکا داشته باشند. اتفاقاً عدم مذاکره می‌تواند نشانه دست پایین‌تر هم باشد. فقط بگویید چرا از گفت‌وگو باید ترسید و آن را خیانت دانست؟

متاسفانه مسئولین هزینه تحریم را نمی‌دهند لذا درکی از مسائل مردم ندارند. بنابر این گفت‌وگو یک ضرورت و رفتاری بدیهی است. اگر شفاف باشد مردم درباره مفاد آن داوری خواهند کرد و مهمتر از همه اینکه باید تضمین کافی هم برای اجرای دقیق داشته باشد. در این صورت مشکلی نخواهد ماند.

این همه علیه گفت‌وگو‌ شعار ندهید که به زیان خودتان است. از مسئولان و رئیس‌جمهور بخواهید شفاف و با هماهنگی رهبری و نظام گفت‌وگو کنند و مصالح کشور و منافع ملت را تامین کنند و توافق آنان هم تضمین شده باشد. وفاق یعنی این.