خراسان/چند اتفاق مهم در حوزه هوش مصنوعی ایران، این فناوری را در مسیر جبران عقب ماندگی ها قرار داده است. از جمله این موارد می توان به آماده سازی نسخه آزمایشی سکوی ملی هوش مصنوعی، مرکز مدیریت این هوش و راه اندازی مزرعه سی پی یو اشاره کرد 

گام های ایران در پیشبرد حوزه هوش مصنوعی بلندتر و اراده های ایرانی در توسعه این هوش، محکم تر می شود.بی شک، امروز، دنیای هوش مصنوعی به عرصه بزرگ و روزآمد در مسیر زیست انسان تبدیل شده که بخش قابل توجهی از اقتصاد فناوری و حوزه دیجیتال را به خود معطوف کرده است و هر عقب ماندگی در این زمینه، نه تنها تولید ثروت از این هوش را به عقب می راند بلکه حرکت کشور در عرصه های مختلف فناوری تا بخش امنیت را از توسعه بازخواهد داشت. ما در این گزارش، با خبرهای خوب درباره هوش مصنوعی ایرانی با شما خواهیم بود.
یک شگفت زدگی
حوزه هوش مصنوعی کشور هفته آینده از اولین دموی سکوی ملی هوش مصنوعی رونمایی می کند. این پروژه که تمرکز اصلی اش بر حوزه پزشکی و تشخیص است، نمایانگر پیشرفت چشمگیر ایران در فناوری‌های نوین است. این دستاورد ملی، علاوه بر ایجاد زیرساخت‌های داخلی، زمینه‌ساز همکاری‌های بین‌المللی در حوزه هوش مصنوعی خواهد بود. آن طور که دستیار معاون علمی رئیس‌جمهور‌ اعلام کرده، قرار است این گام ها و اراده ها، روزهای آینده همه را شگفت زده کند: «هفته آینده از اولین دموی(نسخه آزمایشی) سکوی ملی هوش مصنوعی ایران رونمایی خواهیم کرد و این اتفاق بزرگی است که هم مردم، هم مسئولان و هم فعالان زیست‌بوم هوش مصنوعی و اقتصاد کشور را شگفت‌زده خواهد کرد. این دستاورد، نشان‌دهنده تلاش‌های گسترده‌ای است که در حوزه هوش مصنوعی انجام شده است. این دستاورد یعنی پیشرفت قابل توجه این اتفاق شگفت آور که مجتبی علیزاده دستیار معاون علمی رئیس جمهور  از آن سخن گفته، بر حوزه پزشکی و تشخیص، تمرکز دارد و قرار است در مراسمی ویژه از آن رونمایی شود. این دستاورد نشان‌دهنده پیشرفت قابل‌توجه کشور در حوزه هوش مصنوعی است.
صدور اولین پروانه اپراتور هوش مصنوعی
در ادامه جبران عقب ماندگی هایی که در حوزه هوش مصنوعی ایرانی می توانیم به آن اشاره کنیم، دیگر خبر خوشحال کننده مربوط به صدور اولین پروانه اپراتور هوش مصنوعی توسط وزارت ارتباطات است. دستیار معاون علمی رئیس‌جمهور‌ می گوید: این اقدام، همان چیزی بود که انتظار داشتیم و از وزارت ارتباطات بابت این گام ارزشمند تشکر می‌کنیم. این پروانه منطبق بر معماری کلان هوش مصنوعی طراحی شده است.
شفافیت و سامان دهی
صدور این مجوز که طی روزهای آینده صورت می گیرد، به نوعی تلاش خواهد کرد از فعالیت های بی ضابطه در این فضا جلوگیری کند. معاون سیاست گذاری و برنامه‌ریزی توسعه فاوا و اقتصاد دیجیتال وزارت ارتباطات در این زمینه می گوید: «مجوز اپراتور هوش مصنوعی به‌زودی توسط وزارت ارتباطات صادر خواهد شد. این اقدام، هم یک گام بزرگ برای شفافیت و سامان دهی فعالان حوزه هوش مصنوعی است و هم نشانه عزم جدی مقام عالی وزارت برای توسعه زیرساخت‌های دیجیتال و ترسیم آینده‌ای نو برای اقتصاد کشور.»
طرح مرکز مدیریت هوش مصنوعی
گسترش توافقات در حوزه توسعه فعالیت های مرتبط با این هوش از دیگر کاربست های ملی است که معاونت علمی ریاست جمهوری به آن اهتمام دارد. دستیار معاون علمی رئیس جمهور درباره توافقات اخیر در حوزه هوش مصنوعی گفته است: یکی از مهم‌ترین توافقات اخیر، توافق مربوط به خلیج فارس است. بر اساس این توافق، مرکز مدیریت هوش مصنوعی صنعت نفت در جزیره کیش تا حداکثر یک سال آینده راه‌اندازی خواهد شد. نسخه اولیه این مرکز چند روز پیش، با راه‌اندازی سیستم مدیریت هوشمند دو حلقه چاه نفت بانک پاسارگاد (سپهر و جفیر) اجرا شد. یعنی مرکز مدیریت هوشمند نفت و پتروشیمی بانک پاسارگاد را که با سرمایه‌گذاری معاونت علمی بوده است، راه‌اندازی کردیم و قرار است که این مرکز، هم مرکز مدیریت هوشمند هلدینگ خلیج فارس و هم مرکز مدیریت هوشمند کل صنعت نفت و پتروشیمی کشور باشد. هلدینگ خلیج فارس یک سرمایه‌گذاری عظیمی در موضوع زیرساخت‌های هوش مصنوعی انجام می‌دهد که نشان‌دهنده هوشمندی و درایت هلدینگ خلیج فارس است. در آینده‌ای نه چندان دور بسیاری از کشورهای حاشیه خلیج فارس از این مرکز مدیریت هوشمند نفت و پتروشیمی استفاده خواهند کرد. چنین پروژه‌ای نه‌تنها بهره‌وری این صنعت را افزایش می‌دهد بلکه ارزآوری بالایی نیز برای این صنعت خواهد داشت.
یک گام تا راه اندازی نخستین دیتاسنتر مزرعه GPU
از دیگر اقدامات توسعه ای هوش مصنوعی، در بخش زیرساخت است که به دو بخش اصلی تقسیم می‌شود: یکی زیرساخت محاسباتی که شامل CPU و GPU (پردازشگر گرافیکی) است و دیگری زیرساخت تولید تراشه‌ها. کشور ما تا پایان این دوره نمی‌تواند در زمینه تولید تراشه‌ها غفلت کند. معاون علمی رئیس جمهور به تازگی توضیح داد: پروژه ملی سهند برای تولید سیلیکون و دستیابی به ویفر ۹ در حال انجام است. پس از تولید سیلیکون، باید تراشه‌ها را تولید کرده و به زیرساخت‌های عمیق برسیم. احتمالاً اگر اتفاق خاصی نیفتد، اولین دیتاسنتر مزرعه GPU را تا اوایل ۱۴۰۴ افتتاح خواهیم کرد. با این حال، ما هیچ‌کدام از شرکت‌ها را برای استفاده از GPU تأمین نکرده‌ایم و تنها روی معماری مشخصی تمرکز داریم. برای پیشرفت در این حوزه، به پردازش با قدرت بالا نیاز داریم.حالا، دستیار معاون علمی رئیس جمهور خبر داده که این مزرعه، طبق برنامه‌ریزی‌ها، در اواخر فروردین یا اوایل اردیبهشت سال آینده راه‌اندازی خواهد شد. راه‌اندازی این مرکز، تمامی نیازهای زیرساختی داخل کشور را برآورده می‌کند و سرمایه‌گذاری عظیمی از جانب دولت برای تأمین این زیرساخت‌ها فراهم شده است.
توافقات بین المللی  وافق های بلند
بخش دیگری از این اقدامات و نگاه های توسعه ای در هوش مصنوعی، توافقات بین المللی است که البته علیزاده، تشریح جزئیات آن را به آینده موکول می کند اما از خبرهای روزهای قبل در این زمینه می توان به مذاکره با عربستان برای مشارکت در هوش مصنوعی و فناوری اطلاعات اشاره کرد که معاون وزیر ارتباطات ۱۷ دی از آن خبر داد: با تبادل امکانات و سپردن سهمی از پروژه‌های این کشور به متخصصان ایرانی، از مهاجرت نیروهای متخصص جلوگیری شود.