مهر/ دیدار سوپرجام فوتبال ایران در شرایطی برگزار خواهد شد که شفافیتی در خصوص مسائل مالی آن وجود ندارد و دو تیم حاضر در این مسابقه هم بهره ای از این بازی خواهند برد.
رقابت‌های سوپرجام فوتبال ایران قرار استروز جمعه ۲۸ دی بین دو تیم پرسپولیس و سپاهان به میزبانی ورزشگاه امام خمینی اراک برگزار شود تا برنده نخستین جام این فصل از رقابت‌های فوتبال کشور مشخص شود.
سوپرجام فوتبال ایران در شرایطی برگزار خواهد شد که این مسابقه از طرق مختلف درآمدهایی را برای سازمان لیگ به همراه دارد در حالی که تیم‌های حاضر در این رقابت‌ها منفعتی از حضور در این مسابقه به لحاظ مالی به دست نمی‌آورند و تنها به کسب «عنوان قهرمانی» بسنده می‌کنند.
سازمان لیگ، به عنوان مسئول برگزاری این مسابقه، شفافیتی در خصوص قراردادها، درآمدها و هزینه‌ها ارائه نمی‌دهد و مشخص نیست چه مبالغی از طریق تبلیغات یا موارد دیگر به دست آمده است و دست کم تا پیش از برگزاری این مسابقه، اطلاعی در خصوص این موارد و همچنین پاداش تیم‌های پرسپولیس و استقلال در دسترس نیست.
دو باشگاهی که هزینه‌های سنگین در فصل گذشته برای قهرمانی داشته‌اند همچنان دریافت حق و حقوق بابت تبلیغات محیطی از سازمان لیگ را حق خود می‌دانند. این دیدار در حالی برگزار می‌شود که سازمان لیگ فوتبال به طور طبیعی اسپانسرهای مشخصی را برای آن انتخاب کرده است تا با دریافت پول بتواند محصول (یا محصولات) خود را قبل، هنگام و پس از برگزاری مراسم اهدای جام تبلیغ کند.

سوپرجام، هم افتخار و هم درآمد
این در حالی است که در بسیاری از کشورها، سوپرجام به یک فرصت اقتصادی و نمایشی تبدیل شده و این مسابقه منافع متنوعی را هم برای برگزار کنندگان و هم برای تیم‌ها به همراه دارد. در سال‌های اخیر شاهد بودیم که کشورهایی مانند عربستان و قطر تلاش می‌کنند دیدارهای سوپرجام کشورهایی مانند اسپانیا، ایتالیا و فرانسه را میزبانی کنند که این مساله هم جوایز بیشتری را در اختیار تیم‌ها قرار می‌دهد.
عربستان سعودی در سال‌های اخیر تلاش کرده است میزبانی سوپرجام ایتالیا و اسپانیا را به دست بیاورد. این مساله موجب شده است هم فدراسیون فوتبال ایتالیا و اسپانیا از این مساله منتفع شوند و هم جایزه تیم‌های حاضر در این مسابقات افزایش پیدا کند.
سوپرجام اسپانیا در عربستان
عربستان سعودی میزبان سوپرجام اسپانیا بوده و برای این میزبانی مبلغ ۴۰ میلیون یورو به فدراسیون فوتبال اسپانیا پرداخت می‌کند. نیمی از این مبلغ به فدراسیون می‌رسد و نیم دیگر بین تیم‌های شرکت‌کننده توزیع می‌شود.
رئال مادرید و بارسلونا هر کدام ۶ میلیون یورو، اتلتیک بیلبائو حدود ۳ میلیون یورو و مایورکا کمی بیش از ۱.۵ میلیون یورو. ضمن اینکه تیم‌هایی که به فینال می‌رسند، یک میلیون یورو اضافی دریافت می‌کنند و تیم قهرمان ۲ میلیون یورو بیشتر به دست می‌آورد.
سوپرجام ایتالیا در عربستان
عربستان سعودی برای میزبانی سوپرجام ایتالیا نیز توافقی با فدراسیون فوتبال این کشور انجام داده است. بر اساس این توافق، عربستان مبلغ ۲۳ میلیون یورو پرداخت کرده است که ۱۶.۲ میلیون یورو از این مبلغ بین چهار تیم شرکت‌کننده تقسیم شده است.
در این تقسیم‌بندی، تیم قهرمان ۸ میلیون یورو، نایب‌قهرمان ۵ میلیون یورو و تیم‌های حذف‌شده در نیمه‌نهایی هر کدام ۱.۶ میلیون یورو دریافت کرده‌اند.
عربستان چه منافعی را دنبال می‌کند؟
هرچند عربستان سعودی با جذب بازیکنان مطرح فوتبال جهان تلاش می‌کند فوتبال را در کشور توسعه بدهد اما اهداف مختلفی را هم از میزبانی از مسابقات بین المللی دنبال می‌کند که می‌توان به موارد زیر اشاره کرد:
* تقویت وجهه بین‌المللی
* توسعه صنعت گردشگری
* سرمایه‌گذاری در ورزش
* تنوع‌بخشی به اقتصاد
* دیپلماسی ورزشی
منافع فدراسیون‌های فوتبال
برگزاری مسابقات سوپرجام اسپانیا و ایتالیا در کشورهایی مانند عربستان سعودی و قطر، مزایای متعددی برای فدراسیون‌های فوتبال این کشورها به همراه دارد:
* درآمد مالی قابل‌توجه برای فدراسیون
* افزایش جوایز تیم‌های شرکت‌کننده
* گسترش برند و مخاطبان بین‌المللی
* توسعه روابط بین‌المللی
انتقادات به برگزاری سوپرجام در کشور ثانی
با این حال، این تصمیم‌ها با انتقاداتی نیز مواجه شده است؛ از جمله اینکه هواداران محلی ممکن است فرصت حضور در این مسابقات را از دست بدهند و مسائل مربوط به حقوق بشر در کشورهای میزبان نیز مورد توجه قرار گرفته است.
نتیجه گیری
برگزاری مسابقات سوپرجام فوتبال در ایران، علی‌رغم داشتن جنبه‌های رقابتی و نمایشی، هنوز از مشکلات مالی و ضعف در برگزاری رنج می‌برد. عدم شفافیت در درآمدها و هزینه‌ها و همچنین نبود پاداش مالی برای تیم‌های شرکت‌کننده، نشان‌دهنده شکاف بزرگی است که بین لیگ‌های داخلی و رقابت‌های بین‌المللی وجود دارد.
در حالی که در کشورهای غرب آسیا مانند عربستان و قطر، سوپرجام‌ها به یک فرصت مالی و اقتصادی تبدیل شده‌اند که هم به فدراسیون‌ها و هم به تیم‌ها درآمدهای قابل توجهی می‌رساند، در ایران این رویداد هنوز نتوانسته است به یک منبع درآمد پایدار و حتی مشخص برای تیم‌ها و برگزارکنندگان تبدیل شود.