دیجیاتو/ این چت‌بات همچنان پس از دهه‌ها می‌تواند مثل روز اول کار کند.

دانشمندان به‌تازگی موفق شده‌اند اولین چت‌بات جهان را که با نام ELIZA شناخته می‌شود، احیا کنند. نکته جالب این است که این چت‌بات پس از دهه‌ها همچنان درست کار می‌کند.

به‌ گزارش لایوساینس، درحالی‌که ایده ساخت چت‌بات‌ها پس از سال ۲۰۲۲ و عرضه ChatGPT بیش‌ازپیش موردتوجه قرار گرفت، سابقه ساخت چنین محصولاتی به دهه‌ها پیش بازمی‌گردد. ۲۱ دسامبر ۲۰۲۴، محققان موفق شدند چت‌بات ELIZA را پس از مدت‌ها راه‌اندازی کنند. کدهای اولیه این چت‌بات فراموش‌شده سال ۲۰۲۱ کشف شده بود و محققان سال‌های گذشته را صرف بازسازی ساختار این نرم‌افزار کردند. درنهایت مقاله این پروژه چند روز پیش در arXiv منتشر شد.

چت‌بات ELIZA دهه‌ها خاموش بوده است اما همچنان به‌درستی کار می‌کند

کدهای اولیه ELIZA

چت‌بات ELIZA را سال‌های ۱۹۶۴ تا ۱۹۶۷ «جوزف وایزنبام»، دانشمند کامپیوتر MIT، توسعه داده است. هرچند ELIZA در استاندارد امروزی و در مقایسه با رقبایی مثل ChatGPT بسیار ابتدایی به نظر می‌رسد، در زمان خود بسیار پیشرفته بوده و حتی لقب اولین چت‌بات جهان را نیز یدک می‌کشد.

وایزنبام شخصیتی روان‌درمانگر به ELIZA بخشیده بود و این چت‌بات به حدی موفق بود که منشی وایزنبام نیز مسحور صحبت با آن شده بود. وایزنبام این چت‌بات را به زبان اولیه‌ای به‌ نام MAD-SLIP روی کامپیوتر Compatible Time-Sharing System پیاده کرد.

البته ELIZA بعدها در دسترس سایر برنامه‌نویس‌ها قرار است و این چت‌بات را با سایر زبان‌ها تطبیق دادند. یک دهه پس از انتشار اولیه ELIZA، سال ۱۹۷۷، مجله Creative Computing شبیه‌سازی جدیدی از این چت‌بات را منتشر کرد که به زبان BASIC نوشته شده بود. این سال دقیقاً همان سالی است که محصولاتی همچون Apple II و Commodore Pet روانه بازار شدند و انفجاری در محاسبات خانگی و تکثیر زبان محاسباتی بیسیک ایجاد کردند.

درحال‌حاضر، نسخه‌های بی‌شماری از ورژن BASIC چت‌بات ELIZA وجود دارد اما مدت‌ها تصور می‌شد نسخه MAD-SLIP گم شده است. سپس «جف شریگر»، دانشمند کامپیوتر دانشگاه استنفورد، توانست بایگانی MIT را برای جستجوی متعلقات وایزنبام متقاعد کند؛ در نتیجه این جستجو نسخه‌های اولیه کد MAD-SLIP پیدا شد.

کدهای پیداشده ناقص بودند اما پس از کش‌وقوس بسیار، دانشمندان موفق شدند کدهای ELIZA را بازسازی کنند و آن را به کار بیندازند.