باشگاه خبرنگاران/ پژوهشگران یک مدل ماسه‌سنگی ۱۳ هزار ساله را در پناهگاه صخره‌ای سِگونیول ۳ (Ségognole ۳) در فرانسه کشف کردند که احتمالاً قدیمی‌ترین نقشه سه‌بُعدی جهان است. منظره مینیاتوری این نقشه، نشان‌دهنده جریان‌های طبیعی آب است و ادراک پیشرفته محیطی و مهارت‌های مهندسی انسان‌های اولیه را آشکار می‌کند.
این پژوهش به سرپرستی دکتر مِدار تیری (Médard Thiry) از مدرسه عالی ملی معدن پاریس انجام شد و دکتر آنتونی میلنز (Anthony Milnes) از دانشگاه آدلاید در استرالیا در آن شرکت کرد.

یافته‌های این پژوهش نشان می‌دهد بخشی از کف پناهگاه ماسه‌سنگی که حدود ۱۳ هزار سال پیش توسط مردم پارینه‌سنگی شکل گرفته و اقتباس شده بود، برای انعکاس جریان‌های طبیعی آب و ویژگی‌های ژئومورفولوژیک منطقه مدل‌سازی شده است.
دوران پارینه‌سنگی، قدیمی‌ترین دوران ماقبل تاریخ انسان و فرهنگ مادی انسانی و دورانی است که در آن انسان برای نخستین‌بار از ابزار سنگی دست‌ساز استفاده کرد.
میلنز گفت: برای مردمان پارینه‌سنگی، جهت جریان آب و شناخت ویژگی‌های چشم‌انداز احتمالاً از مفاهیم مدرن مانند فاصله و زمان مهم‌تر بود.
وی افزود: پژوهش ما نشان داد تغییرات رفتار هیدرولیکی در داخل و اطراف پناهگاه توسط انسان‌ها، با مدل‌سازی جریان‌های آب طبیعی در چشم‌انداز منطقه اطراف پناهگاه سنگی ادامه یافته است. اینها یافته‌های استثنایی هستند و به‌وضوح ظرفیت ذهنی، تخیل و توانایی مهندسی اجداد دور ما را نشان می‌دهند.

تیری اظهار کرد: پژوهش ما نشان داد انسان‌های پارینه‌سنگی، ماسه‌سنگ را برای ارتقای مسیر‌های خاص برای نفوذ و هدایت آب باران حجاری می‌کردند؛ این نکته‌ای است که قبلاً هرگز باستان‌شناسان کشف نکرده بودند.