خراسان/با رشد فزاینده استفاده از رمزارزها در معاملات مالی، سازمان امور مالیاتی ایران با تشکیل کارگروه ویژه و تصویب سند سامان دهی رمزدارایی‌ها، به جنگ فرار مالیاتی رفته است. اما آیا این اقدامات می‌توانند به شفافیت مالی و عدالت مالیاتی در این حوزه منجر شوند؟

در سال‌های اخیر، رشد فزاینده بازار رمزارزها و استفاده گسترده از آن ها در معاملات مالی، چالش‌های جدیدی را برای نظام‌های مالیاتی در سراسر جهان ایجاد کرده است. ایران نیز از این قاعده مستثنا نبوده و سازمان امور مالیاتی کشور به‌طور جدی به موضوع فرار مالیاتی از طریق رمزارزها پرداخته است.
 اخیراً رئیس مرکز بازرسی و مبارزه با پولشویی و فرار مالیاتی سازمان امور مالیاتی اعلام کرد که این سازمان با تشکیل کارگروهی ویژه به بررسی تخلفات در حوزه رمزارزها و فرارهای مالیاتی مرتبط با آن می‌پردازد. این اقدام نشان‌دهنده توجه جدی مسئولان به این پدیده نوظهور و تلاش برای ایجاد سازوکارهای نظارتی مؤثر است.
چالش‌های فرار مالیاتی با رمزارزها
رمزارزها به دلیل ماهیت غیرمتمرکز و ناشناس بودن، ابزاری جذاب برای فرار مالیاتی محسوب می‌شوند. این دارایی‌های دیجیتال امکان انتقال ارزش را بدون نیاز به واسطه‌های مالی سنتی فراهم می‌کنند و ردیابی معاملات انجام‌شده با آن ها دشوار است. این ویژگی‌ها باعث شده که برخی افراد و بنگاه‌های اقتصادی از رمزارزها برای پنهان‌کردن درآمدهای خود و فرار از پرداخت مالیات استفاده کنند. در ایران نیز با توجه به محدودیت‌های ارزی و تحریم‌ها، استفاده از رمزارزها برای انتقال دارایی و انجام معاملات بین‌المللی افزایش یافته است که این موضوع لزوم نظارت دقیق‌تر بر این حوزه را بیش از پیش آشکار می‌سازد.
تشکیل کارگروه ویژه و اقدامات سازمان مالیاتی 
سازمان امور مالیاتی ایران اخیرا با تشکیل کارگروهی ویژه، مقابله با فرار مالیاتی از طریق رمزارزها را آغاز کرده است. این کارگروه وظیفه دارد تا با بررسی دقیق معاملات رمزارزی، روش‌های جدید فرار مالیاتی را شناسایی کرده و راهکارهای مقابله با آن ها را ارائه دهد. همچنین، با تصویب سند سامان دهی رمزدارایی‌ها در کمیسیون عالی تنظیم مقررات فضای مجازی، امکان رصد جریان معاملات ارزهای دیجیتال فراهم شده است. این سند به سازمان مالیاتی اجازه می‌دهد تا با استفاده از فناوری‌های پیشرفته، جریان‌های مالی مرتبط با رمزارزها را زیر نظر گرفته و از فرار مالیاتی جلوگیری کند.
اهمیت شفاف‌سازی و آموزش عمومی
یکی از کلیدی‌ترین اقدامات در این زمینه، شفاف‌سازی قوانین و مقررات مرتبط با رمزارزهاست. بسیاری از فعالان این حوزه به دلیل عدم آگاهی از قوانین مالیاتی، ممکن است ناخواسته مرتکب تخلف شوند، بنابراین، سازمان امور مالیاتی باید با همکاری نهادهای مرتبط، آموزش‌های لازم را در اختیار شهروندان و فعالان اقتصادی قرار دهد. همچنین، ایجاد بسترهای قانونی برای فعالیت‌های مرتبط با رمزارزها می‌تواند به کاهش فرار مالیاتی و افزایش درآمدهای مالیاتی کمک کند.
فرار مالیاتی از طریق رمزارزها چالشی است که نیازمند  اتخاذ رویکردی جامع و هماهنگ میان نهادهای مختلف است. تشکیل کارگروه ویژه توسط سازمان امور مالیاتی و تصویب سند سامان دهی رمزدارایی‌ها گام‌های مثبتی در این مسیر محسوب می‌شوند. با این حال، موفقیت در این زمینه مستلزم استفاده از فناوری‌های پیشرفته، شفاف‌سازی قوانین و افزایش آگاهی عمومی است. مقابله مؤثر با فرار مالیاتی در حوزه رمزارزها نه تنها به افزایش درآمدهای مالیاتی کمک می‌کند، بلکه به ایجاد عدالت مالیاتی و شفافیت اقتصادی نیز منجر خواهد شد.