فارس/ امسال در حالی به نیمه‌های زمستان نزدیک می‌شود که یزد کم آب در دل کویر ایران، بیش از سال‌های گذشته با کمبود بارندگی مواجه شده است و خشکسالی این میراث اقلیمی رنجی مضاعف به همراه دارد.

سفره پربرکت نعمت الهی باز است اما انگار آسمان، باران را از مردمان این دیار که همواره و در هر زمانی، شکرگزار نعمت‌های خالق هستی هستند، دریغ می‌کند.نگاهی به وضعیت بارندگی‌ها طی یکی دو سال اخیر نشان می‌دهد تنها سال گذشته، بارندگی‌های امیدوارکننده نصیب استان یزد شده و امید می‌رفت امسال هم این روند تداوم یابد اما با وجودی که زمستان از نیمه گذشت اما دوره خشکسالی دوباره به یزد بازگشته است.

بر اساس گزارش اداره کل هواشناسی استان یزد، میزان بارندگی در سال آبی ۱۴۰۳-۱۴۰۲ (یعنی از ابتدای مهر ۱۴۰۲ تا ۳۱ شهریور ۱۴۰۳) برابر با ۱۴۴.۶ میلی‌متر بوده؛ در حالی است که در سال آبی قبل از آن، این میزان ۱۰۴.۴ میلی‌متر ثبت شده بود، بااین‌حال با وجود افزایش ۳۸ درصدی در بارندگی سالانه در سال قبل، یزد در رتبه ۲۸ از بین ۳۱ استان کشور قرار گرفته بود.

البته ذکر این نکته نیز جالب است که میزان بارش‌های استان در سال آبی ۱۴۰۳- ۱۴۰۲ در ۲۵ سال گذشته بی‌سابقه بوده است بااین‌حال به دلیل تغییر الگوی بارش و افزایش دما و جابه‌جایی بارندگی از فصل زمستان به بهار، سطح پوشش برفی در فصل زمستان سال ۱۴۰۲ نسبت به متوسط ۲۴ سال گذشته بیش از ۹۰ درصد کاهش داشته است.

ضمن آنکه متوسط بارندگی استان یزد بر اساس آمار ۳۸ساله منتهی به سال آبی گذشته یعنی ۱۴۰۲ - ۱۴۰۱ حدود ۹۵ میلیمتر بوده که به دلیل تداوم و شدت دوره‌های خشکسالی در ۲۰ سال اخیر به ۸۹.۵ میلیمتر کاهش‌یافته است.

در سال جاری آبی هم که از مهر امسال آغاز شده شاهد کاهش بارندگی‌ها در سه‌ماهه نخست (پاییز ۱۴۰۳) بوده‌ایم که تأثیرات منفی بر منابع آب زیرزمینی و سطحی استان داشت.متأسفانه باتوجه‌به اینکه یزد استانی خشک و کم‌آب است و معمولاً در کنار استان‌هایی همچون سیستان و بلوچستان و هرمزگان در رده‌های آخر کشور در میزان بارندگی‌ها قرار دارد هرگونه کاهش در میزان بارندگی می‌تواند به کاهش ذخایر آبی و در نتیجه مشکلاتی در تأمین آب شرب و کشاورزی منجر شود.

اما در زمستان با وجود امیدهایی که هر روز هواشناسی درباره بارندگی می‌داد ولی این لحظه خبری از بارش آن‌چنانی به‌ویژه در مرکز استان نیست به‌گونه‌ای که رئیس حوزه آبریز فلات مرکزی و حوضه‌های شرقی کشور در خصوص وضعیت این استان گفت: امسال ۲۴ میلیمتر بارندگی در استان یزد داشتیم که ۴۰درصد زیر حد نرمال است و به جز سال گذشته که در حد نرمال بوده، در سه سال قبل هم کمتر از حد نرمال در این استان بارندگی داشته و همین خشکسالی‌های پی‌درپی تأثیر زیادی بر منابع آب استان یزد گذاشته است.

علی پوراحمد با بیان اینکه میانگین بارش استان یزد ۹۰ میلیمتر بوده که یک‌سوم میانگین کشور است، اظهار داشت: در استانی که چندین سال پیاپی همین مقدار اندک بارش هم اتفاق نمی‌افتد، نباید پیگیر تبدیل‌شدن به قطب صنعتی و کشاورزی بود و در واقع توسعه صنعتی یعنی مهاجرپذیری و نیاز بیشتر به آب که با وضع موجود و سیاست‌های دولت در تعارض است.

وی با بیان اینکه راهی جز سازگار کردن خود با اقلیم و شرایط نداریم، گفت: وزارت نیرو خود را متعهد به تأمین آب شرب برای همه استان‌ها می‌داند ولی بحث صرفه‌جویی و سازگاری با اقلیم در دستور کار است.

بار دیگر طبق پیش‌بینی‌های هواشناسی در ۱۰ روز آینده موجی از بارندگی ایران را فرامی‌گیرد و موج بارندگی ۱۰ روز آینده از طرف ۲ سامانه در غرب و شرق ایران باعث افزایش رطوبت هوا خواهد شد.

براین‌اساس سال آبی، بارندگی‌های امسال نسبت به مدت مشابه پارسال حدود ۱۲ درصد کاهش داشته و این یعنی یزد ۳.۵ برابر میانگین کشور با کاهش بارندگی مواجه بوده است.

در واقع با وجودی که هواشناسی هر روز صبح، ظهر و شب درباره ارائه اخبار امیدوارکننده در خصوص وضعیت آب‌وهواست اما در استان یزد وضعیت مناسب نیست و در شهر یزد نه برف آمد نه باران؛ فقط سوز سرمای وحشتناک با بادهای خنک صبحگاهی و شامگاهی نصیب کویرنشینان شد.

متأسفانه با وجود پیش‌بینی هایی که قرار بود طی دو هفته گذشته برف‌وباران، یزد را فراگیرد نه‌تنها خبری نشد بلکه سوز سرمای شبانه در شهر یزد حکفرما شد و روزها هم آسمان صاف همراه با آلاینده‌های جوی و ریزگردها را شاهد بودیم.

خاک تشنه یزد در انتظار باران است تا سیراب شود و در این شرایط بهترین راهکار مدیریت مصرف آب بر اساس برنامه سازگاری، استفاده از روش‌های نوین آبیاری، توسعه سیستم‌های جمع‌آوری آب باران و افزایش بهره‌وری در مصرف آب است.