ایرنا/ یک کوشنده محیط زیست در اصفهان گفت: همان طور که نگران رسیدن ریزگردهای مسموم و دارای فلزات سنگین با درصد سرب بالا به شهر اصفهان و پایتخت بر اثر خشکی تالاب گاوخونی هستیم، در درجه اول باید بدانیم که پیش از آن، سلامتی و زندگی ده‌ها هزار نفر در حوضه تالاب گاوخونی در معرض تهدید است.

فرشته عالمشاه، یک کوشنده محیط زیست در اصفهان افزود: ده‌ها هزار نفر در حوضه تالاب گاوخونی زندگی می‌کنند و سلامتی، زندگی و امرار معاششان وابسته به این اکوسیستم آبی است و اکنون بیش از هرزمان دیگری در خطر است، همین مساله نشان می‌دهد که برای حکمرانی بر زاینده رود باید یک عزم ملی وجود داشته باشد.
وی گفت: ادامه زندگی در حوضه تالاب گاوخونی و برای مردم ورزنه و جرقویه در وهله اول و شهر اصفهان در مراتب بعدی در گرو احیای تالاب گاوخونی و زاینده رود است.
عالمشاه افزود: دولت باید به معنای واقعی به این درک برسد که زندگی مردم و هزاران نفر در حوضه تالاب گاوخونی و میلیون‌ها نفر در اصفهان به جریان دائمی زاینده رود بستگی دارد.
وی تصریح کرد: خشکی تالاب گاوخونی یعنی ایجاد ریزگردهای سمی و آلودگی های زیست محیطی که می تواند منجر به افزایش بیماری، سرطان، سقط جنین و ‌... شود، این موضوع بسیار جدی است و زندگی در حوضه زاینده رود و گاوخونی را تهدید می کند.
دبیر پویش حمایت از ماهی آفانیوس اصفهان با اشاره به خطر انقراض این گونه ماهی به عنوان یکی دیگر از مشکلات خشکی گاوخونی گفت: این گونه بومزاد، بخشی از یک اکوسیستم بزرگ است که در آن نقش مهمی دارد اما هم اکنون به دلیل خشکی زاینده رود و گاوخونی در معرض خطر انقراض قرار گرفته است.
آفانیوس اصفهان با نام‌های دیگر «کپور دندان» و «آفانیوس گورخری» گونه‌ای بومی و خاص رودخانه زاینده‌رود و تالاب گاوخونی است که در هیچ کجای دنیا جز در اصفهان یافت نمی‌شود، اصفهانی‌ها این ماهی را با نام «جوبی راه راهی» هم می‌خوانند و در زمان جریان زاینده‌رود در مادی‌های گسترده شهر اصفهان به وفور دیده می‌شدند. هم‌اکنون این ماهی اندومیک اصفهان در معرض خطر انقراض قرار گرفته است.
وی افزود: باید برای حفظ این اکوسیستم که سلامتی، حیات و شغل مردم به آن وابسته است، تلاش کنیم و از مسوولان بخواهیم که در این رابطه اقدامات عاجل داشته باشد.
این کوشنده محیط زیست با بیان اینکه زاینده رود دلیل وجود ماهی آفانیوس اصفهان است، افزود: حداقل ۲ میلیون سال طول می‌کشد تا گونه‌ای پدید بیاید و وجود این گونه بومی نشان می دهد که زاینده رود و تالاب گاوخونی هزاران سال در قنات‌ها و مادی‌های شهر اصفهان جاری بوده که توانسته پذیرای یک گونه بومزاد شود.
وی گفت: وقتی زاینده رود خشکانده می‌شود، آسیب بزرگی به یک اکوسیستم بزرگ وارد و گونه‌های جانوری و گیاهی آن نابود می شوند.
عالمشاه تصریح کرد: نمی‌توان زاینده رود را حذف و با آن مثل کانال آبرسانی برای کشاورزان برخورد کرد و هر زمان که خواستیم آب را در آن جاری کنیم.
این کوشنده محیط زیست افزود: انسان بخشی از این چرخه اکوسیستم است و نباید با خودخواهی، تنها برای کشاورزی و حتی برای شرب سهم بقیه محیط زیست و سایر زیستمندان این اکوسیستم را نادیده بگیرد.
وی اضافه کرد: با نادیده گرفتن سهم محیط زیست و زیستمندان تالاب گاوخونی علاوه بر در معرض خطر قراردادن اکوسیستم، زندگی و سلامتی ساکنان حوضه را نیز در معرض تهدید قرار می‌دهد.
عالمشاه اظهار داشت: باید به اتفاق تمامی ذینفعان به حکمرانی مشارکتی زاینده‌رود برسیم، باید ببینیم نقاطی که در مسیر زاینده رود آب را می مکد کجاست و اول از همه استفاده غیر مجاز از زاینده رود قطع شود.
زاینده‌رود بزرگترین رودخانه منطقه مرکزی ایران است که از کوه‌های زاگرس مرکزی سرچشمه می‌گیرد و به تالاب بین‌المللی گاوخونی در شرق اصفهان می‌ریزد.
این رودخانه در سال‌های اخیر به دلایل متعدد از جمله عدم مدیریت صحیح، کاهش منابع آبی و برداشت‌های بی رویه بطور زمان‌بندی شده و البته بیشتر برای آبیاری زمین‌های کشاورزی شرق و غرب اصفهان جریان می‌یابد.
تالاب بین‌المللی گاوخونی در شرق اصفهان یکی از بزرگترین و مهمترین تالاب‌های ایران محسوب می‌شود که بنا بر اعلام سازمان محیط زیست نزدیک به ۹۹ درصد عرصه آن خشک است.

امروز ۱۴ بهمن برابر با ۲ فوریه، روز جهانی تالاب‌هاست و هدف از برگزیدن چنین روزی افزایش آگاهی جهانی در مورد نقش حیاتی تالاب‌ها برای مردم و سیاره زمین است.