ایرج خسرونیا متخصص گوارش در رابطه با سلیاک که یک نوع بیماری گوارشی است گفت: سلیاک بیماری روده باریک و یک اختلال خود ایمنی محسوب می‌شود که متأسفانه بعضی مواد غذایی رو نمی‌تواند جذب کند. سلیاک در بدن حساسیت به گلوتن ایجاد می‌کند و فردی که این بیماری را دارد از مواد غذایی حاوی گلوتن مانند جو، گندم و چاودار نمی‌تواند استفاده کند.

وی افزود: بدین ترتیب هر زمان که فرد بیمار گلوتن دریافت کند، سیستم ایمنی بدن دست به کار شده و به سلول‌های روده حمله می‌کند، در نتیجه به سطح جذبی روده آسیب وارد کرده و بدن دیگر نمی‌تواند مواد مغذی اعم از ویتامین‌ها، پروتئین، کربوهیدرات‌ها و چربی را جذب کند.

متخصص گوارش ادامه داد: سلیاک بیماری است که علت خاصی هنوز برای آن ذکر نشده است اما بیشتر به ژنتیک افراد مربوط شده و نمی‌توان از این بیماری پیشگیری کرد.

علائم بیماری سلیاک

خسرونیا اظهار داشت: سلیاک علائم زیادی دارد که برای کودکان مشکلاتی چون اسهال و استفراغ، تهوع، ورم شکم، ناتوانی در جذب مواد مغذی، کم‌خونی، عدم رشد کافی در نوزاد، کاهش وزن، علائم عصبی، اختلال در تمرکز، تشنج ایجاد کرده و در بزرگسالان علائمی مانند: نفخ و باد روده، اسهال و دردهای شکمی، خستگی زیاد، یبوست، بی‌حس شدن دست و پا، پوکی استخوان، کم خونی، دردهای مفصلی، سردرد، خارش و تاول‌های پوستی، زخم‌های دهانی را به همراه دارد.

عوارض سلیاک

متخصص گوارش اذعان کرد: عوارض سلیاک ممکن است از نحوه استفاده فرد از زنجیره غذایی باشد یعنی وقتی که فرد نمی‌تواند از بعضی مواد غذایی مانند نان استفاده کند، به کمپلکس و ویتامین ب بدن کم شده و جذب آهن مختل می‌شود. در این صورت بعضی از فلزات دیگری جذب شده و توسط روده خارج می‌شود.

وی در ادامه گفت: به دلیل منع مصرف از بعضی مواد غذایی ریز مغذی‌ها و ویتامین‌ها در بدن بیمار کاهش پیدا کرده و فرد را دچار کم‌خونی، پوکی استخوان زودرس، مشکلات عصبی (میگرن یا صرع)، سرطان لنفوم، سرطان روده کوچک، عدم تحمل لاکتوز، ریزش مو و لاغری و ضعف شدید بدنی می‌کند.

راه تشخیص سلیاک

خسرونیا تصریح کرد: تشخیص سلیاک ابتدا از طریق آزمایش سرولوژی و ژنتیک بررسی‌ها صورت می‌گیرند و بعد به سراغ آندوسکوپی از روده باریک به علاوه آزمایش خون که ۲۴ الی ۴۸ ساعت طول می‌کد تا جواب آماده شده و تشخیص دقیق توسط متخصص داده شود.

وی افزود: همچنین اگر آنتی‌بادی‌های خاصی در خون بالا باشند، احتمال می‌رود بیماری سلیاک در فرد وجود دارد. پس از مثبت شدن جواب برای اطمینان بیشتر باید نمونه‌برداری از روده نیز انجام شود.

تفاوت بین حساسیت به گلوتن و سلیاک

متخصص گوارش بیان کرد: یک نکته مهم وجود دارد اینکه تمام افرادی که به گلوتن حساسیت دارند جز مبتلایان به بیماری سلیاک نیستند، یعنی برخی از افراد تنها حساسیت خفیف نسبت به گلوتن دارند؛ اما از آنجایی که نشانه‌های هردو شبیه هم است حتی برای از بین رفتن حساسیت به گلوتن، توصیه می‌شود افراد از رژیم غذایی بیماری سلیاک پیروی کنند تا علائم بر طرف شود.

وی گفت: توصیه می‌شود افراد در صورت بروز هرگونه از علائم به پزشک مراجعه کرده و با آزمایش مشکل دقیق بررسی شود، عدم توجه به این حساسیت اشتباه بوده و ممکن است در آینده باعث ابتلای شدید و فرد را دچار بیماری کند.

درمان و نکات مراقبتی

متخصص گوارش اظهار داشت: توصیه می‌شود که افراد مبتلا به سلیاک از خوردن موادی که از گندم و جو درست شده پرهیز و رژیم غذایی بدون گلوتن را پیش گیرند، همچنین فرد اگر کمبود ویتامینی در بدنش دارد با مشورت پزشک از قرص ویتامین استفاده می‌کند. متأسفانه این بیماری درمان قطعی نداشته و با پرهیز و مراقبت تا آخر عمر با این بیماری فرد همراه است.

خسرونیا خاطر نشان کرد: اگر آسیب روده کوچک شدید بوده و التهاب دیده شود، باید از استروئیدها (به نوعی چربی و ترکیب شیمیایی گفته می‌شود) جهت بهبود التهاب و کاهش نشانه‌های بیماری استفاده کرد. در طول فرآیند درمان، بیماران مبتلا به سلیاک باید به طور مداوم توسط پزشک معالج خود معاینه شوند.