همشهری/متن پیش رو در همشهری منتشر شده و بازنشرش در آخرین خبر به معنای تاییدش نیست

بررسی حادثه تلخ اردوی دانش‌آموزی کرمان در گفت‌وگو با 2 کارشناس آموزشی و پلیس راه
 
فهیمه طباطبایی| اتوبوس دانش‌آموزان دختر کرمانی که برای اردو از کرمان به شهداد رفته بودند، عصر پنجشنبه دچار سانحه می‌شود و 4دانش‌آموز و 2همراه جان باخته و 35نفر زخمی می‌شوند که البته 21نفر از آنها، صبح جمعه از بیمارستان مرخص می‌شوند. اگرچه در طول سال تحصیلی، هزاران اردوی دانش‌آموزی در سراسر کشور چه داخل شهری و چه بین‌شهری برای میلیون‌ها دانش‌آموز برگزار می‌شود و بچه‌ها صحیح و سالم به خانه‌هایشان برمی‌گردند، یک حادثه تلخ مانند آنچه در کرمان رخ داده، کام همه مردم و برگزار‌کنندگان اردو‌های دانش‌آموزی را تلخ می‌کند.

قانون برگزاری اردو داریم؟
قدمت برگزاری اردوی دانش‌آموزی بسیار طولانی و به اندازه قدمت شکل‌گیری نظام آموزشی است، اما در طول تاریخ، قوانین مربوط به برگزاری این اردوها بنا به شرایط فرهنگی، جغرافیایی و ایمنی تغییر کرده که آخرین آن مربوط به سال 1396است. در زمینه برگزاری اردوهای دانش‌آموزی بخشنامه‌ای 51صفحه‌ای در شورای‌عالی آموزش و پرورش تصویب شده که در آن جزء به جزء درباره نحوه برگزاری اردو صحبت شده و بند و قانون وجود دارد.
به‌طور مثال در فصل دوم این بخشنامه، انواع اردو براساس زمان و موضوع و فاصله بین مدرسه و مکان مورد بازدید، تعریف شده یا در بخش دیگر درباره عوامل اجرایی برگزار کننده، تعداد آنها، جنسیت، میزان سابقه‌شان در آموزش و پرورش با جزئیات تأکیداتی شده است. در بند 4فصل2، بخش ایمنی که شکل وسیله نقلیه در آن تعریف شده، آمده است: وسیله نقلیه ضمن دارا بودن برگه معاینه فنی ایمنی، باید دارای بیمه کامل سرنشین مناسب با طول مسیر و نوع سفر، مجهز به امکانات ایمنی و وسایل موردنیاز با توجه به فصول سال باشد. در بند 2. 5 درباره زمان حرکت وسایل نقلیه موتوری (اتوبوس، مینی‌بوس و سواری) در مسیر جاده‌ای آمده است که فقط در محدوده ساعت 5صبح تا 23شب مجاز است.
بخش مربوط به وسیله نقلیه و راننده 18بند دارد و حتی درباره شرایط راننده نیز جزئیاتی را در 3بند 11، 12و 13توضیح داده است.

چرا سانحه در اردو رخ داده است؟
اما چرا با وجود این بخشنامه 51صفحه‌ای و دیدن همه جوانب برگزاری اردوی دانش‌آموزی، باز هم سانحه تلخ واژگون شدن اتوبوس در دوراهی سیرچ استان کرمان رخ داد؟
حبیب‌الله خنجری، سرپرست فرمانداری شهرستان کرمان درباره چگونگی حادثه واژگونی اتوبوس دختران دانش‌آموز گفت: بررسی پلیس‌راه در حال جریان و جمع‌بندی است، اما شواهد موجود از نظر کارشناسان نشان می‌دهد نقص فنی و بریدن ترمز سبب‌ساز حادثه بوده است.
در این‌باره فرزانه تسلیمی، مربی پرورشی که ده‌ها اردوی دانش‌آموزی داخل و خارج از شهر را در استان همدان برگزار کرده، می‌گوید: «واقعا همه‌‌چیز دست مسئول برگزار‌کننده اردو نیست. وضعیت جاده و وسایل نقلیه به‌خصوص اتوبوس در کشور خوب نیست و مثل شرایط عادی که در جاده‌ها حوادث رانندگی زیاد رخ می‌دهد، اردوی دانش‌آموزی نیز از این حوادث مستثنا نمی‌شود.» او افزود:‌ «اکثر برگزار‌کنندگان اردوهای دانش‌آموزی، سختگیری‌های زیادی برای برگزاری اردو دارند و حتی شرکت اتوبوسرانی هم می‌گوید که بهترین اتوبوسش را برای اردو می‌فرستد، اما باز هم سهل‌انگاری‌هایی مانند آنچه در کرمان رخ داده، کام همه را تلخ می‌کند.»

باید یک انقلاب در حمل‌ونقل رخ دهد
حالا 6نفر که 4تای آنها دانش‌آموز بودند در اردویی ناتمام، جان باخته‌اند و در این روزهای پایانی سال، داغی سنگین بر دل خانواده‌‌هایشان گذاشته شده؛ مثل هزاران داغی که حوادث رانندگی در کشور بر دل خانواده کشته‌شدگان تصادفات رانندگی در همه سال‌های گذشته گذاشته است. سلمان عزیزی، پلیس بازنشسته راهور می‌گوید: «باید یک انقلاب در جاده‌ها و تولید خودرو و البته فرهنگ رانندگی در کشور رخ دهد. حوادث جاده‌ای کشور ما نیاز به یک نهضت مطالبه‌گری دارد و هر کس نقطه تحول را باید از خودش شروع کند.»
او ادامه داد: «مادامی که راننده سهل‌انگار باشد، مسئول راه و راهسازی بی‌تفاوت بگذرد و خودرو‌ساز نخواهد، ما شاهد این اتفاقات تلخ خواهیم بود‌؛ اما اگر در یک بازه زمانی 5ساله، سرمایه‌ و انرژی واقعی برای اصلاح این روند گذاشته شود، آمار حوادث رانندگی و کشته‌شدگان به زیر 50درصد می‌رسد.»