اعظم السادات موسوی متخصص فلوشیپ و انکولوژی زنان در رابطه با بیماری سرطان دهانه رحم، عوارض و علائم آن گفت: بیماری سرطان دهانه رحم با علت مشخص و شناخته شده‌ای بروز می‌کند و در ۹۰ درصد موارد قابل پیشگیری است، یعنی یک نوع سرطانی که علیرغم سرطان‌های دیگر قسمت‌های بدن که غیر قابل پیشگیری هستند و برای آنان واکسنی وجود ندارد اما برای این نوع سرطان واکسن ساخته شده است. بنابراین یک سرطان مهم شمرده می‌شود.

وی افزود: این بیماری به صورت عمده در اثر یک ویروسی به اسم هیومن پاپیولوس یا ویروس HPV ایجاد شده و ابتلاء به این ویروس در قشر جوان، به خصوص در زمان باروری شایع‌تر است، به طور تقریبی ۱۱ درصد خانم‌ها در سنین باروری ممکن است به این ویروس مبتلا شوند.

راه انتقال ویروس HPV

موسوی اظهار داشت: این ویروس حدود ۱۴ گونه متفاوت دارد که بخشی از آن پرخطر و بخشی کم خطر هستند. برای مثال زگیل تناسلی نوعی ویروس HPV است که منجر به سرطان نخواهد شد، اما نوع پر خطر آن ایجاد سرطان کرده و هیچ علامت بالینی در بیمار مشاهده نمی‌شود.

متخصص فلوشیپ و انکولوژی زنان مطرح کرد: سرطان دهانه رحم یا سرطان سرویکس در سنین حدود ۴۵ سال ایجاد می‌شود، اما عامل اصلی در ایجاد سرطان از سنین ۲۵ سالگی در بدن فرد ایجاد شده، در نتیجه این ویروس سالیان سال در دهانه رحم باقی می‌ماند و بعد از چند سال به تدریج باعث ایجاد تغییرات سلولی در دهانه رحم می‌شود؛ این تغییرات سلولی منجر به سرطان در دهانه رحم خواهد شد.

وی اظهار داشت: طبق اعلام سازمان بهداشت جهانی اگر تمامی کشورها به یکدیگر کمک کنند می‌توان سرطان دهانه رحم را به طور کلی ریشه کن کرد. با واکسیناسیون، این نوع سرطان قابل ریشه کن شدن خواهد بود.

موسوی ادامه داد: رفتارهای جنسی پرخطر ریسک ابتلاء به این ویروس را در افراد بالا می‌برد؛ بنابراین سلامت رفتارهای جنسی در عدم ابتلاء به این ویروس دارای اهمیت بسیاری است. درصد کمی از این سرطان وجود دارد که به رفتارهای جنسی ربط نداشته و اگر شنیدیم فردی دچار سرطان دهانه رحم شده به این معنی نیست که به طور حتمی به این ویروس آلوده بوده است شاید از انواع ژنتیک فرد یا عوامل دیگری مبتلا شده باشد.

غربالگری چه زمانی باید انجام شود؟

موسوی اذعان کرد: غربالگری یا واکسیناسیون زمانی که سرطان در مراحل اولیه و قابل درمان قرار داشته باشد تأثیرگذار است. یعنی با غربالگری در مراحل اولیه قبل از اینکه سرطان تهاجمی شود به راحتی قابل درمان خواهد بود. با انجام تست ویروس به علاوه پاپ اسمیر بعد از ۲۵ سالگی این غربالگری شروع شده و اگر همه خانم‌ها بتوانند از ۲۵ سالگی به بعد تست غربالگری یا تست دوگانه به علاوه آزمایش سیتولوژی داشته باشند از ابتلاء به این نوع سرطان جلوگیری خواهند کرد؛ اگر هر دو تست منفی باشد بهتر است هرساله این آزمایش را انجام دهند اما اگر منابع مالی در یک جامعه‌ای محدود بود و امکان غربالگری ۷۰ درصد زنان جامعه فراهم نبود، این تست را می‌توان هر سه سال یک‌بار انجام داد.

وی در ادامه گفت: زمانی که غربالگری صورت گیرد، در مراحل اولیه فرد متوجه این سرطان شده و به راحتی آن را درمان می‌کند، با تشخیص زودهنگام فرد نیازی به خارج کردن رحم نداشته و می‌تواند یک باروری و طول عمر طبیعی داشته باشد؛ اما متأسفانه در کشورهایی که غربالگری به خوبی انجام نمی‌شود، اکثر افراد زمانی که این بیماری در مرحله پیشرفته است به پزشک مراجعه می‌کنند که در این مرحله درمان سرطان بسیار سخت است. همچنین امکان موفقیت در درمان از ۱۰۰ درصد به ۷۵ درصد تنزل پیدا می‌کند.

متخصص فلوشیپ و انکولوژی زنان مطرح کرد: توصیه می‌کنیم خانم‌ها و دختران جوان واکسینه شده و بعد از سن ۲۵ سال هر هشت سال یک بار تست غربالگری را شروع کنند.

علائم سرطان دهانه رحم

موسوی تصریح کرد: سرطان دهانه رحم در مراحل اولیه هیچ نوع علائمی از خود نشان نمی‌دهد و فقط با تست می‌توان از وجود این سرطان مطلع شد اما در مراحل پیشرفته علائمی چون ترشحات بد بود، خونریزی، دردهای شکمی، درد در ناحیه کمر، تیر کشیدن پاها و لکه بینی بعد از تماس جنسی وجود دارد که خانم‌ها باید به این علائم توجه کرده و در صورت مشاهده هر کدام به پزشک متخصص مراجعه کنند.

عوارض سرطان دهانه رحم

متخصص فلوشیپ و انکولوژی زنان افزود: افرادی که به سرطان دهانه رحم مبتلا می‌شوند اولین و شایع‌ترین عارضه‌ای که برایشان پیش می‌آید اختلال در سیستم باروری‌شان است، یعنی فرد دیگر نمی‌تواند باردار شود؛ البته امروزه درمان‌های ما به سمتی سوق پیدا کرده که به صورت عمده می‌توان درمان سرطان را با حفظ باروری فرد انجام داد.

وی ادامه داد: این نوع درمان به شرطی قابل اجرا است که بیماری پیشرفت نکرده باشد زیرا با پیشرفت بیماری دهانه رحم در موقعیتی قرار می‌گیرد که به قالب‌های اطراف رحم صدمه جدی وارد کرده و همچنین روی عملکرد کلیه نیز تأثیر می‌گذارد.

راه‌های پیشگیری از ابتلاء به سرطان دهانه رحم

وی در پایان خاطر نشان کرد: خانم‌ها بدانند که غربالگری در تشخیص زودهنگام و پیشگیری از ابتلاء به سرطان دهانه رحم به شدت مؤثر خواهد بود.