اکو ایران/ تورم سالانه اقلام غیرخوراکی و خدمات در یک دهه گذشته افزایش چشمگیری داشته است. بر اساس داده‌های رسمی، بیشترین رشد تورم مربوط به کالاها و خدمات متفرقه بوده در حالی که حمل‌ونقل و بهداشت نسبت به سایر گروه‌ها افزایش کمتری داشته‌اند.
 
به گزارش اکوایران، بررسی داده‌های تورمی مرکز آمار ایران در دی‌ماه ۱۴۰۳ نشان می‌دهد که طی یک دهه گذشته، تورم در بخش کالاهای غیرخوراکی و خدمات، رشد قابل توجهی داشته است. این افزایش در برخی گروه‌ها شدیدتر از سایرین بوده و تفاوت چشمگیری در هزینه‌های زندگی ایجاد کرده است. در این میان، بیشترین رشد تورم مربوط به گروه کالاها و خدمات متفرقه و کمترین رشد تورم مربوط به گروه حمل‌ونقل و بهداشت بوده است.

کالاها و خدمات متفرقه، بیشترین جهش در ده سال اخیر

بر اساس داده‌ها، کالاها و خدمات متفرقه در صدر تورم قرار دارند. این گروه شامل هزینه‌های متفرقه‌ای نظیر لوازم شخصی، بیمه و خدماتی است که مستقیماً بر هزینه‌های روزمره مردم تأثیر می‌گذارد. رشد ۲۷.۷ واحد درصدی این بخش بیانگر فشار مضاعفی است که بر خانوارها تحمیل شده است.

در رده دوم، گروه مسکن، آب، برق، گاز و سایر سوخت‌ها قرار دارد که از ۱۸.۴ درصد در دی ۱۳۹۳ به ۴۰.۴ درصد در دی ۱۴۰۳ افزایش یافته است. رشد ۲۲ واحد درصدی این بخش به‌ویژه برای مستأجران و افرادی که هزینه‌های بالایی برای تأمین انرژی و سوخت پرداخت می‌کنند، چالش‌برانگیز بوده است. افزایش شدید قیمت مسکن و اجاره‌بها نقش مهمی در این تورم داشته و یکی از عوامل اصلی فشار اقتصادی بر مردم محسوب می‌شود. این در حالی است که قیمت آب، برق، گاز و سوخت به صورت دستوری و از طرف دولت تعیین می‌شود و در این سال‌ها جهش چندانی نداشته است.

گروه آموزش نیز افزایش تورمی مشابهی با مسکن را تجربه کرده است. نرخ تورم این گروه از ۱۶.۰ درصد در دی ۱۳۹۳ به ۳۸.۰ درصد در دی ۱۴۰۳ رسیده است که نشان‌دهنده افزایش ۲۲ واحد درصدی در هزینه‌های آموزشی است. شهریه مدارس، هزینه‌های دانشگاهی و خرید لوازم تحصیلی به‌طور محسوسی گران‌تر شده و بسیاری از خانوارها را در تأمین هزینه‌های آموزشی فرزندان خود با مشکلات جدی مواجه کرده است.

گروه هتل و رستوران نیز از رشد بالای تورم بی‌نصیب نمانده است. این دسته که شامل هزینه‌های اقامت در هتل‌ها، غذاخوری‌ها و تفریحات وابسته است، افزایشی از ۱۹.۷ درصد به ۳۶.۸ درصد را تجربه کرده است. رشد ۱۷.۱ واحد درصدی این بخش، حکایت از افزایش هزینه‌های رفاهی و تفریحی دارد که دسترسی اقشار متوسط و ضعیف جامعه را به این خدمات محدودتر کرده است. همچنین، گروه تفریح و فرهنگ که شامل فعالیت‌های هنری، کتاب، سینما و دیگر برنامه‌های فرهنگی است، از ۱۴.۷ درصد در دی ۱۳۹۳ به ۳۰.۶ درصد در دی ۱۴۰۳ افزایش یافته است.

حمل‌ونقل و ارتباطات؛ تورم کمتر اما همچنان قابل توجه

در بخش حمل‌ونقل، تورم از ۲۲.۵ درصد در دی ۱۳۹۳ به ۲۷.۱ درصد در دی ۱۴۰۳ رسیده است. این افزایش ۴.۶ واحد درصدی نسبت به سایر گروه‌ها کمتر بوده اما همچنان هزینه‌های مربوط به خودرو، سوخت و حمل‌ونقل عمومی را به شدت تحت تأثیر قرار داده است.در همین حال، بخش ارتباطات که شامل هزینه‌های اینترنت، تلفن همراه و سایر خدمات ارتباطی است، از ۵.۷ درصد به ۲۰.۷ درصد افزایش یافته است. 

مقایسه آمارهای تورمی دی ۱۳۹۳ و دی ۱۴۰۳ نشان می‌دهد که طی یک دهه گذشته، تمامی گروه‌های کالایی و خدماتی با افزایش قیمت مواجه بوده‌اند. اما بیشترین آسیب متوجه گروه کالاها و خدمات متفرقه، مسکن و آموزش بوده است. این افزایش شدید هزینه‌ها، به‌ویژه برای اقشار کم‌درآمد، چالش‌های بزرگی ایجاد کرده و تأثیر مستقیمی بر قدرت خرید و کیفیت زندگی خانوارهای ایرانی داشته است.

در این شرایط، سیاست‌گذاران اقتصادی برای کاهش فشارهای تورمی، به ویژه در بخش‌های مسکن و خدمات اساسی، باید تدابیر جدی اتخاذ کنند تا از افزایش شکاف طبقاتی و کاهش سطح رفاه اجتماعی جلوگیری شود.