فارس/ وزیر دفاع فرانسه اظهارات اخیر وزیر دفاع دونالد ترامپ درباره تغییر اولویت‌های امنیتی آمریکا را «لحظه حقیقت» برای ناتو توصیف کرده است.

ائتلاف ناتو خودش را به عنوان بزرگترین و قدرتمندترین اتحاد نظامی جهان و نمادی از همبستگی و امنیت جمعی در برابر تهدیدات خارجی معرفی می‌کند.

اما اظهارات اخیر «پیت هگست»، وزیر دفاع ایالات متحده در جلسه ای با حضور تقریباً ۵۰ حامی غربی اوکراین، این اتحاد را با چالش‌های جدی مواجه کرده است. هگست در این جلسه به صراحت اعلام کرد که ایالات متحده دیگر نمی‌تواند تمرکز اصلی خود را بر امنیت اروپا قرار دهد و این موضوع سوالات جدی درباره تعهد آمریکا به امنیت اروپا و آینده ناتو ایجاد کرده است. اظهارات هگست و پیامدهای آن  هگست در سخنرانی خود چندین نکته کلیدی را مطرح کرد که هر یک به تنهایی می‌تواند باعث ایجاد تنش در روابط بین اعضای ناتو شود. در زیر مهم‌ترین محورهای سخنان او خلاصه شده است:

۱- تغییر اولویت‌های امنیتی آمریکا: هگست اعلام کرد که ایالات متحده با تهدیدات جدی در داخل مرزهای خود مواجه است و بنابراین باید تمرکز خود را بر امنیت مرزهای خود قرار دهد. این اعلامیه به معنای کاهش حمایت نظامی و مالی آمریکا از اروپا است.

۲- محدودیت‌ در حمایت از اوکراین: هگست به صراحت اعلام کرد که اوکراین تمامی قلمروی خود را از روسیه بازپس نخواهد گرفت و اجازه نخواهد یافت به ناتو بپیوندد. این موضوع به معنای آن است که اوکراین نمی‌تواند از تضمین امنیتی ناتو برخوردار شود و این مسئله می‌تواند جنگ را به نفع روسیه به اتمام برساند.

۳- عدم مشارکت در حفظ صلح اوکراین: هگست تاکید کرد که ناتو در هیچ نیروی حافظ صلحی که ممکن است در آینده در اوکراین مستقر شود، مشارکت نخواهد کرد. این مسئولیت به عهده کشورهای اروپایی و سایر متحدان خواهد بود و آمریکا هیچ نیرویی در این عملیات شرکت نخواهد داد
۴- عدم حمایت از کشورهای اروپایی در صورت حمله روسیه: هگست همچنین اعلام کرد که اگر هر یک از کشورهای اروپایی که در نیروی حافظ صلح مشارکت دارند مورد حمله روسیه قرار گیرند، ناتو به کمک آن‌ها نخواهد آمد. این اظهارات به طور مستقیم به ماده ۵ پیمان ناتو، که تضمین امنیت جمعی است، آسیب می‌زند و اعتبار ناتو را زیر سوال می‌برد.

لحظه حقیقت

اظهارات هگست با واکنش‌های گسترده‌ای از سوی متحدان اروپایی مواجه شده است.

«سباستین لکرنو»، وزیر دفاع فرانسه، این موضوع را «لحظه مواجهه با حقیقت» برای ناتو توصیف کرد و اعلام کرد که آینده این اتحاد در دهه‌های آینده نامشخص است. وی تاکید کرد که اگرچه ناتو از نظر تاریخی بزرگ‌ترین و قوی‌ترین اتحاد نظامی بوده است، اما این موضوع ممکن است در آینده تغییر کند.

چالش‌های پیش رو

اظهارات هگست نه تنها باعث ایجاد تردید در تعهد آمریکا به ناتو شده است، بلکه سوالات جدی درباره آینده این اتحاد مطرح کرده است.مهم‌ترین چالش‌هایی که ناتو در آینده با آنها مواجه خواهد بود عبارتند از:

۱- تضعیف اعتماد متحدان: اظهارات هگست باعث کاهش اعتماد کشورهای اروپایی به ایالات متحده شده است. این موضوع می‌تواند باعث شود که کشورهای اروپایی به دنبال راه‌حل‌های امنیتی مستقل از آمریکا باشند.

۲- افزایش فشار بر کشورهای اروپایی: با کاهش حمایت آمریکا، کشورهای اروپایی مجبور خواهند بود هزینه‌های بیشتری را برای دفاع از خود متقبل شوند. این موضوع می‌تواند باعث ایجاد تنش‌های داخلی در این کشورها شود.

۳- تاثیر بر اوکراین: اظهارات هگست درباره آینده اوکراین و عدم امکان پیوستن این کشور به ناتو، می‌تواند باعث تضعیف روحیه ارتش اوکراین و اتمام جنگ به ضرر این کشور شود.

۴- آینده ماده ۵: اما مهم‌ترین زیانی که اظهارات هگست متوجه ناتو می‌کند تضعیف اعتبار ماده ۵ این پیمان است. با اظهارات وزیر دفاع ترامپ اکنون ماده ۵ پیمان ناتو که به تضمین امنیت جمعی در صورت حمله به یک کشور عضو این ائتلاف مربوط می‌شود زیر سوال رفته است.