خراسان/بانک مرکزی جزئیات قیمت و شرایط خرید سکه های پیش فروش را منتشر کرد که نشان می دهد قیمت تمام سکه حدود ۱۰ میلیون تومان و بیشتر  از نرخ روز ارزان تر است. کارشناسان مالی نیز سرمایه گذاری در آن را منطقی می دانند.

 بانک مرکزی در ساعات پایانی دو شب قبل، جزئیات پیش فروش سکه را منتشر کرد که البته دیروز نخستین مرحله آن طبق زمان بندی اعلام شده، به پایان رسید. با این حال، نگاهی به نرخ های مشخص شده نشان می دهد که برخلاف انتظار و در شرایطی که این سکه ها قرار است در انتهای خرداد، مرداد و مهر سال آینده تحویل خریداران شود، نرخ پیش فروش آن ها از نرخ های کنونی بازار هم کمتر است. البته کارشناسان مالی نسبت بازده سررسید این سکه ها را نسبت به صندوق های طلای بورسی، نسبتاً منطقی می دانند.
بانک مرکزی دو شب قبل، جزئیات کامل پیش فروش یک میلیون قطعه سکه را منتشر کرد.
 پیش فروش سکه های تحویل خرداد به اتمام رسید
طبق اطلاعیه این بانک، دیروز موعد ثبت نام پیش فروش سکه ها برای تحویل در ۳۱ خرداد و با سال ضرب ۱۳۸۶ بود که به اتمام رسید. قیمت ربع سکه در این پیش فروش ۱۸ میلیون و ۱۵۰ هزار تومان، نیم سکه ۳۶ میلیون و ۲۰۰ هزار تومان و تمام سکه ۶۴ میلیون و ۵۰۰ هزار تومان بود.
 امروز؛ پیش فروش سکه های تحویل ۳۰ مرداد ۱۴۰۴
طبق برنامه اعلامی، امروز نوبت پیش فروش سکه های با موعد تحویل ۳۰ مرداد ۱۴۰۴ است. در این راستا، قیمت پیش فروش هر قطعه ربع سکه ۱۷ میلیون و ۴۵۰ هزار تومان، نیم سکه ۳۴ میلیون و ۸۰۰ هزار تومان و تمام سکه ۶۲ میلیون تومان خواهد بود.
 فردا؛ پیش فروش سکه های تحویل ۳۰ مهر ۱۴۰۴
فردا نیز برنامه پیش فروش سکه های بانک مرکزی با عرضه سکه های ضرب سال ۱۴۰۴ پیگیری خواهد شد و آخرین روز این پیش فروش هاست. بر این اساس قیمت هر قطعه ربع سکه ۱۶ میلیون و ۷۵۰ هزار تومان، نیم سکه ۳۳ میلیون و ۴۰۰ هزار تومان و تمام سکه ۵۹ میلیون و ۵۰۰ هزار تومان است.
 در چه ساعاتی پیش فروش ها انجام می شود؟ 
جزئیات دستورالعمل پیش فروش سکه که در پایگاه مرکز مبادله ارز و طلای ایران آمده، نشان می دهد که متقاضیان پیش خرید ربع سکه از ساعت ۱۳ تا ۱۵، نیم سکه از ساعت ۱۲:۳۰ تا ۱۴:۳۰ و تمام سکه از ساعت ۱۲ تا ۱۴ امروز و فردا امکان ثبت سفارش خود را دارند. نکته بسیار مهم این است که متقاضیان شرکت در طرح پیش فروش باید از طریق سامانه معاملات سکه طلای مرکز مبادله ایران به نشانی اینترنتی market.ice.ir اقدام به ثبت نام، احراز هویت و ثبت سفارش کنند. متقاضیانی که قبلاً در حراج های سکه مرکز مبادله ثبت نام و اقدام به خرید سکه از طریق حراج کرده اند، نیازی به ثبت نام مجدد ندارند؛ ولی متقاضیان جدید لازم است ثبت نام و احراز هویت خود را انجام دهند و در روزهای تعیین شده برای ثبت سفارش مراجعه کنند.
 شرایط شرکت در پیش فروش سکه برای متقاضیان
طبق دستورالعمل بانک مرکزی متقاضیان ۱۸ سال تمام به بالا امکان شرکت در پیش فروش سکه را دارند.
بر این اساس هر شماره ملی در مجموع حداکثر شش قطعه (شامل یک سکه تمام، دو نیم سکه و سه ربع سکه) می تواند ثبت سفارش کند و بین ۷ تا ۱۴ روز کاری بعد از تاریخ سررسید، از شعب منتخب بانک ملی سکه های خود را دریافت کند. البته هزینه های خرد جانبی دیگری نیز در فرایند تحویل سکه ها در دستورالعمل مذکور قید شده است.
نکته قابل توجه این که خریداران سکه، امکان دریافت گواهی مالکیت سکه به جای عین سکه را دارند. دارنده این گواهی ها، می توانند از مزایای وثیقه گذاری گواهی برای دریافت تسهیلات و سایر خدمات بانکی بهره مند شوند. در آن صورت، هزینه تحویل و کارمزد انبارداری از متقاضی دریافت گواهی مالکیت سکه دریافت نخواهد شد و بدیهی است در زمان تبدیل گواهی مزبور به عین سکه، این هزینه ها دریافت می شود.
کارمزد عملیات مرکز مبادله ارز و طلای ایران که از خریداران دریافت می شود، به میزان یک در هزار قیمت پیش فروش هر قطعه سکه است. بنابراین به عنوان مثال کارمزد برای دریافت تمام سکه با موعد تحویل خرداد سال آینده ۶۴ هزار و ۵۰۰ تومان، ۳۰ مرداد ۶۲ هزار تومان و ۳۰ مهر ۵۹ هزار و ۵۰۰ تومان است.
دستورالعمل مرکز مبادله ارز و طلا نشان می دهد که متقاضیان از تاریخ ۱۶ فروردین سال آینده تا ۱۰ روز کاری پیش از سررسید انتخاب شده در سامانه می توانند از پیش خرید اعلام انصراف کنند. در صورت ثبت درخواست انصراف در سامانه مرکز مبادله، مبلغ ثبت سفارش پس از کسر هزینه کارمزد مرکز مبادله ارز و طلا حداکثر در مدت ۷ روز کاری بازگشت داده می شود.
 حاشیه سازی درخصوص تحویل سکه ها
انتشار یکی از دستورالعمل های جانبی پیش فروش سکه حاشیه هایی را به همراه داشت. برخی کانال های مجازی با اشاره به بخشی از بیانیه سلب ریسک و مسئولیت مرکز مبادله ارز و طلا و با بیان این که در آن قید شده است «ثبت سفارش خرید توسط متقاضیان خرید هیچ گونه حقی برای متقاضی خرید ایجاد نمی کند و بانک مرکزی و شرکت مرکز مبادله ارز و طلا در این خصوص هیچ گونه مسئولیتی ندارند» مدعی شده بودند که بانک مرکزی قصد تحویل سکه های پیش فروش را ندارد. با این حال، بالسینی سخنگوی مرکز مبادله ضمن رد این ادعا تاکید کرد که سکه‌های پیش فروش شده بانک مرکزی در سررسید خود از طریق شعبه‌های بانک ملی به خریداران تحویل می‌شود و هیچ مشکلی در این باره وجود ندارد.
 نرخ های سکه جذاب و منطقی
با همه این اوصاف، به نظر می رسد نرخ های سکه همان طور که سخنگوی مرکز مبادله اعلام کرده بود، جذاب هستند. نرخ کنونی هر قطعه سکه تمام در بازار حدود ۷۴ میلیون تومان، هر قطعه نیم سکه حدود ۴۰ میلیون و ۸۰۰ هزار تومان و هر قطعه ربع سکه حدود ۲۰ میلیون و ۷۰۰ هزار تومان است که همین امروز از نرخ های اعلامی تحویل سال آینده این سکه ها بالاتر است.
به عنوان مثال هر قطعه تمام سکه برای تحویل خرداد حدود ۹ میلیون و ۵۰۰ هزار تومان، برای تحویل ۳۰ مرداد حدود ۱۲ میلیون تومان و برای تحویل ۳۰ مهر حدود ۱۴.۵ میلیون تومان، ارزان تر از نرخ کنونی تمام سکه است. بماند این که انتظار افزایش نرخ بازار سکه تا بازه های زمانی تحویل سکه نیز وجود دارد.
جدای از این موضوع، کارشناسان مالی نیز با اشاره به محاسبات شاخص هایی نظیر نرخ بازه سررسید سکه و مقایسه آن با بازه سررسید صندوق های طلای بورس، اعداد و ارقام به دست آمده را نسبتاً منطقی اعلام می کنند.
 ۳ نکته مثبت و یک ابهام کلان پیش فروش های سکه
از منظر کلان، اجرای طرح پیش فروش سکه در شرایطی که انتظارات تورمی وجود دارد، می تواند به کاهش این انتظارات در سطح جامعه کمک کند. به خصوص این که احتمالاً فروش این سکه ها در سررسید نیز سود خوبی را نصیب فروشنده خواهد کرد و امکان کنترل حباب بازار طلا در آینده نیز به وجود می آید. همچنین این طرح در زمانی به اجرا در می آید که حدود سه هفته ای از پایان موعد گواهی سپرده های ۳۰ درصدی بانکی می گذرد و ورود احتمالی این منابع به بازار پول و دارایی ها، می توانست آسیب زا باشد.
با این حال، باید به یک نکته مهم درباره این طرح و بازار ارز اشاره کرد. شواهد و قراین نشان می دهد که عامل اصلی تکانه کنونی در بازار ارز، ناظر به صعود تقاضا در بازار حواله های ارزی واردات و نه بازار ارز اسکناس است. برای همین در این راستا، این که اجرای طرح کنونی سکه چقدر می تواند به افت تقاضا در بازار حواله های ارزی کمک کند، محل سوال و تردید جدی است.