در هفته‌های اخیر، بازار حبوبات با افزایش قابل توجه قیمت‌ها مواجه شده است. این افزایش قیمت‌ها به ویژه تحت تأثیر تغییرات سیاست‌های ارزی، از جمله حذف ارز ترجیحی و استفاده از نرخ ارز مرکز مبادله برای واردات این اقلام، قرار گرفته است.

علل افزایش قیمت حبوبات

بررسی‌ها نشان می‌دهد که عمده افزایش قیمت حبوبات به دلیل تغییرات در سیاست‌های ارزی بوده است:

حذف ارز ترجیحی: با حذف ارز ترجیحی، هزینه واردات حبوبات به طور قابل توجهی افزایش یافته است. پیش از این، واردکنندگان از ترجیحی برای واردات کالاهای اساسی از جمله حبوبات استفاده می‌کردند، اما با حذف این نرخ، واردات این کالاها با نرخ‌های بالاتری مانند مرکز مبادله انجام می‌شود.

افزایش مرکز مبادله: رشد مرکز مبادله در ماه‌های اخیر نیز به افزایش هزینه‌های واردات دامن زده است. این افزایش نرخ، قیمت تمام‌شده حبوبات را بالا برده و در نهایت به مصرف‌کنندگان منتقل شده است.

آمار تورم در بهمن ماه

بر اساس آخرین آمار منتشر شده توسط مرکز آمار ایران در بهمن ماه، تورم ماهانه کل سبد کالاها و خدمات 4 درصد ثبت شده است. در همین دوره، تورم ماهانه گروه حبوبات و سبزیجات به 16.9 درصد رسیده است. با این حال، بررسی‌ها نشان می‌دهد که عمده این افزایش قیمت‌ها مربوط به حبوبات بوده و سبزیجات رشد قیمت قابل توجهی نداشته‌اند.

کارشناسان اقتصادی پیش‌بینی می‌کنند که در صورت تداوم شرایط فعلی، از جمله نوسانات مرکز مبادله و افزایش هزینه‌های واردات، قیمت حبوبات همچنان روند صعودی خود را حفظ کند. با این حال، برنامه‌ریزی برای افزایش تولید داخلی و بهبود مدیریت واردات می‌تواند به تعدیل بازار کمک کند.

افزایش قیمت حبوبات در ماه‌های اخیر عمدتاً تحت تأثیر تغییرات سیاست‌های ارزی، از جمله حذف ارز ترجیحی و افزایش مرکز مبادله، بوده است. اگرچه سبزیجات رشد قیمت قابل توجهی نداشته‌اند، اما حبوبات با افزایش چشمگیر قیمت مواجه شده‌اند. به نظر می‌رسد دولت و نهادهای مرتبط باید با اتخاذ سیاست‌های مناسب، از جمله حمایت از تولید داخلی و تسهیل واردات، به کاهش فشار بر مصرف‌کنندگان و ثبات بخشیدن به بازار حبوبات اقدام کنند.

نکته جالب توجه اینکه تورم نقطه ای حبوبات 106 درصد ثبت شده است. یعنی در یک سال اخیر  قیمت میانگین حبوبات حداقل دو برابر شده است. از سوی دیگر بررسی سبد محاسبه تورم نشان میدهد اقلامی مانند انواع  گوشت که مرتبط با واردات نهاده دامی که مشمول دریافت ارز 28500 تومانی هستند تغییر چندانی نداشته اند.

مرداد ماه دبیر انجمن حبوبات ایران گفته بود: تغییر تخصیص ارز از ترجیحی به نیمایی منجر به افزایش 30 درصدی قیمت حبوبات شد.