اعتماد/متن پیش رو در اعتماد منتشر شده و بازنشرش در آخرین خبر به معنای تاییدش نیست

جعفر گلابی| در زمان تبلیغات انتخاباتی فکر می‌کردم کاش آقای دکتر پزشکیان با احتیاط از نهج‌البلاغه شاهد می‌آورد! کاملا روشن بود که وی در صورت پیروزی با انبوهی از مشکلات خصوصا بی‌عدالتی‌ها و اسراف‌ها و تبعیض و ریخت و پاش‌های دولتی روبروست که برای کم کردن آنها اراده و همتی در حد و اندازه همان همت امیرمومنان را نیازمند است. پذیرفتنی است که رییس‌جمهور زمان لازم دارد تا بر امور مسلط شود ولی کم کم وتا قبل از افول امیدها انتظار می‌رود که برخیزد و کارستان خود را آغاز کند. همه می‌دانیم که مردم شرایط سخت اقتصادی را ممکن است تحمل کنند ولی فساد و تبعیض و رانتخواری و ریخت و پاش و هدررفت منابع همه را به ستوه می‌آورد و خشم‌ها را متراکم می‌کند. تنظیم بودجه سال ۱۴۰۴ نشان داد که در انضباط مالی و توزیع عادلانه اعتبارات کار بزرگ و غیرمعمولی صورت نگرفته و همچنان نهادهایی که اتفاقا پاسخگوی دولت نیستند از تنعم بی‌دلیلی برخوردارند و همین معنا واقعا اذهان عمومی را سخت آزار می‌دهد. به جز مراکزی که هیچگاه دقیقا مشخص نشده که به چه‌کار مشغولند و نتیجه عملکردشان برای مردم چیست، سازمان‌های عریض و طویلی وجود دارد که بودجه‌های هزاران میلیاردی می‌گیرند ولی نه‌تنها سودرسان نیستند که زیان‌بارند. راستی اساسا صدا و سیما چرا ردیف بودجه خاص دارد و چرا زیان‌ده است؟ اگر این سازمان هیچ بودجه‌ای دریافت نمی‌کرد و فقط بخشی از سرمایه‌های عظیمی که در اختیار دارد را نقد می‌کرد و به بانکی می‌سپرد با سود آن می‌توانست حتی به دولت کمک کند و باری از دوش مردم بردارد. رسانه‌ای که حتی ضربه‌گیر دولت نیست ‌و در راستای حمایت از نهاد منتخب مردم در حد انعکاس مداوم نظرات دولتیان ضعیف عمل می‌کند. پیشنهاد می‌شود این رسانه به جز اخبار سراسری و برخی از برنامه‌های خاص کلا پولی شود، روشن است که اگر سریال‌ها و مستندهای پخش شده جذاب باشند مردم از نان شب خود می‌زنند و اعتبار تلویزیونی خود را شارژ می‌کنند و اگر چنین نباشد دلیلی ندارد که از جیب مردم مخارج سرسام‌آور برنامه‌های تلویزیونی کم‌مخاطب تامین شود.

در هر حال برای مشخص شدن دقیق بودجه‌هایی که اصلا نباید از طریق دولت پشتیبانی شوند و  مخارج اسراف‌گونه‌ای که مدیران برای خزانه می‌تراشند یک کارگروه متخصص و بی‌ملاحظه لازم است. این گروه می‌تواند یک گزارش ملی تهیه و تقدیم رییس‌جمهور کند ‌تا آقای پزشکیان ببیند چگونه می‌تواند آستین همت بالا بزند و چه مقدار از اموال مردم را مورد حفاظت قرار بدهد؟ چند روز دیگر ماه رمضان فرامی‌رسد و این سوال جدی و کلیدی را به وجود می‌آورد که به کدام دلیل ادارات دولتی باید افطاری‌های رنگارنگ داشته باشند؟ در آستانه عید نوروز مشخص شود چاپ گسترده سررسیدها از سوی ادارات وشرکت‌ها و سازمان‌های حکومتی و دولتی با کدام منطق اقتصادی و عادلانه صورت می‌گیرد؟ اینها البته نمونه‌های کوچکی از تبذیر هستند و اگر به عنوان سرنخ هدررفت منابع عمومی تعقیب شوند، رسیدن به نقاط بالاتر و مهم‌تر را میسر می‌کند. وقتی امام عدالت به والیان دستور می‌دهد در نامه‌نگاری‌های خود سطرها را نزدیکتر بگیرند و کلمات را کوچک‌تر بنویسند نشان می‌دهد که حساسیت یک حاکم متعهد تا چه حد گسترده و دقیق است و جلوی فساد‌ها از چه نقطه‌ای باید گرفته شود. چرا به دولتیان فشار می‌آوریم که در مصرف گاز و برق اعتدال را پیشه کنند ولی کارنامه دخل و خرج همین مدیران مورد بررسی دقیق قرار نمی‌گیرد!؟ متاسفانه دراین وانفسای اقتصادی که رییس‌جمهور امریکا می‌خواهد آن را بدتر کند هنوز مسافرت و ماموریت‌تراشی برخی مدیران بدون کوچک‌ترین بازده اقتصادی و حقوق‌های نجومی برای اعضای هیات‌مدیره‌ها برای ساعتی جلسه در هفته و از همه بدتر بساط کنگره‌ها و سمینارها و گردهمایی‌ها با عناوین پرطمطراق و پرهزینه پهن است. اگر صرفه‌جویی از این به ظاهر موارد کم‌اهمیت آغاز نشود «برآورند غلامان درخت از بیخ!» انضباط شدید و موشکافانه، بی‌ملاحظه، مستمر و همه‌جانبه مالی امروز حیاتی‌تر از آن است که حتی یک روز مورد غفلت قرار بگیرد. مردمی که فرود تازیانه تورم و گرانی‌ها را هردم بر جان خویش احساس می‌کنند، نمی‌توانند همچنان شاهد انواع ریخت و پاش‌های کوچک و بزرگ باشند. این معنا کوچک و قابل اغماض نیست؛ لشکر گرسنگان را با سخن و وعده نمی‌توان سیر و آرام کرد وقتی می‌شنوند فلان مدیر با حقوق نجومی بویی از ساده‌زیستی نبرده و هیچ انگیزه‌ای برای حفظ منابع مردم و جلوگیری از فساد ندارد. جناب آقای پزشکیان تردید نکند که همین حالا جمعی در گوشه‌ای با انواع پوشش‌ها در حال تمهید فسادی در حد چای دبش یا بیشتر یا کمتر از آن هستند و اگر گردنه‌های فسادخیز را با حساسیت ویژه زیرنظر نگیرد ناگهان اختلاسی در اندازه همان چایی که هرگاه انسان رقم‌هایش را می‌خواند میخکوب و متوحش می‌شود، سربرخواهد آورد و دو آجر اعتمادی که هنوز روی هم هستند از جامعه ستانده خواهد شد. جناب آقای پزشکیان! اگر صبر و مدارا در هر چیز جایز باشد جلوگیری از ضایع شدن ریالی از بیت‌المال ناشکیبایی طلب می‌کند. همان‌گونه که طلحه و زبیر دیدند خلیفه مسلمین شمع بیت‌المال را خاموش می‌کند تا برای مصارف غیرعمومی صرف نشود! اختصاص کالابرگ برای ۷ دهک جامعه کاری پسندیده، ضروری و در خور تقدیر است ولی هنگامی این اقلام اساسی به کام مردم شیرین می‌شود که نه از صندوق ذخیره ارزی بلکه از کم کردن هزینه‌های حکومتی و دولتی تامین شوند. آن روز که این خبر به گوش مردم رسد که دولتی پیدا شده و مصارف زائد را حذف و با اعتبارات آن‌ میلیون‌ها ایرانی را سیر کرده یک روز بزرگ پیروزی است که حتی توان محدود کردن تاثیر منفی تحریم‌ها را خواهد داشت.