فرهیختگان/متن پیش رو در فرهیختگان منتشر شده و بازنشرش در آخرین خبر به معنای تاییدش نیست

مراسم تشییع پیکر شهید نصرالله، علاوه بر عزاداری در سوگ از دست دادن رهبر حزب‌الله لبنان، تصویری قدرتمند از حزب‌الله لبنان به نمایش گذاشت. نمود عینی این نمایش قدرت را می‌توان به درستی در لحظه‌ای دید که جنگنده‌های رژیم در فاصله کمی از بالای سر جمع حاضر در تشییع رد شدند، اما به جای هراس و متفرق شدن، جمعیت با شعار «مرگ بر اسرائیل» پاسخ آن‌ها را دادند. همین یک تصویر نشان داد که حزب‌الله هنوز بدنه حامی خود را دارد و نفوذ و قدرت خود را در لبنان حفظ کرده است. در گفت‌وگو با احمد دستمالچیان، سفیر اسبق ایران در لبنان، به ابعاد و اثرات این تجمع پرداختیم که در ادامه مشروح آن را از نظر می‌گذرانید.

تشییع شهید نصرالله ثابت کرد که حزب‌الله هنوز یک جریان اصیل، عمیق و کاملاً مردمی است
تشییع پیکر شهید نصرالله یک رویداد تاریخی بی‌سابقه در لبنان بود. احمد دستمالچیان، سفیر سابق ایران در لبنان هم به این موضوع اشاره کرد و گفت: «بنابر اعتراف دوست و دشمن، این تشییع یک رویداد تاریخی در لبنان بود. تاریخ لبنان تاکنون چنین جمعیتی را به خود ندیده است و همگان بر این موضوع اتفاق‌نظر دارند. تخمین زده شده که حدود یک میلیون نفر در این مراسم حضور داشتند، در حالی که جمعیت کل لبنان شش میلیون نفر است. عظمت این تشییع مافوق تصور بود. یکی از درس‌های مهم این مراسم این بود که حزب‌الله ریشه‌ای تاریخی و عمیق در میان مردم دارد، به‌ویژه شخص سید حسن نصرالله که با درایت، ذکاوت، هوشمندی و اخلاق اسلامی توانسته بود تمامی طوایف لبنان را جذب کند. همین ویژگی‌ها سبب شد تا مردم برای تشییع پیکر او با شور و اشتیاق به میدان بیایند و او را بدرقه کنند. حزب‌الله از سرمایه‌ای عظیم در لبنان و حتی فراتر از لبنان، در کل منطقه برخوردار است. همچنین گفته می‌شود که با وجود تمام محدودیت‌هایی که دولت لبنان با اشاره آمریکا برای ورود به این کشور اعمال کرده بود، مردم از سراسر منطقه و حتی دنیا خود را به این مراسم رساندند. گفته می‌شود که تمامی هتل‌های بیروت و اطراف آن از مسافران پر شده بود که در نوع خود بی‌سابقه بود. این اتفاق اثرات عمیقی بر پایگاه اجتماعی حزب‌الله در آینده خواهد داشت. خون شهید سید حسن نصرالله و سایر رزمندگان مقاومت، این جنبش را با انگیزه‌تر، قوی‌تر و استوارتر از گذشته خواهد کرد. شهادت او نشان داد که این حرکت، یک جریان اصیل، عمیق و کاملاً مردمی است. حضور پرشور مردم در مراسم تشییع نیز گواهی بر این امر بود که اهداف و آرمان‌های او در میان مردم زنده است. این استقبال نشان داد که حرکت جهادی و مقاومت، یک جنبش اعتقادی و برخاسته از ایمان و اصول ثابت است که با شهادت رهبران، نه‌تنها متوقف نمی‌شود، بلکه قوی‌تر از گذشته ادامه پیدا می‌کند. اگر قرار بود که جنبش‌های جهادی با ترور و شهادت رهبرانشان از حرکت باز بمانند، مقاومت در لبنان و فلسطین تاکنون بارها متوقف شده بود. اما همان‌طور که دیده‌ایم، هر بار که رهبران برجسته مقاومت، چه در حماس و چه در حزب‌الله، به شهادت رسیده‌اند، این حرکت نه‌تنها متوقف نشده، بلکه گسترده‌تر و پرقدرت‌تر از قبل ادامه یافته است. اکنون نیز همین اتفاق خواهد افتاد. هرچقدر دشمن تلاش کند با قتل و جنایت، این حرکت را سرکوب کند، این حرکت در کل منطقه فراگیر خواهد شد. چنانکه زمانی حزب‌الله به‌تنهایی در لبنان علیه رژیم‌صهیونیستی می‌جنگید، اما امروز ارتشی عظیم از مردم در سراسر منطقه شکل گرفته که تحت سازمان‌های جهادی مقاومت، قدرت خود را در میدان نشان داده‌اند.»

بدون وحدت داخلی میان جریان‌های سیاسی تعادل سیاسی در لبنان برهم می‌خورد
دستمالچیان اشاره‌ای هم به عدم حضور نخست‌وزیر و رئیس‌جمهور لبنان در تشییع شهید نصرالله کرد و گفت: «نظام سیاسی لبنان، مبتنی بر پارلمان است. تشکیل دولت بر اساس رأی مردم در انتخابات پارلمانی شکل می‌گیرد. در انتخابات گذشته ائتلاف مقاومت اکثریت بالایی در پارلمان به خود اختصاص داد و اگر نیروهای حامی مقاومت نبودند و با آمدن نخست‌وزیر جدید موافقت نمی‌کردند، امکان نداشت نخست‌وزیر جدید تعیین شود. اینکه نخست‌وزیر و رئیس‌جمهور لبنان در این مراسم حضور نیافتند، احتمالاً ناشی از ملاحظات امنیتی بود. اما در هر حال، نمایندگانی از سوی آن‌ها در این مراسم شرکت کردند. لبنان کشوری است که نمی‌توان در آن یک‌جانبه عمل کرد. بدون در نظر گرفتن وحدت داخلی و نقش تمامی جریان‌های سیاسی، تعادل سیاسی به هم خواهد خورد. این مسئله در صحبت‌های شیخ نعیم قاسم، رهبر حزب‌الله لبنان نیز مشهود بود، آنجا که بر لزوم وحدت ملی و دفاع مشترک از عزت و شرف لبنان تأکید کردند. آن‌ها همچنین از ارتش لبنان حمایت کردند، چراکه این نهاد را نماد ملی دفاعی کشور می‌دانند. به هر حال، چنین اتفاقاتی را نمی‌توان تنها با غیبت برخی چهره‌ها تحلیل کرد. باید دید که در آینده، محاسبات سیاسیون لبنان تا چه حد تحت تأثیر این موج مردمی قرار خواهد گرفت. اگر این موضوع جدی‌تر شود، نمی‌تواند تأثیرگذار باشد، چراکه معادلات قدرت در لبنان مبتنی بر نیروهایی است که در صحنه فعال‌اند. بدون شک، حزب‌الله نیرویی بسیار قدرتمند، مستحکم و تعیین‌کننده است که نمی‌توان آن را نادیده گرفت. بخش عظیمی از مردم لبنان، حامیان صددرصد حزب‌الله هستند و در میان طوایف مختلف نیز هیچ اختلاف‌نظری بر سر این موضوع وجود ندارد که حزب‌الله باید یک نیروی بازدارنده، قدرتمند و در عین حال دارای سلامت و مشروعیت باشد.»

تشییع شهید نصرالله؛ اثبات وجود حزب‌الله
دستمالچیان به این موضوع هم اشاره کرد که برگزاری تشییع شهید نصرالله با امنیت کامل و با وجود تهدیدات رژیم، نشان‌دهنده قدرت حزب‌الله است و گفت: «تشییع روز یکشنبه، نه‌تنها اثبات وجود بود، بلکه نمایش قدرت آن نیز محسوب می‌شد. اگر حزب‌الله قدرت نداشت، جنگنده‌های دشمن وارد عمل نمی‌شدند. این مراسم نشان داد که حزب‌الله توانسته دوباره قدرت مردمی خود را بازسازی کند و همچنان یک نیروی قوی در صحنه است. بنابراین، این مراسم هم اثبات وجود بود، هم اثبات قدرت. علاوه بر این، حزب‌الله نشان داد که می‌تواند، علی‌رغم تمامی تهدیدات، جمعیت عظیمی را گرد هم آورد، آن‌هم بدون اینکه کوچک‌ترین ناامنی یا حادثه‌ای رخ دهد. این موضوع قدرت بسیار بالایی می‌طلبد، چراکه در آن شرایط خطرناک، حتی یک اتفاق کوچک می‌توانست پیامدهای بزرگی داشته باشد. این مسئله درس‌هایی را در بر دارد که نه‌تنها برای ما، بلکه برای دشمن نیز قابل توجه است.»