تجارت نیوز/ واردات 60 هزار تن برنج تقلبی به کشور، موضوعی است که وزیر جهاد کشاورزی نیز آن را تائید کرده است. در حالی این برنج‌ها 48 میلیون دلار فاکتور شده، اما ارزش واقعی آن 30 میلیون دلار است. طبق اطلاعات به‌دست‌آمده 98 درصد این محموله با برنج بی‌کیفیت ترکیب و مخلوط شده تا بدین شکل کلاهی به گشادی 18 میلیون دلار بر سر واردکننده برنج با ارز ترجیحی برود.

 ماجرای واردات برنج تقلبی به کشور، به یکی از اتفاقات مهم حوزه تولید و بازرگانی ایران تبدیل شده است. در روزهایی که مردم شاهد روند سرسام‌آور برنج و حذف آن از سفره خود هستند، چنین اتفاقاتی نگرانی‌ها نسبت به کیفیت محصول را هم افزایش داده است.
برنج تقلبی در بازار ایران اصطلاحاً به برنج‌هایی گفته می‌شود که از نظر کیفیت، اصالت و ترکیبات با برنج طبیعی تفاوت دارند و با هدف فریب مصرف‌کنندگان و سودجویی به فروش می‌رسد. این نوع برنج ممکن است شامل برنج‌های کهنه، دانه‌های تغییر رنگ‌یافته، محصولاتی با مواد شیمیایی برای بهبود ظاهر یا حتی برنج مصنوعی باشد.
ورود برنج تقلبی به بازار، موضوع جدیدی نیست و تاکنون بارها نسبت به ورود این نوع برنج به بازار ایران سخن به میان آورده شده است. اما این بار، از دی ماه سال جاری، اخباری مبنی بر ورود 60 هزار تن برنج هندی تقلبی به بازار منتشر شد.
باید دید ماجرای این برنج‌ها به کجا رسیده و بازار برنج ایران چگونه تحت تاثیر ورود این برنج‌ها قرار می‌گیرد؟

ورود 60 هزار تن برنج تقلبی به بازار
ماجرای ورود 60 هزار تن برنج تقلبی به بازار ایران، مربوط به ورود برنج بی‌کیفیت است. یعنی این برنج‌ها با نمونه‌های ارزان‌تر مخلوط شده‌اند و کیفیت پایینی دارند. طبق اطلاعاتی که تجارت‌نیوز از منابع آگاه در این ماجرا به دست آورده، 98 درصد این محموله ترکیبی و مخلوط شده است.
غلامرضا نوری قزلجه، وزیر جهاد کشاورزی، درباره واردات 60 هزار تن برنج تقلبی به کشور در نشست خبری 4 دی ماه توضیح داد: فروشنده خارجی برنج ارزان‌قیمت را با برنج تقلبی مخلوط کرده بود که اختلاط برنج‌ها در آزمایشگاه‌های داخلی و خارجی بررسی و تایید شد.
او تشریح کرد: به لحاظ آلودگی مشکلی وجود ندارد و سلامت برنج‌ها مورد تائید دو سازمان غذا و دارو و سازمان ملی استاندارد است. اما پول برنج تقلبی هنوز پرداخت نشده است؛ در نتیجه شرکت خارجی یا باید برنج را برگرداند یا قیمت آن را به شکل واقعی محاسبه کند.
همچنین وزیر جهاد کشاورزی روز 16 بهمن ماه در جمع خبرنگاران در خرم‌آباد درباره واردات ۶۰ هزار تن برنج تقلبی به کشور عنوان کرد: کالا هنوز در اختیار وزارت جهاد کشاورزی نیست و دست بازرگان خارجی است. برنج‌های وارداتی تقلبی مشکل آلودگی نداشته و قابل عرضه است که باید پس از تعدیل قیمت وارد بازار شود.
با این حال جزئیاتی در این داستان وجود دارد که از فسادهای مکرر دولتی پرده برمی‌دارد. ازجمله آنکه بر اساس اطلاعات به‌دست‌آمده هر تن از این برنج 800 دلار فاکتور شده، در حالی که بر اساس برآورد آزمایشگاه‌های داخلی ارزش واقعی هر تن از آن 500 دلار است. بدین ترتیب در هر تن 300 دلار گران‌فروشی اتفاق افتاده که این کلاهبرداری طرف خارجی در کل محموله معادل 18 میلیون دلار محاسبه می‌شود.

رد پای دولت سیزدهم در پرونده ورود برنج تقلبی به بازار؛ مخفی‌کاری دولت چهاردهم
بررسی اصل ماجرا حاکی از آن است که شرکت جاهد به عنوان یکی از شرکت‌‌های موسسه جهاد استقلال وابسته به وزارت جهاد کشاورزی اقدام به واردات یک محموله ۶۰ هزار تنی برنج هندی ۱۱۲۱ با ارز ترجیحی ۲۸ هزار و ۵۰۰ تومانی کرده بود.
مجوز واردات این برنج در زمان دولت سیزدهم صادر شد. اما روند ورود این محموله به ایران در زمان دولت چهاردهم رقم خورد. باید پرسید اگر مجوز ورود برنج تقلبی به بازار ایران مربوط به دولت سیزدهم می‌شود، پس چرا دولت چهاردهم از همان اول در مورد فساد اتفاق‌افتاده و آلودگی برنج‌های واردشده سخن به میان نیاورد؟
در این زمینه باید به اظهارات وزیر جهاد کشاورزی دولت چهاردهم اشاره کرد که صراحتا از مخفی‌کاری وزارت جهاد کشاورزی سخن به میان آورده است. نوری‌قزلجه در نشست خبری 4 دی ماه در پاسخ به پرسشی درباره تقلب در برنج وارداتی عنوان کرد: این موضوع تقریبا یک هفته است در رسانه‌ها مطرح شده، اما وزارت‌خانه دو ماه است که در حال پیگیری این مسئله قرار دارد.
حال باید پرسید اگر مسئولان دولت چهاردهم زودتر از مردم متوجه فساد در پرونده برنج وارداتی در دولت سیزدهم شده‌اند، چرا زودتر این موضوع را گزارش نکرده‌اند؟ گویا ابتدا باید رسانه‌ها موضوعی را شفاف‌سازی کنند تا مسئولان مجبور به تائید ورود برنج تقلبی به بازار شوند.

تعیین‌ تکلیف پرونده برنج تقلبی
رحمت‌الله نوروزی، نایب رئیس کمیسیون اجتماعی مجلس، در جلسه علنی پیش از ظهر امروز در تذکری گفت: با توجه به اینکه اخیرا شایعاتی درباره سلامت برنج وارداتی در شبکه‌های اجتماعی مطرح شده، لازم است مسئولان مربوطه در وزارتخانه‌های جهاد کشاورزی و بهداشت و همچنین سازمان غذا و دارو و سازمان استاندارد در رابطه با سلامت برنج‌های وارداتی و وجود برنج‌های تقلبی آگاهی‌بخشی و اطلاع‌رسانی کنند. همچنین کمیسیون‌های کشاورزی، بهداشت و اصل 90 نیز به این موضوع ورود داشته و نظارت کافی داشته باشند تا نگرانی مردم از بابت سلامتی برنج‌ها رفع شود.
مهرداد بائوج لاهوتی، نماینده مردم لنگرود در مجلس، نیز در گفت‌وگو با تجارت‌نیوز عنوان کرد: موضوع تقلبی بودن برنج‌های وارداتی مربوط به اختلاط است. اما موضوع آلوده بودن را هنوز نمی‌توان تایید یا رد کرد. اما در مورد اختلاط باید گفت که نامه‌ای به کمیسیون کشاورزی آمده که صحت این موضوع را تائید می‌کند. این بدان معناست که هر تن برنج اگر به قیمت 800 دلار خریداری شده، ارزش واقعی آن 500 دلار است. یعنی 300 دلار اختلاف به ازای هر تن وجود دارد. بدین ترتیب در مجموع، 18 میلیون دلار اختلاف قیمت وجود دارد.
وی ادامه داد: این مسائلی است که بارها از وزیر جهاد کشاورزی پرسیده شده و او نیز موضوع اختلاط را تائید کرده است. اما این موضوع، تنها یکی از مواردی است که کشف شده است. مردم باید حواس خود را جمع کنند؛ چراکه برنج وارداتی این موضوعات را هم با خود به همراه دارد.
او در مورد امکان ورود این برنج به بازار گفت: در مورد آلوده بودن این برنج و چگونگی ورود آن به بازار باید از خود وزیر پرسیده شود. اطلاعی از این موضوع وجود ندارد که تاکنون این برنج‌ها وارد بازار شده‌اند یا خیر؟

سود 18 میلیون دلاری از محل واردات برنج تقلبی
سایر منابع آگاه نیز کلیت موضوع واردات برنج تقلبی و اختلاط آن را تائید کردند. با این حال، بر اساس اعلام این منابع، در حال حاضر، جلوی ورود برنج به بازار به طور موقتی گرفته شده است تا سالم بودن برنج وارداتی بررسی شود. همچنین قرار است کمیسیون کشاورزی به این موضوع ورود کند تا وضعیت برنج‌های تقلبی بررسی شود. البته لازم به ذکر است که جلسه کمیسیون کشاورزی امروز باید برگزار می‌شد، اما درنهایت این جلسه لغو شد.
آن‌طور که از شواهد پیداست، مشکلات و فشارهایی در رسیدگی به این پرونده وجود دارد. اما باید گفت اگر این برنج نهایتا در بازار توزیع شود، شرکت هندی سود کلانی از محل اختلاف قیمت می‌برد. البته طبیعی است که شرکت دولتی که حالا کلاه گشادی را بر سر خود می‌بیند، این زیان را نپذیرد و با بالا بردن قیمت نهایی، آن را از جیب مردم جبران کند. مردم ایران نیز به جای برنج درجه یک هندی، باید برنج بی‌کیفیت خریداری کنند، اما شرکت‌های واردکننده و صادرکننده از محل این فساد سود هنگفتی را به دست آورند.

تاثیر ورود برنج تقلبی بر بازار
در هفته‌های گذشته، قیمت برنج در بازار ایران افزایش قابل توجهی داشته و دلیل این موضوع کمبود عرضه در بازار عنوان شده است. در واقع، به دلیل شرایط آب‌وهوایی، کمبود منابع آبی و افزایش هزینه‌های تولید، میزان برداشت برنج در کشور کاهش یافت. در کنار کمبود عرضه برنج داخلی، روند نابسامان واردات نیز بر افزایش قیمت برنج اثرگذار بوده است.
دولت به دلیل حمایت از برنج‌کاران ایرانی، محدودیت‌های دوره‌ای واردات برنج اعمال می‌کند. این بار با وجود کمبود عرضه داخلی و ممنوعیت‌های دوره‌ای، بازار برنج با افزایش قیمت روبه‌رو شده است. این در حالی است که مجوز واردات برنج به شرکت‌هایی داده شده که برنج تقلبی به بازار وارد کرده‌اند!
اگر این برنج‌های تقلبی به بازار عرضه شوند، هم کیفیت برنج موجود در بازار را کاهش می‌دهند و هم با قیمتی بیشتر از کیفیت آن عرضه می‌شوند. این موضوع نشان از تاثیر گسترده فساد بر معیشت مردم دارد. باید منتظر ماند و دید وعده تعدیل قیمت یا پس فرستادن برنج‌ها عملی می‌شود یا خیر؟
لازم به ذکر است که وظیفه دولت‌ها در هر زمان، تضمین دسترسی به غذای سالم است. این در حالی است که مردم ایران باید پیگیر آلوده بودن برنج‌های وارداتی باشند! یعنی مردم در مورد بدیهی‌ترین حقوق خود نیز باید پیگیر باشند، مبادا که دولت‌مردان غذای آلوده وارد کشور کنند.
در این شرایط باید گفت که اگر مسئولان در وزارت جهاد کشاورزی قصد دارند بار دیگر چشمان خود را بر فسادهای موجود ببندند، مردم ایران شاهد ورود برنج بی‌کیفیت و با قیمت بالا به بازار می‌شوند. درنهایت سود افزایش قیمت برنج به جیب مفسدانی می‌رود که این اوضاع را برای مردم رقم زده‌اند و ترجیح داده‌اند که واردات را در انحصار برخی شرکت‌های خاص در بیاورند؛ تا نهایتا هم خود شرکت‌ها زیان کنند و هم مردم ایران و هم منابع ارزی کشور با کمترین قیمت به دست مفسدان برسد.