،پوریا عادلی، متخصص رادیوآنکولوژی و سرطان شناس، در خصوص تاثیرات روزه داری بر سلامت و بیماری ها گفت: تحقیقات متعددی در سراسر جهان، از جمله ایران، درباره تأثیر روزه‌ داری بر سلامت انجام شده است. بسیاری از این مطالعات به فواید روزه ‌داری اسلامی و روزه‌ داری متناوب (Intermittent Fasting) پرداخته‌اند. تحقیقات نشان داده‌اند که روزه‌ داری می‌تواند به بهبود متابولیسم، کاهش التهاب، بهبود حساسیت به انسولین و حتی کاهش عوامل خطر بیماری‌های قلبی، دیابت نوع ۲ و برخی بیماری‌های عصبی مانند آلزایمر کمک کند. در ایران نیز مطالعاتی در دانشگاه‌های علوم پزشکی مختلف انجام شده که نتایج مشابهی را نشان داده‌اند، به‌ویژه در رابطه با کاهش وزن، بهبود سلامت متابولیک و تأثیر بر برخی بیماری‌های مزمن.

ایلنا در خبری نوشت:وی افزود: روزه‌ داری از طریق مکانیسم‌های مختلفی بر سلامت تأثیر می‌گذارد. یکی از مهم‌ترین تأثیرات آن کاهش سطح قند خون و انسولین است که به بهبود مقاومت به انسولین کمک می‌کند. همچنین، کاهش التهاب و استرس اکسیداتیو در بدن یکی از اثرات کلیدی روزه‌ داری است که می‌تواند نقش پیشگیرانه و درمانی در بیماری‌های مزمن مانند دیابت، فشار خون بالا و حتی برخی بیماری‌های التهابی مانند آرتریت روماتوئید داشته باشد. علاوه بر این، روزه ‌داری منظم می‌تواند بر روی میکروبیوم روده تأثیر مثبت گذاشته و سلامت دستگاه گوارش را بهبود ببخشد.

این سرطان شناس اظهار داشت :روزه‌ داری موجب فعال شدن فرآیندی به نام اتوفاژی (Autophagy) می‌شود که به معنای “خودخواری سلولی” است. در این فرآیند، بخش‌های آسیب‌دیده یا زائد خود را تجزیه و بازیافت می‌کنند. این مکانیسم به بهبود عملکرد سلول‌ها و کاهش خطر بیماری‌هایی مانند سرطان و بیماری‌های عصبی کمک می‌کند.بر اساس تحقیقات، اتوفاژی معمولاً پس از ۱۲ تا ۱۶ ساعت روزه‌ داری فعال می‌شود و با ادامه روزه، میزان آن افزایش پیدا می‌کند. در رژیم‌های خاصی مثل روزه‌داری (۱۶ ساعت روزه و ۸ ساعت تغذیه) این مکانیسم به حداکثر خود می‌رسد.

وی با بیان اینکه روزه ‌داری به چندین روش می‌تواند بر کاهش خطر سرطان تأثیر بگذارد، گفت: نخست کاهش استرس اکسیداتیو که یکی از عوامل اصلی آسیب DNA و ایجاد سرطان است. دوم کاهش سطح انسولین و IGF-۱ چرا که این هورمون‌ها در رشد سلول‌های سرطانی نقش دارند و کاهش آن‌ها می‌تواند رشد تومور را مهار کند. روزه‌داری همچنین به سیستم ایمنی کمک می‌کند که سلول‌های سرطانی را بهتر شناسایی و از بین ببرد. 

این متخصص رادیو آنکولوژی با تاکید بر اینکه روزه تأثیرات گسترده‌ای بر بدن دارد، گفت: روزه با تاثیر بر  سیستم عصبی، افزایش تولید فاکتورهای رشد عصبی، کاهش خطر آلزایمر و پارکینسون را به دنبال دارد. روزه با تاثیر بر سلامت  قلب و عروق، کاهش فشار خون، کاهش کلسترول بد (LDL) و افزایش کلسترول خوب (HDL)موجب می شود. همچنین سیستم گوارش سلامت روده و افزایش تنوع میکروبیوم را بهبود می بخشد.روزه با تقویت سیستم ایمنی بدن منجر به بازسازی سلول‌های ایمنی و افزایش مقاومت بدن در برابر عفونت‌ها می شود.همچنین روزه با تنظیم هورمون‌ها، کاهش انسولین و افزایش هورمون رشد، که به حفظ عضلات و کاهش چربی کمک می‌کند.

وی خاطرنشان کرد: برخی تحقیقات نشان داده‌اند که روزه ‌داری تأثیر بیشتری در سرطان‌های وابسته به انسولین و قند خون مانند سرطان سینه، سرطان روده بزرگ و سرطان پانکراس دارد. این نوع سرطان‌ها برای رشد به انسولین و قند خون بالا وابسته‌اند و کاهش سطح این عوامل از طریق روزه‌داری می‌تواند رشد آن‌ها را مهار کند. در مقابل، برای سرطان‌هایی که وابستگی متابولیکی متفاوتی دارند، تأثیر روزه‌داری ممکن است کمتر باشد.این بستگی به نوع سرطان، مرحله بیماری، وضعیت تغذیه‌ای بیمار و روش‌های درمانی دارد. اگر بیمار در مرحله‌ای باشد که بدنش ضعیف شده و نیاز به تغذیه مداوم دارد، روزه‌داری توصیه نمی‌شود. اما در بیمارانی که در مراحل اولیه بیماری هستند یا پس از درمان در دوران نقاهت قرار دارند، با نظر پزشک، روزه‌ داری می‌تواند مفید باشد.

عادلی اظهار داشت: بیماران تحت شیمی‌درمانی معمولاً نیاز به دریافت تغذیه مناسب و مداوم دارند، زیرا این درمان سیستم ایمنی و ذخایر بدنی را تضعیف می‌کند. در برخی مطالعات، روزه‌داری متناوب قبل از شیمی‌درمانی به عنوان راهی برای کاهش عوارض جانبی پیشنهاد شده است، اما این موضوع هنوز در حال بررسی است و به هیچ وجه در حال حاضر توصیه نمی‌شود. در مواردی که بیمار ضعف شدید دارد یا وزن زیادی از دست داده، روزه گرفتن می‌تواند خطرناک باشد.

وی در پایان گفت: نکته مهم این است که گذشته از فلسفه روزه داری به عنوان یک تکلیف عبادی و تمرین خودسازی، اگر روزه ‌داری به درستی انجام شود، می‌تواند یک روش کم‌هزینه و طبیعی برای بهبود سلامت وعملکرد بدنی باشد. اما باید توجه داشت که تأثیر روزه بر هر فرد متفاوت است و کسانی که بیماری‌های خاص دارند، حتماً باید با پزشک خود مشورت کنند ودر صورت وجود مشکلات خاص از آن پرهیز کنند. همچنین، کیفیت تغذیه در ساعات افطار و سحری نقش بسیار مهمی در بهره‌مندی از فواید روزه‌داری دارد. استفاده از مواد غذایی ناسالم مانند زولبیا بامیه و سایر غذاهای شیرین و پرچرب فواید روزه‌داری را از بین خواهد برد.