فارس/ رئیس بنیاد مستضعفان گفت: در آن سال‌ها بیش از ۷۰ درصد جمعیت کشور در روستاها زندگی می‌کردند و از خدمات ابتدایی همچون آب، برق، آموزش و بهداشت محروم بودند اما پس از پیروزی انقلاب، نهادهای انقلابی با هدف رفع این محرومیت‌ها شکل گرفتند و در سال‌های بعد، بسیاری از این مشکلات برطرف شد.

حسین دهقان به مأموریت بنیاد مستضعفان از زمان تأسیس تاکنون اشاره کرد و با تاکید بر اهمیت تداوم مسیر تعیین‌شده از سوی امام خمینی (ره) و تأکیدات مقام معظم رهبری اظهار کرد: بنیاد مستضعفان در راستای محرومیت‌زدایی، توانمندسازی و ارتقای سطح معیشت و آموزش محرومان، اقدامات گسترده‌ای انجام داده است.وی با بیان اینکه در سال‌های نخست پس از انقلاب اسلامی، بیش از ۷۰ درصد جمعیت کشور در روستاها زندگی می‌کردند و از خدمات ابتدایی همچون آب، برق، آموزش و بهداشت محروم بودند، گفت: پس از پیروزی انقلاب، نهادهای انقلابی همچون جهاد سازندگی با هدف رفع این محرومیت‌ها شکل گرفتند و در سال‌های بعد، بسیاری از این مشکلات برطرف شد. اما امروز باید با نگاهی جدید و بنیادین، به مقوله محرومیت‌زدایی پرداخته شود.رئیس بنیاد مستضعفان با اشاره به لزوم تغییر رویکرد در محرومیت‌زدایی در کشور و بنیاد مستضعفان، تصریح کرد: در گذشته، تمرکز بر ارائه خدمات مقطعی و امدادی بود، اما اکنون باید بر توانمندسازی جوامع محلی، ایجاد اشتغال پایدار و آموزش مردم تأکید کرد. ما باید جامعه را از نظر ذهنی و رویکردی توانمند کنیم تا خودشان به دنبال حل مشکلاتشان باشند.وی با انتقاد از موازی‌کاری نهادهای حمایتی و عدم هم‌افزایی میان دستگاه‌ها، تأکید کرد: یکی از مشکلات اساسی، نبود تمرکز و هماهنگی بین نهادهای مختلف است. به همین دلیل، بنیاد مستضعفان در حال تدوین برنامه‌ای جامع و مدون است که بر اساس آن، شاخص‌های محرومیت به‌طور دقیق تعیین شود و تمامی نهادهای فعال در این حوزه در یک مسیر هماهنگ گام بردارند.

دهقان گفت: هدف ما تحقق عدالت آموزشی در مناطق محروم است. در این راستا، مدارس را به فناوری‌های نوین مجهز کرده‌ایم، محتوای آموزشی مناسب را در اختیار دانش‌آموزان قرار داده‌ایم و معلمان را تحت آموزش‌های تخصصی قرار داده‌ایم البته همه این اقدامات با هماهنگی وزارت آموزش و پرورش صورت می‌گیرد و ما نمی‌خواهیم نظام آموزشی کشور را بهم بزنیم بلکه نقش کمک و حامی را در این حوزه ایفا می‌کنیم؛ همچنین، بیش از ۲۵۰ هزار بسته کمک معیشتی برای دانش‌آموزان شبانه‌روزی و لوازم‌التحریر مورد نیاز یک سال تحصیلی آن‌ها تأمین شده است.وی با تأکید بر نقش مردم در اجرای این برنامه‌ها، اظهار داشت: بنیاد مستضعفان به دنبال مردمی‌سازی این حرکت است. بیش از ۶۰۰ مجری تسهیل‌گر به‌عنوان مربیان محلی آموزش دیده‌اند و بدون دریافت حقوق، در ۳۱۰۰ نقطه کشور مشغول ارائه خدمات به مردم هستند. این شبکه انسانی مردمی، یکی از مهم‌ترین ظرفیت‌های ما برای اجرای برنامه‌های توسعه‌ای و توانمندسازی است.رئیس بنیاد مستضعفان همچنین بر لزوم ارائه الگوهای موفق و پایدار تأکید کرد و گفت: ما نمی‌خواهیم صرفاً به‌صورت مقطعی فقر را کاهش دهیم، بلکه به دنبال ایجاد مدل‌های توسعه‌ای هستیم که بتوانند در سراسر کشور تکرار شوند و مناطق محروم را به سطح استانداردهای مطلوب برسانند. این مسیر، نه‌تنها تحقق عملی محرومیت‌زدایی، بلکه گامی در جهت اجرای سیاست‌های کلان کشور در زمینه تولید، اقتصاد مقاومتی و مشارکت مردمی خواهد بود.رئیس بنیاد مستضعفان، با اشاره به اقدامات این بنیاد در حوزه بهداشت و سلامت مناطق محروم، تأکید کرد: مشکلات اصلی مردم این مناطق شناسایی شده و برنامه‌های جامعی برای رفع این مسائل تدوین شده است.

وی با تأکید بر کمبود خدمات بهداشتی و دندان‌پزشکی مناطق محروم، اظهار کرد: ما با تمامی مراکز آموزش پزشکی کشور هماهنگ کرده‌ایم و روزهای مشخصی را برای ارائه خدمات درمانی در این مناطق اختصاص داده‌ایم. در این راستا، کمبود تجهیزات و مواد اولیه را تأمین کرده و گروه‌های جهادی را سازماندهی کرده‌ایم تا خدمات درمانی را به‌صورت استقرار اردویی ارائه دهند.

دهقان با اشاره به نیاز برخی افراد به مراقبت‌های دوره‌ای، از راه‌اندازی سامانه‌ای خبر داد که اطلاعات بیماران را ثبت و پیگیری خدمات درمانی را تسهیل می‌کند.وی افزود: در این سامانه، هر بیمار با شناسه‌ای مشخص شده و می‌تواند خدمات بعدی خود را دریافت کند. این برنامه شامل تأمین تجهیزات پزشکی، خدمات تخصصی و تأمین هزینه‌های درمانی نیز می‌شود.رئیس بنیاد مستضعفان در ادامه گفت: با وجود تلاش‌های دولت و نهادهایی مانند بهزیستی، هنوز مشکلاتی در این حوزه وجود دارد. در همین راستا، تمامی کودکان ۳ تا ۶ سال که تحت غربالگری و درمان قرار نگرفته‌اند، تحت پوشش خدمات بنیاد مستضعفان قرار گرفته‌اند. این طرح اکنون در مرحله اجرا بوده و سامانه‌های مربوط به آن نیز راه‌اندازی شده است.وی با تأکید بر اهمیت پیشگیری در حوزه بهداشت، از اقدامات اضطراری بنیاد در مواجهه با بحران‌های بهداشتی خبر داد و اظهار کرد: به عنوان مثال، در سیستان و بلوچستان با شیوع بیماری ناشی از آلودگی آب، بلافاصله اقدامات ضروری انجام شد و امکانات بهداشتی و درمانی به این مناطق ارسال شد.رئیس بنیاد مستضعفان همچنین به طرح پایش سلامت زنان باردار و تغذیه آن‌ها اشاره کرد و افزود: در دوران بارداری و پس از آن، خدمات ویژه‌ای به مادران ارائه می‌شود که شامل مراقبت‌های پزشکی و تأمین تغذیه مناسب است. براساس برنامه‌ریزی‌ها تا پایان امسال ۱.۵ میلیون نفر از افراد در مناطق محروم از خدمات بهداشتی درمانی بنیاد مستضعفان بهره‌مند خواهند شد.

دهقان در خصوص حوزه مسکن که یکی از مأموریت‌های بنیاد مستضعفان است، نیز گفت: تمامی نهادهای مرتبط مانند بنیاد مسکن انقلاب اسلامی، کمیته امداد و ستاد اجرایی فرمان امام برای ارائه خدمات مسکن در قالب یک برنامه واحد هماهنگ شده‌اند. در این راستا، بنیاد مستضعفان سهم مشخصی در تأمین مصالح ساختمانی مانند آهن و سیمان دارد و این مواد را به بنیاد مسکن تحویل می‌دهد تا روند ساخت مسکن برای افراد فاقد مسکن تسریع شود.

وی افزود: در سال جاری، ۴۲۰۰ واحد مسکونی تحت پوشش بنیاد مستضعفان قرار گرفته و این روند با هدف ساخت ۵۰ هزار واحد ادامه خواهد یافت.رئیس بنیاد مستضعفان همچنین به استفاده از هوش مصنوعی در بهبود خدمات این بنیاد اشاره کرد و گفت: یکی از ارکان اصلی هوش مصنوعی، داده‌ها هستند که ما در حال ایجاد پایگاه داده‌ای جامع در حوزه بهداشت و آموزش هستیم. هدف ما این است که با جمع‌آوری اطلاعات و پردازش آن‌ها، تصمیم‌گیری‌های بهتری در ارائه خدمات داشته باشیم.وی تأکید کرد: در حوزه آموزش، پیشرفت‌های قابل‌توجهی حاصل شده، اما در حوزه بهداشت هنوز نیاز به تکمیل پرونده‌های پزشکی و ثبت اطلاعات وجود دارد تا سیستم بتواند الگوهای مناسب برای ارائه خدمات را شناسایی کند.دهقان همچنین خاطرنشان کرد: بنیاد مستضعفان با تکیه بر فناوری‌های نوین و برنامه‌ریزی‌های دقیق، به دنبال توانمندسازی جوامع محروم و ایجاد زیرساخت‌های پایدار برای بهبود شرایط زندگی در این مناطق است.وی با بیان اینکه هدف ما این است که بنیاد را شفاف کنیم، به گونه‌ای که داده‌های ما نه تنها اطلاعات خام باشند، بلکه به هوشمندی مجهز شوند و با فناوری هوش مصنوعی کار کنند، افزود: این امر منجر به افزایش بهره‌وری، کاهش هزینه‌ها، شفافیت بیشتر و ارتقای پاسخگویی می‌شود. علاوه بر این، مدیریت‌پذیر شدن مجموعه نیز اهمیت دارد؛ به این معنا که اطلاعات به‌هنگام، با خروجی‌های قابل رؤیت در اختیار باشد و بتوان با بهره‌گیری از فناوری‌های نوین، همچون اینترنت اشیا، فرآیندهای نظارتی و اجرایی را بهبود بخشید.

دهقان با تأکید بر نقش بنیاد در توسعه اقتصادی و محرومیت‌زدایی، اظهار کرد: بنیاد مستضعفان در فعالیت‌های اقتصادی خود بخشی از درآمد را به محرومیت‌زدایی اختصاص می‌دهد. بر این اساس، ما تصمیم گرفته‌ایم که ۵۰ درصد از سود حاصل از فعالیت‌های بنیاد را صرف خدمات اجتماعی کنیم و ۵۰ درصد دیگر را برای حفظ، نگهداشت، بهبود و ارتقای وضعیت موجود سرمایه‌گذاری کنیم. این امر به دلیل ماهیت صنعتی بنیاد ضروری است، زیرا صنایع با استهلاک مواجه‌اند و برای رقابت در بازار نیاز به به‌روزرسانی فناوری و افزایش بهره‌وری دارند.وی در ادامه با اشاره به روند مولدسازی دارایی‌ها و خروج بنیاد از بنگاه‌داری بنیاد، خاطرنشان کرد: در دوره اخیر، بحث خروج بنیاد از فعالیت‌های بنگاه‌داری و تمرکز بر بنگاه‌سازی مطرح شد. یکی از اقدامات مهم در این راستا، خروج بنیاد از فعالیت‌های هتل‌داری بوده است. ما در مسیر واگذاری این هتل‌ها حرکت کرده‌ایم و اقدامات متعددی را در این زمینه انجام داده‌ایم. در این فرآیند، اصل بر این بوده که واگذاری‌ها نه صرفاً به‌عنوان یک مزایده ساده، بلکه با در نظر گرفتن تداوم فعالیت مجموعه‌ها انجام شود به همین منظور، ما یک سازمان تخصصی ایجاد کرده‌ایم که واگذاری‌ها را از مسیر سازوکار بورس انجام دهد.

رئیس بنیاد مستضعفان با اشاره به برنامه‌های بنیاد برای واگذاری شرکت‌های زیرمجموعه، تصریح کرد: در بدو ورود به بنیاد، با ۱۷۰ شرکت مواجه بودیم که با بررسی و تدوین اصول راهبردی، حوزه فعالیت‌های بنیاد را به ۷ بخش محدود کردیم. در این راستا، تعداد قابل توجهی از شرکت‌ها را ادغام کردیم و بسیاری را به فروش رساندیم. در حال حاضر، بنیاد با یک سازمان مشخص همکاری می‌کند که مسئولیت دارد این واگذاری‌ها را از مسیر بورس مدیریت کند.دهقان همچنین نسبت به برخی فضاسازی‌های رسانه‌ای پیرامون عملکرد بنیاد هشدار داد و اظهار کرد: برخی افراد، آگاهانه یا ناآگاهانه، فضای رسانه‌ای را به سمتی سوق می‌دهند که مانع از تصمیم‌گیری‌های منطقی و عقلانی شود. این امر باعث می‌شود که اقدامات ضروری و به‌صرفه‌ای که به نفع عموم مردم است، با چالش مواجه شود. ما در بنیاد بر اساس اصول مشخص و شفاف حرکت می‌کنیم و تلاش داریم در مسیر توسعه اقتصادی و اجتماعی کشور، نقشی مؤثر ایفا کنیم.دهقان با اشاره به اینکه سال آینده، بنیاد مستضعفان قصد دارد اموال و شرکت‌های خود را از طریق بورس عرضه کند و این تصمیم به دلیل نیاز به خارج شدن از دایره فعالیت‌های بنیاد و ایجاد تغییرات است، افزود: قیمت‌گذاری‌ها بر اساس شاخص‌های بورس انجام خواهد شد. برای اموالی که در بورس نیستند، از مسیر کارشناسی استفاده می‌شود به طوری که برای قیمت‌گذاری هتل‌های بنیاد ۱۲۴ نفر کارشناس رسمی دادگستری نقش داشتند. این کارشناسان با ارزیابی دقیق، قیمت‌گذاری اموال مختلف نظیر هتل‌ها را انجام می‌دهند.وی با تاکید بر شفافیت و اعتبار کارشناسی در این فرآیند، گفت: هیچ‌گونه فشاری برای تغییر قیمت‌ها وجود نداشته است و تمامی این ارزیابی‌ها با رعایت اصول و قوانین انجام می‌شود.

دهقان در ادامه عنوان کرد: آزادراه تهران-شمال به دلیل مشکلات مختلف هنوز تکمیل نشده است. یکی از این مشکلات، عدم اراده قاطع برای تکمیل پروژه است که تاکنون موانع زیادی را به همراه داشته است.رئیس بنیاد مستضعفان در این باره تاکید کرد: بنیاد سهم خود را در تأمین مالی پروژه ادا کرده اما دولت هنوز در برخی مسائل مانند تأمین مالی و اراضی عقب مانده است.وی همچنین توضیح داد: قطعه سوم این پروژه پیچیدگی‌های فنی زیادی دارد و برای تکمیل آن نیاز به تکنولوژی داخلی و منابع مالی مناسب است.رئیس بنیاد مستضعفان در ادامه به موضوع بدهی‌های دولت به بنیاد اشاره کرد و گفت: دولت هنوز به تعهدات خود در زمینه پرداخت بدهی‌ها عمل نکرده است به طوری که در پروژه آزادراه تهران شمال از قبل ۳ همت به بنیاد بدهی دارد.وی به طور خاص به بدهی دولت در زمینه مصرف برق نیز اشاره کرد و افزود: بنیاد برای تأمین برق و گاز مورد نیاز خود با مشکلات جدی مواجه است.دهقان همچنین از همکاری بنیاد با دولت در برخی پروژه‌های ملی سخن گفت و تاکید کرد: بنیاد به عنوان یک نهاد اقتصادی، با تمام توان خود در عرصه‌های مختلف اقتصادی و صنعتی کشور حضور دارد و از این رو نمی‌خواهد در هر پروژه‌ای وارد شود مگر اینکه دولت و بخش خصوصی قادر به انجام آن نباشند.

دهقان افزود: هم‌اکنون دولت در حوزه آزادراه‌ها، برق مصرفی و سایر بخش‌ها بدهی‌های معوقه‌ای به بنیاد دارد. ما حدود ۵ هزار مگاوات برق تولید می‌کنیم و هزینه‌های نگهداری و راه‌اندازی آن را متقبل می‌شویم، اما دولت هزینه این برق مصرفی را پرداخت نمی‌کند. علاوه بر این، ما هزار مگاوات برق برای مصرف داخلی خود نیاز داریم و گاهی برق ما نیز قطع می‌شود.دهقان با اشاره به بحران انرژی در کشور، تأکید کرد که این مسئله تأثیر مستقیمی بر تولید گذاشته است.وی تصریح کرد: امسال در بازه‌های زمانی مختلف، تولید ما بین ۳۰ تا ۳۵ درصد به دلیل کمبود برق و گاز متوقف شد. این در حالی است که تمام هزینه‌های مرتبط همچنان پابرجاست، اما به دلیل توقف تولید، درآمدها کاهش یافته و این مسئله معضلی جدی برای صنعت کشور محسوب می‌شود.رئیس بنیاد مستضعفان در ادامه اظهار کرد: یکی از اهداف بنیاد، ورود به حوزه‌هایی است که نیاز ملی وجود دارد، اما دولت به دلیل محدودیت‌ها یا عدم انگیزه و توانایی، قادر به سرمایه‌گذاری در آن‌ها نیست.وی با اشاره به راندمان نیروگاه‌های حرارتی کشور گفت: در صورت ترکیب نیروگاه‌های حرارتی و بهبود مدیریت آن‌ها، می‌توان راندمان را از ۳۸ درصد به ۵۴ درصد افزایش داد، بدون اینکه میزان مصرف گاز افزایش یابد. هزینه تأمین تجهیزات نیز بسیار پایین خواهد بود، اما بخش خصوصی به دلیل نداشتن توان مالی و اعتباری، قادر به ورود به این حوزه نیست.

دهقان با تأکید بر توانمندی‌های بنیاد مستضعفان در حوزه نیروگاهی، عنوان کرد: ما نیروگاه داریم، نیروگاه‌ساز داریم و سیستم تعمیر و نگهداری نیروگاه‌ها را نیز در اختیار داریم. به لحاظ منابع انسانی و سازمانی هیچ کمبودی نداریم. تنها نیاز ما، تجهیزات پیچیده‌ای مانند توربین‌های پیشرفته است که باید تأمین شوند.وی در ادامه با اشاره به سیاست‌های کلی کشور و تأکید رهبر معظم انقلاب بر عدم ورود دولت به حوزه‌هایی که بخش خصوصی توان آن را دارد، خاطرنشان کرد: بنیاد مستضعفان نیز در چارچوب همین سیاست حرکت می‌کند. به‌عنوان نمونه، در پروژه‌های آزادراهی، بیش از ۳۰۰۰ پیمانکار مختلف در حال فعالیت هستند و بنیاد به‌گونه‌ای عمل کرده که تمامی امور در چارچوب مشارکت با بخش خصوصی انجام شود.رئیس بنیاد مستضعفان در پایان با اشاره به میزان مطالبات بنیاد از دولت، اظهار کرد: مطالبات ما از دولت در حوزه‌های مختلف باید به‌روز شود و ما همچنان در این زمینه پیگیر هستیم.