خراسان/پارس جنوبی با ۲۴ فاز، از سال ۱۴۰۶ سالانه حداقل به میزان یک فاز، افت تولید خواهد داشت. با این حال، دیروز وزارت نفت قرارداد فشارافزایی  پارس جنوبی را به ارزش ۱۷ میلیارد دلار و با ۴ پیمانکار داخلی منعقد کرد تا فاجعه گازی این میدان به تعویق بیفتد.

 با گذشت دو دهه از بهره برداری پارس جنوبی، هم اینک پیش بینی های نگران کننده ای درخصوص افت فشار این میدان عظیم گازی وجود دارد. به طوری که طبق اظهارات وزیر نفت، از سال ۱۴۰۶ به میزان یک فاز پارس جنوبی کاهش تولید خواهیم داشت و از سال ۱۴۰۸ در صورت عدم فشارافزایی، یک و نیم فاز از ۲۴ فاز این میدان از تولید خارج می شود. با این حال، قرارداد فشارافزایی این میدان دیروز با ۴ پیمانکار اصلی داخلی به ارزش ۱۷ میلیارد دلار به امضا رسید. رئیس جمهور نیز در مراسم امضای این قرارداد، از راهبرد جدید انرژی کشور مبنی بر برداشتن بار سرمایش و گرمایش کشور از روی حوزه نفت و گاز خبر داد.

 خطر خاموشی پارس جنوبی!
به گزارش خراسان، نگرانی ها پیرامون وضعیت تولید گاز در میدان گازی پارس جنوبی افزایش یافته است. این میدان اگر چه یکی از بزرگ ترین میادین گازی دنیا به شمار می رود، اما با عمر دو تا سه دهه هم اینک اصطلاحاً نیمه عمر خود را سپری کرده و در سراشیبی افت تولید افتاده است. دیروز وزیر نفت در بیان عمق فاجعه ای که پیش روی این میدان است، اظهار کرد که برآورد شده است از سال ۱۴۰۶به میزان یک فاز پارس جنوبی کاهش تولید داشته باشیم و از سال ۱۴۰۸ در صورت عدم فشارافزایی، یک و نیم فاز از تولید این میدان خارج می شود.
 غیر از گاز، بنزین کشور هم به پارس‌جنوبی وابسته است
افت تولید و خاموشی این میدان هم اثر مستقیم و هم اثر غیرمستقیم بر معیشت مردم و صنایع خواهد داشت. در این زمینه شاید این موضوع را تاکنون شنیده باشیم که پارس جنوبی ۷۰ درصد گاز کشور را تامین می کند. اما آن چه که دیروز وزیر نفت مطرح کرد و بسیار قابل توجه است، این است که هم اینک ۴۰ درصد تولید بنزین کشور نیز از پارس جنوبی تامین می شود. با توجه به این، باید گفت در صورتی که اقدام عاجلی برای فشارافزایی این میدان گازی انجام نشود، رشد تقاضا و ناترازی گازی، خاموشی این میدان در کمتر از دو دهه آینده را رقم خواهد زد.
 قطری ها به شدت مشغول کارند
علاوه بر موضوع فوق و با توجه به مشترک بودن این میدان با قطر، باید گفت این کشور در مواجهه با مسئله افت فشار گاز در پارس جنوبی از چندین سال قبل اقدام به فراهم کردن زمینه های فشارافزایی در سمت خود با شرکت هایی همچون «اکسون موبیل» و «شِورون» کرده است. در نتیجه پیش بینی می شود با افزایش تولید گاز در سمت قطر تا دو سال آینده، بخشی از گازی که در بخش ایرانی نیز هست، به دلیل اختلاف فشار به وجود آمده، به سمت قطر کشیده شود و این، چالش مضاعفی برای تامین انرژی کشور ما خواهد بود.
 امضای قرارداد فشارافزایی ۱۷ میلیارددلاری با داخلی ها
با این اوصاف، دیروز قرارداد طرح فشارافزایی میدان گازی پارس جنوبی بین وزارت نفت و ۴ شرکت داخلی مپنا، اویک، پتروپارس و قرارگاه سازندگی خاتم‌الانبیا امضا شد. البته طبق گفته های وزیر نفت در مراسم امضای این قرارداد، بخش هایی از این قرارداد با کمک شرکای خارجی و با انتقال فناوری انجام خواهد شد. از نکات قابل توجه این قرارداد می توان به موارد زیر اشاره کرد:
۱- ارزش قرارداد، ۱۷ میلیارد دلار: هدف اصلی این طرح که ارزش قرارداد آن ۱۷ میلیارد دلار است، جبران افت فشار، حفظ تولید حداکثری گاز، کاهش ناترازی گاز و بنزین و جلوگیری از مهاجرت گاز به قطر از این میدان مشترک عنوان شده است.
۲- اجرای سازه هایی به وزن دو برابر آن چه تاکنون نصب شده: وزن سازه های دریایی که در این طرح استفاده خواهد شد، حدود ۴۲۰ هزار تن برآورد شده است و آنچه در طول بیست و چند سال گذشته تا امروز در حوزه دریایی پارس جنوبی، نصب شده حدود ۲۰۰ هزار تن است، یعنی دو برابر سازه هایی که در بخش دریایی نصب شده در قالب این طرح نصب خواهد شد.
۳- ۶۰۰ کیلومتر خطوط لوله زیردریا: نصب و راه اندازی حدود ۶۰۰ کیلومتر خط لوله زیردریایی جهت انتقال گاز ترش و طراحی و ساخت بیش از نیمی از این توربوکمپرسورها توسط سازندگان داخلی خواهد بود.
۴-  اشتغال زایی ۶۷ هزار نفری: این طرح ضمن رونق آفرینی برای صنایع داخلی وابسته به نفت کارگاهی به وسعت ایران ایجاد می کند و عملاً بخش خصوصی نیز درگیر اجرای این طرح می شوند. به این ترتیب پیش بینی می شود این قراردادها موجب اشتغال حدود ۱۷ هزار شغل به طور مستقیم و ۵۰ هزار شغل به طور غیرمستقیم شوند.
۵- چهار قرارداد مقدماتی در دولت قبل که پیشرفتی نداشت: به گفته پاک نژاد وزیر نفت، در دولت سیزدهم ۴ قرارداد مقدماتی با هدف آشنایی پیمانکاران با این حوزه با سقف ۴۰۰ میلیون دلار که با رقم قرارداد دولت چهاردهم (۱۷ میلیارد دلار) تفاوت فاحش دارد و قرارداد سال گذشته صرفا برای آشنایی ۴ پیمانکار با فرایند اجرای کار بود که با کمال تأسف یک سنت هم هزینه نشد.
 اعلام راهبرد انرژی کشور توسط رئیس‌جمهور
براساس برآوردهای انجام شده، مجموعه طرح های توسعه و نگهداشت توان تولید به سرمایه گذاری حدود ۷۵ میلیارد دلار نیاز دارد که حدود ۵۳ میلیارد دلار آن به توسعه میادین گازی جدید و ۲۲ میلیارد دلار آن مربوط به طرح های نگهداشت توان تولید از جمله طرح فشار افزایی پارس جنوبی است. به نظر می رسد صرف این میزان سرمایه گذاری صرفاً به منظور مصرف انرژی کاری عاقلانه نیست. این موضوع دیروز توسط رئیس جمهور و در مراسم امضای قراردادهای فشارافزایی پارس جنوبی نیز مورد تاکید قرار گرفت. پزشکیان گفت: به دنبال این هستیم که با مدیریت و کاهش مصرف نفت، گاز و نفت گاز، بهره وری را افزایش دهیم و با استفاده بیشتر از انرژی های پاک (خورشیدی و بادی) برای تامین برق گرمایش و سرمایش، تولیدات نفت و گاز را در بازارهای بین المللی با قیمت های مناسب بفروشیم. در همین راستا برنامه ریزی های خوبی برای تولید بیش از ۴۰ هزار مگاوات انرژی خورشیدی حرارتی و انرژی بادی صورت گرفته است.