اول زندگی با شنیدن این جملات همه انگیزه و انرژی‌شان می‌افتد و از تب و تاب خرید خانه . تصمیم می‌گیرند فعلا خانه‌ای اجاره کنند. اما قیمت‌های نجومی که برای رهن و اجاره خانه می‌بیند هم برای بار دوم آن‌ها را زمین می‌زند. مبلغ قابل توجهی از پولی که برای خرید خانه کنار گذاشته بودند را برای اجاره خانه هزینه می‌کنند. اما با امید و توکل به همدیگر قول می‌دهند تا امسال را پس‌انداز کنند و هوای خرج و برجشان را داشته باشند تا انشالله سال دیگر حتما خانه‌دار شوند. هر دو بار هم تمامی توان و وقت خود را کار می‌کنند تا مسکنی با متراژ و امکانات حداقلی تهیه کنند.

سر سال اجاره نشینی شان می‌رسد و آن‌ها با وام‌ها و قرض‌هایی که از دوست و آشنا می‌گیرند و پولی که از قبل برای خرید کنار گذاشته بودند، با هزار امید و آرزو به سراغ املاکی‌ها می‌روند تا این بار با دست پر برگردند و صاحب خانه شوند. اما مشاوران املاک آب پاکی را روی دستشان می‌ریزند و می‌گویند قیمت خانه افزایش پیدا کرده است و نمی‌توانند خانه‌ای با این مبلغ پیدا کنند! همه تلاش و زحمت شبانه روزی و قناعت‌های این یک سال از جلوی چشم زوج جوان رژه می‌رود. تا آخر عمر باید مستاجر باشند، البته اگر بتوانند ودیعه و اجاره بهای هنگفت هر سال را تاب بیاورند!» 

این داستان، حکایت خیلی افراد است. زن و شوهر یا خانواده‌ای که با هزار امید و آرزو برای خرید خانه اقدام می‌کنند، اما بنگاه معاملات ملکی‌ها همان اول امیدشان را سر می‌برند. انسان هم که به امید زنده است. نمی‌گوییم مقصرِ صفر تا صدِ بالا رفتن قیمت‌های خانه بر گردن املاکی هاست، اما به گفته مردم آنها هم نقش بسزایی در این حوزه دارند. این بار به سراغ صنف مشاوران املاک رفتیم تا از آن‌ها بپرسیم، عطر برکت چقدر به مشام‌شان رسیده است ؟ 

مشاوران املاک *عکس تزیینی است*
 

* روایت مشاورین املاکی که خودشان هم خانه ندارند/ سودهای کلانی که عاقبت، خرج دوا و دکتر می‌شود! 

 سیاوش جعفری یک از مشاورین املاک جوان است که ۵ سالی است در این صنف فعالیت دارد. از او سراغ عطر برکت و بی‌برکتی را در این صنف می‌گیریم. جعفری می‌گوید: «در یک املاک کار می‌کردم، صاحب بنگاه هر جا که ملک آماده فروش، از وضعیت مناسبی برخوردار بود، با قیمت مورد نظر فروشنده مخالفت می‌کرد و می‌گفت رقمی که اعلام کرده‌ای بالاست و خواهان ندارند و باید واحد مسکونی خود را با قیمت کمتری بفروشی! سپس با امضای قرارداد صوری ملک را خریداری کرده و نهایتا با قیمت بسیار بالاتری به مشتری دیگر می‌فروخت. در این میان هم مالک اول متضرر شد و هم خریدار نهایی و آنکه سود می‌برد، خودِ بنگاه دار بود. یعنی یکی به نعل می‌زد، یکی به میخ! با این روش موفق می‌شد از هر دو طرف مبلغ بیشتری دریافت کند. 

همچنین یکبار هم به چشم دیدم که یک مالکی برای فروش خانه خود به املاکی که در آن مشغول بودم، مراجعه کرد و یکی از همکارانم به او گفت که ملکش را به بالاترین قیمت ممکن در ازای دریافت درصدی از فروش، می‌فروشد. این کار را هم انجام دادند و لقمه چرب و چیلی هم نصیبش شد. دروغ چرا با این کار خودم هم وسوسه شدم که این کار را انجام دهم. هرچه نباشد، آدمیزاد سیری ناپذیر است و همیشه از حقش بیشتر طلب می‌کند. دو سال در آن بنگاه مشغول بودم و کم و بیش معاملات را جوش می‌دادم، خدا خیلی هوایم را داشت که مال حرام وارد زندگی‌ام نشد، اما مدام فکر می‌کردم بی‌دست و پا هستم که نمی‌توانم مثل دیگر همکارانم معاملات هنگفت با پول‌های آنچنانی جوش دهم و به اصلاح «دو دره بازی» در بیاورم.»

این مشاور املاک از عاقبت نان حرام خوردن همکارانش، می‌گوید: «به چشم دیدم که دو نفری که در آمدشان را  با این ترفندهای حرام در می‌آوردند به زمین گرم خوردند. خودِ صاحب بنگاه که گرفتار مرض ناعلاجی شده بود که هرچه داشت و نداشت را برای بیماری‌اش خرج می‌کرد و دیگر توان حضور در بنگاه را نداشت. یکی دیگر از همکارهایم  از یک طرف  چک هایش نقد می شد  و از طرف دیگر  نمی‌فهمید چطور خرج می‌شود، طوری که خودش بعد از حدود ۱۲ سال فعالیت در مشاور املاک و پول‌های هنگفتی که به جیب می‌زد، مستاجر بود و «هشتش گرو نه‌اش» بود. بعد از این اتفاقات به خودم آمدم و فهمیدم خدا خیلی خاطرم می‌خواست که در این باتلاق نیفتادم.»

امام علی (ع) می‌فرماید: «به جهت رعایت عدالت برکات مال چند برابر می شود.»

* حکایت مالک منصف و دست و دلباز!

این مشاور املاک جوان خاطره شیرینی هم برایمان تعریف می‌کند: «چند سالی است که یک مشتری داریم که مالک دو دستگاه آپارتمان است. واحد را اجاره داده است. یکی از مستاجرها حدود ۷ سال در آن ملک است و دیگری حدود ۳ سال است که در ملک او زندگی می‌کند. این فرد واقعا نمونه است و با اینکه خانه‌اش خیلی بیشتر از این‌ها اجاره می‌رود، به مستاجرینش سخت نمی‌گیرد و مشاوران املاک هم با اینکه به او گوشزد می‌کنند که ملک شما بیشتر می‌ارزد،  می‌گوید: زندگی سخت شده و ما بزرگترها باید کمک کنیم به جوان‌ها. جای دوری نمی‌رود. این مالک محترم هر سال کمتر از ۱۰ درصد افزایش اجاره‌بها دارد و مستاجرهای خودش را راضی نگه داشته است. وقتی هر سال مستاجرها برای تمدید اجاره بها می‌آیند خیلی از مالک تعریف می‌کنند و دعای خیرشان پشت سرش است. این‌ها همان عطر برکتی است که شما پرسیده‌اید. این قبیل مشتری‌ها به حتم این عطر را استشمام کرده‌‌اند و به مذاق‌شان خوش آمده است.» 

امام علی (ع) می‌فرماید: «به جهت رعایت عدالت برکات مال چند برابر می شود. در سایه اجرای عدالت، جامعه حیات انسانی می‌یابد، هرکس به حق خود می‌رسد، چنین جامعه‌ای به بلوغی از معنویت و تعالی می‌رسد که مشمول دعای خلق و عنایت خالق می‌گردد.»

* ترغیب مردم به افزایش قیمت مسکن

یک خانم میانسال از تجربه برخوردش با مشاوران املاک می‌گوید: اخیرا بازنشسته شدم و توانستم با پاداش پایان دوره خدمت خود به انضمام فروش ملک قبلی ام، در پاییز پارسال و پیش از آغاز فصل گرانی مسکن، واحدی را با قیمت مناسب خریداری کنم، اما به دلایلی هنوز امکان نقل مکان به واحد جدید را نیافته‌ام و این آپارتمان همچنان خالی است. بنگاه داری که این واحد مسکونی را میان من و فروشنده واسطه‌گری کرد، با اطلاع از خالی بودن واحد، در دو ماه اخیر تاکنون چندین بار تماس گرفته و اعلام کرده است می‌تواند واحدی را که من با قیمت خیلی پایین تری خریده بودم به قیمت خیلی بیشتری به فروش برساند. 

 مشاوران املاک در افزایش قیمت مسکن نقش اثرگذاری دارند.

*مشاوران املاک، یکی از محرک‌های بی‌ثبات بودن بازار املاک

بیشتر مردم معتقدند مشاوران املاک در زمینه افزایش یا ثابت ماندن قیمت مسکن نقش اثرگذاری دارند. از یکی از مشاوران املاک که نمی‌خواهد نامش در گزارش‌مان قید شود از این موضوع می‌پرسیم، می‌گوید: « قیمت‌های مسکن در چند سال گذشته افزایش چشم گیری داشته است که به نظرم یکی از دلایل این بی‌ثبات بودن بازار املاک، همین همکاران ما هستند. چراکه با مشاوره غلط برای یک قِران کمیسیون بیشتر یا شیرینی گرفتن بیشتر باعث می‌شود که قیمت مسکن را افزایش دهند.
به طور مثال یک زوج جوان می‌آید و می‌گوید من دو میلیارد جمع کردم و می‌خواهم فلان خانه را بخرم یا نه اصلا ۲۰۰ میلیون ودیعه دارم و می‌خواهم خانه‌ای را رهن و اجاره کنم. املاکی‌ها برای اینکه کمیسیون بیشتری بگیرند یا از آن مالک یا خریدار درصد بیشتری پول بگیرند تا راضی‌اش کنند و بگویند ملک شما فلان قدر بود و ما فلان قدر فروختیمش. قیمت‌ها را بی‌مهابا افزایش می‌دهند و از طرف دیگر ناامیدی به آن خریدار و مستاجر می‌دهند و از سوی دیگر باعث افزایش قیمت کاذب مسکن می‌شوند.

این مشاور املاک همچنین می‌گوید: «راه برای خطا رفتن در این صنف خیلی زیاد است. اما وقتی شما به یک متقاضی که نیازمند رهن و اجاره خانه یا خرید است کمک می‌کنید، برکتش هم روانه زندگی‌تان می‌شود. چون آن ملک سرپناه یک خانواده و شخص است و وقتی شما کمک می‌کنید که آن شخص سرپناهی با قیمت منصفانه داشته باشد، برکت راهش را به زندگی‌تان پیدا می‌کند.» 

هرچه قیمت ملک بالاتر رود، درآمد مشاوران املاک افزایش می‌یابد. 

* قیمت‌های فضایی کمیسیون مشاورین املاک/ وقتی دولاپهنا حساب می‌کنند

طبق قانون، تمام قراردادهای ملکی خرید و فروش مشمول پرداخت حق کمیسیونی معادل ۰.۵ درصد ارزش معاملاتی ملک هستند که ۰.۲۵ درصد از این میزان را خریدار و ۰.۲۵ درصد را فروشنده باید به مشاور املاک پرداخت کند. به حق کمیسیون محاسبه شده، مالیات بر ارزش افزوده نیز تعلق می‌گیرد که وظیفه پرداخت آن نیز بر دوش خریدار و فروشنده است. (مالیات بر ارزش افزوده در سال ۱۴۰۲ برابر با ۹ درصد است).  اما این قاعده روی کاغذ مانده و در عمل نرخ‌های دیگری از خریدار و فروشنده دریافت می‌شود.
عملا وقتی می‌خواهید ملکی را معامله کنید، مشاوران املاک این مبلغ را به ۱ درصد و بیشتر، آن هم از هر کدام از طرفین طلب می‌کند. یعنی ۱ درصد از فروشند و ۱ درصد از خریدار. برخی از افراد که از این موضوع بی‌خبرند ناچار این مبلغ هر طور که شده پرداخت می‌کنند، برخی هم به خاطر این مبلغ که انصافا هم مبلغ زیادی است، قید معامله را می‌زنند. بنابراین هرچه قیمت ملک بالاتر رود، درآمد مشاوران املاک افزایش می‌یابد. 

* شرط جاری شدنِ عطر برکت در بنگاه معاملات ملک!

یکی دیگر از مشاورین املاک با تاکید بر اینکه مشاوران املاک با انجام معاملات مکرر و با هدف کسب سودهای غیرمتعارف، در افزایش قیمت مسکن تاثیرگذاری بسیاری دارند، می‌گوید: «صنف املاک یکی از شغل‌های مهم جامعه است. همکاران ما با مشاوره‌هایی که می‌توانند بدهند چه در بحث رهن و اجاره و چه در بحث خرید و فروش یکی از سکان داران تعیین قیمت یا تامین مسکن هستند. خود این موضوع کمک می‌کند تا اگر در راه درست حرکت کنیم، برکت به سمت‌مان حرکت کند. اما دو شرط دارد؛ اول اینکه متقاضی‌ها راضی باشد، دوم اینکه منصفانه معامله کنیم.» 

* امنیت اخلاقی را فراموش نکنید!/ چند نکته در بازدید از منازل

در کنار بحث مالی، موضوع امنیت اخلاقی و رعایت مبانی اخلاقی هم در صنف املاک حائز اهمیت است. در امور بازدید از منازل مشاور املاک باید منظم باشد و احترام خانواده‌ای که در آن خانه ساکن است، رعایت شود. مشاور املاک باید این موضوع را مورد توجه قرار دهد که در حال حاضر این خانه حریم ساکن قبلی است و برای هر امری باید از او اجازه گرفت. بازدید از منزل، حتماً باید با هماهنگی قبلی و به همراه یک نفر از خود آژانس املاک انجام بگیرد. همچنین حق نداریم به منزل مذکور لشکرکشی کنیم. بازدید حتما باید با تعداد نفرات محدود باشد تا از ساکن فعلی سلب آسایش نشود. همچنین حق نداریم بدون اجازه، از منزل، فیلم یا عکس بگیریم. این کار تجاوز آشکار به حریم افراد است.

علاوه بر این اگر ساکن کنونی یک زن تنهاست یا فردبازدید کننده زن تنهاست، حس امنیت برای آن فرد به وجود بیاورند. یا یک مشاور خانم را همراه او برای بازدید بفرستیم. این احترام به مشتری است.
همچنین این نکته را هم باید گوشزد کرد که اگر مراجعی با بودجه کمی به مغازه شما آمده است با او با احترام برخورد کنید و ناامیدش نکنید، آن فرد بنا به دلایلی تمکن مالی بیشتر نداشته است و لازم نیست شما او را به باد تمسخر بگیرید یا خدایی نکرد حرفی بزنید که او را رنجیده خاطر کنید. فقط کافی است با احترام راهنمایی‌اش کنید و منطقه‌ای که با بودجه آن فرد متناسب است را به او نشان دهید.

* این افراد دنیا را زیبا می‌کنند/ از پذیرش شما معذوریم!

اما در این‌ میان هستند افرادی که دنیا را زیبا می‌کنند و عطرِ بی رقیب برکت را به مشام می‌رسانند، مشاوران املاکی که وقتی مالکان برای فروش و اجاره به آن‌ها مراجعه می‌کنند و خواهان فایل کردن ملکشان با ارقامی بالاتر از میانگین منطقه یا محله هستند، آنها را به متقاعد به بالا بودن قیمت‌شان می‌کنند، یا در غیر این صورت عذرشان را می‌‌خواهند.

یکی از مشاورین املاک می‌گوید: «چندباری شده است که یک مالک برای اجاره‌دادن خانه‌اش به سراغ‌مان می‌آید و ما می‌گوییم: «قیمت‌تان بالاست و ملک شما فلان قدر می‌ارزد ؛ اما مالک ناراحت می‌شود و می‌گوید دوتا املاک بالاتر از شما به من گفتند که ملک شما این قدر بیشتر است و به سراغ همان می‌رود.
این اقدامات باعث بالاتر رفتن قیمت اجاره بها و قیمت مسکن می‌شود. این کارها برای کمیسیون بیشتر هم به متقاضی فشار می‌آورد و هم از طرفی برکت را از کسب و کار مشاور املاک خارج می‌کند و همین می‌شود که بعد از ۲۰ یا ۳۰ سال کار کردن نه خانه‌ای دارد و نه مغازه‌اش برای خودش است، چراکه خودش یکی از ارکان‌هایی است که قیمت‌ها افزایش پیدا کرده است و رعایت این موضوع می‌تواند کمک شایانی به بازار ملک در این گرانی‌ها کند.» 

* برکت همان آرامشی است که احساسش می‌کنید

در خیابان‌ها که چشم بگردانید، تا دلتان بخواهد بنگاه معاملات ملکی‌ می‌بینید، اما انگشت شمارند، بنگاهی که مردم در آن حساس امنیت کنند، مخصوصا آن‌هایی که بی‌پناه‌تر هستند. باید بدانید که همیشه برکت آن اندوخته مالی نیست که نصیب‌تان می‌شود، بلکه گاهی برکت از همان آرامش و امید و شادی بدون دلیل است که خودش را به شما نشان می‌دهد.