مهدی غضنفری، کارشناس نهال مؤسسه تحقیقات ثبت و گواهی بذر مرکز تحقیقات کشاورزی استان کرمان اظهار کرد: احداث باغ، یک سرمایه‌گذاری بلندمدت است و کشاورزان باید در انتخاب نهال‌های خود نهایت دقت را به خرج دهند. انتخاب نادرست نهال می‌تواند در آینده خسارات جبران‌ناپذیری به همراه داشته باشد.

وی تأکید کرد: نهال، یکی از مهم‌ترین نهاده‌های باغبانی کشور است و کشاورزان باید برای تهیه آن، تنها به مراکز عرضه مجاز و نهالستان‌های دارای مجوز مراجعه کنند.

غضنفری افزود: در استان کرمان، تولیدکنندگان مجازی که از سازمان جهاد کشاورزی تأییدیه دارند، مشخص هستند و لیست این مراکز در سایت‌های رسمی سازمان جهاد کشاورزی منتشر شده است.

خطر نهال‌های قاچاق و غیراستاندارد

این کارشناس کشاورزی هشدار داد که در کنار مراکز مجاز، افراد سودجویی نیز در حاشیه شهرها و خیابان‌ها اقدام به فروش نهال‌های بی‌کیفیت و غیراستاندارد می‌کنند که می‌تواند موجب انتشار بیماری‌های قارچی، ویروسی و باکتریایی در باغات شود.

غضنفری گفت: متأسفانه برخی کشاورزان به دلیل قیمت پایین‌تر، اقدام به خرید نهال از این افراد می‌کنند، اما در آینده با مشکلات متعددی از جمله کاهش عملکرد، بیماری‌های گسترده و حتی از بین رفتن باغات خود مواجه می‌شوند.

ویژگی‌های یک نهال سالم و استاندارد

غضنفری در ادامه به بیان ویژگی‌های یک نهال استاندارد پرداخت و تأکید کرد: نهال مناسب باید دارای دو ویژگی اساسی باشد:

• اصالت نهال:

• نهال باید دارای شناسنامه و لیبل تأیید شده باشد.

• اطلاعاتی مانند محل تولید، نوع پایه، نوع پیوند، رقم، سال تولید و نام تولیدکننده باید روی لیبل درج شده باشد.

• کشاورزان می‌توانند با بررسی این اطلاعات، از اصالت و سلامت نهال اطمینان حاصل کنند.

• سلامت نهال:

• نهال باید عاری از هرگونه بیماری‌های قارچی، باکتریایی و ویروسی باشد.

• برخی بیماری‌ها به‌صورت ظاهری روی نهال مشخص هستند، اما برخی دیگر ممکن است در سال‌های بعد بروز کنند و مشکلات جدی ایجاد نمایند.

ضرورت دریافت فاکتور رسمی برای پیگیری کیفیت نهال

این کارشناس توصیه کرد: کشاورزان علاوه بر بررسی لیبل، حتماً از فروشنده فاکتور رسمی دریافت کنند.

وی در این باره توضیح داد: فاکتور رسمی به کشاورزان این امکان را می‌دهد که در صورت بروز مشکل، بتوانند نهال خریداری‌شده را پیگیری و در صورت لزوم، خسارات خود را جبران کنند.

بهترین زمان جابه‌جایی و کاشت نهال در کرمان

با توجه به تغییرات اقلیمی در سال‌های اخیر، زمان مناسب جابه‌جایی و کاشت نهال در کرمان نیز تغییر کرده است.

غضنفری در این رابطه گفت: در گذشته، انتقال نهال‌ها عمدتاً در اواخر زمستان انجام می‌شد، اما با افزایش بارندگی‌ها در اواخر زمستان و اوایل بهار، بهترین زمان برای انتقال نهال از اوایل اسفند تا اواسط فروردین است.

وی همچنین به کشاورزان توصیه کرد که شرایط کاشت مناسب را فراهم کنند تا نهال‌ها در بهترین وضعیت رشد کنند. مهم‌ترین نکات شامل موارد زیر است:

• نهال باید ریشه کامل و سالم داشته باشد و تنه‌ای یکپارچه داشته باشد.

• محل پیوندک باید حداقل ۲۰ سانتی‌متر از سطح خاک بالاتر باشد تا از پوسیدگی جلوگیری شود.

• برای کاشت، باید چاله‌ای با حداقل ابعاد ۷۰×۷۰×۷۰ سانتی‌متر آماده شود تا فضای کافی برای رشد و استقرار نهال وجود داشته باشد.

• هنگام جابه‌جایی، از آسیب به ریشه نهال جلوگیری شود و پس از کاشت، آبیاری مناسب انجام گیرد.

لزوم خرید نهال متناسب با شرایط اقلیمی استان کرمان

غضنفری همچنین هشدار داد: کشاورزان باید نهال‌های سازگار با شرایط اقلیمی کرمان را تهیه و از خرید نهال‌های وارداتی از استان‌های دیگر خودداری کنند.

وی تأکید کرد: برخی کشاورزان نهال‌هایی را از استان‌های سردسیر مانند آذربایجان غربی و قزوین خریداری می‌کنند. این نهال‌ها برای شرایط آب و هوایی سرد و مرطوب آن مناطق سازگار شده‌اند و ممکن است در کرمان که اقلیم گرم و خشک دارد، با مشکلات رشد و عملکرد مواجه شوند.

مراکز مجاز عرضه نهال در کرمان

در رابطه با مراکز عرضه مجاز، غضنفری توضیح داد: در استان کرمان، تنها تولیدکنندگان دارای مجوز از سازمان جهاد کشاورزی، مجاز به عرضه نهال هستند.

وی تصریح کرد: برخلاف برخی استان‌ها که مراکز خاصی برای عرضه نهال دارند، در کرمان فقط تولیدکنندگان مجوزدار اقدام به فروش نهال می‌کنند. بنابراین کشاورزان باید از خرید نهال از افراد ناشناس و فروشندگان دوره‌گرد که در حاشیه شهرها فعالیت دارند، خودداری کنند.

این کارشناس با اشاره به موفقیت برخی تولیدکنندگان کرمانی در صادرات نهال‌های باکیفیت به سایر کشورها، اظهار کرد: خوشبختانه تعدادی از تولیدکنندگان استان کرمان که به روش کشت‌بافت فعالیت می‌کنند، موفق به تولید نهال‌های عاری از ویروس شده‌اند و اکنون بخشی از تولیدات آن‌ها به خارج از کشور صادر می‌شود.

غضنفری در پایان گفت: احداث یک باغ، سرمایه‌گذاری بلندمدت است و کشاورزان نباید به‌خاطر قیمت پایین‌تر، اقدام به خرید نهال‌های غیرمجاز کنند. تنها راه اطمینان از کیفیت نهال، تهیه آن از نهالستان‌های دارای مجوز و دریافت فاکتور رسمی است. همچنین، کشاورزان باید از خرید نهال‌های غیربومی که با شرایط اقلیمی کرمان سازگار نیستند، پرهیز کنند.

وی تأکید کرد: توجه به این نکات، می‌تواند از بروز مشکلات جدی در باغات جلوگیری کرده و موجب افزایش بهره‌وری کشاورزان در آینده شود.