فرهیختگان/ در سال‌های اخیر شاهد رشد چشمگیر علاقۀ مخاطبان به کنسرت‌های زنده در ایران هستیم. این رشد که با تغییراتی در نحوۀ تهیۀ بلیت‌ها و افزایش غیرمنتظرۀ قیمت‌ها همراه بوده، نگرانی‌هایی را در میان علاقه‌مندان ایجاد کرده است. در این گزارش به بررسی روندِ نوساناتِ قیمتِ بلیت‌های کنسرت در ایران و تأثیر الگو‌های جست‌وجوی کاربران و نقش فروشندگانِ واسطه پرداختیم.

خرید و فروش بلیت کنسرت در بازار ثانویه
با افزایش محبوبیت هنرمندان و تکثر تعداد کنسرت‌های زنده، خرید و فروش بلیت کنسرت به یکی از موضوعات چالش‌برانگیز تبدیل شده و آن‌هایی که در این بازار فعالیت دارند به دو بخش تقسیم شدند؛ عدّه‌ای پس از خرید بلیت فرصت حضور در کنسرت را نمی‌یابند و مجبور به فروش آن در بازار ثانویه می‌شوند؛ عده‌ای دیگر نقش واسطه را بازی می‌کنند یعنی بلیت‌ها را به‌صورت عمده خریداری می‌کنند و آن را با قیمت بالاتری می‌فروشند.

بلیت 3 میلیونی برای یک شب کنسرت
در این میان برنامه دیوار یکی از بستر‌های خرید و فروش بلیت محسوب می‌شود. براساس قیمت‌‌های موجود در این برنامه قیمت بلیت کنسرت از حدود ۲۰۰ هزار تومان شروع و به ارقام بالای 3 میلیون ‌تومان نیز می‌رسند. این گسترۀ قیمتی، هم به تقسیم‌بندی‌های متفاوت مانند استاندارد بودن یا ویژه‌ بودن جایگاه (VIP) و هم به خرید عمده توسط واسطه‌ها مربوط می‌شود. در مواردی مشخص، تفاوت قیمت میان بلیت‌هایی که مکان‌های مشابه دارند، به‌دلیلِ ایجادِ تقاضای بالا توسط واسطه‌ها بروز می‌کند. به‌ عبارت دیگر، کنسرت‌هایی که در آن‌ها تقاضا بسیار بالاست، فرصتی مغتنم برای واسطه‌ها فراهم می‌آورد تا با خرید عمدۀ بلیت، نوسانات قیمت را به‌نفع خود به‌وجود آوَرَند.

حامیم و عرفان طهماسبی در صدر جست‌وجو‌های دیوار
با کسب اطلاعات خبرنگار «فرهیختگان» جست‌وجوی نام برخی خواننده‌‌ها در دیوار برای خرید قیمت بلیت از مرز 160 هزار بار هم گذشته است. برای مثال حامیم با بیش از 167.671 جست‌وجو در صدر این فهرست قرار گرفته و این رقم نشان‌دهندۀ علاقۀ بسیار زیاد و تقاضای بی‌وقفه برای حضور در کنسرت او است. چنین میزان بالایی از جست‌وجو، بستری مناسب برای واسطه‌ها فراهم می‌آورد تا با خرید عمدۀ بلیت و عرضۀ مجدد آن‌ها با قیمت‌های افزوده، سود چشمگیری به‌دست آورند.
در کنار حامیم، ترانه‌خوانانی همچون عرفان طهماسبی با 92.603 جست‌وجو و علیرضا قربانی با 75.540 جست‌وجو نیز از محبوبیت بالایی برخوردارند. بعد از آن به‌ترتیب نام مجید رضوی، محسن یگانه، علی یاسینی، بهنام بانی، علیرضا طلیسچی، رضا بهرام، سهراب پاکزاد، رضا صادقی و فرزاد فرزین به چشم می‌‌خورد.
تعداد جست‌وجوی نام این ترانه‌خوان‌‌ها نشان از یک تقاضای گسترده در میان مخاطبان دارد و بیانگر این است که مشکل افزایش قیمت تنها به یک یا دو خواننده محدود نمی‌شود، بلکه بخش عمده‌ای از بازار را در بَر می‌گیرد. نتیجه، تقاضا و میزان جست‌وجو به‌عنوان شاخص‌های مهمی در کنترل و پیش‌بینی نوسانات قیمت عمل می‌کنند.

چند پیشنهاد جهت بهبود روند عرضۀ بلیت
با توجه به مشکلات موجود و تأثیر مستقیم واسطه‌گری بر افزایش قیمت بلیت‌ها، لازم است بررسی‌های دقیق و راهکار‌های نوین جهت بهبود سامانه‌های فروش انجام شود. برخی از پیشنهادها کاربردی عبارتند از:
1. بهبود سامانه‌های توزیع: تقویت زیرساخت‌های دیجیتال و معرفی سامانه‌های هوشمند که بتوانند تقاضای بالا در لحظۀ انتشار بلیت را مدیریت کنند، می‌تواند به محدودکردن فضای واسطه‌گری کمک کند. استفاده از الگوریتمِ تحلیلِ لحظه‌ای تقاضا از جملۀ این راهکارهاست.
2. نظارت و کنترل بازار: ایجاد نهاد‌های نظارتی یا بهره‌گیری از فناوری‌های نوین جهت رصَد بازار‌های موازی و مقابله با قیمت‌های غیرعادی، می‌تواند به کاهش نوسانات کمک کند.