خراسان/ حتما شما هم با شنیدن صداهای عجیب‌و‌غریب و ناگهانی در شهرتان متوجه شدید چهارشنبه سوری نزدیک است. اما این جشن بزرگ ایرانی بیشتر از آن که به این همه سروصدا نیاز داشته باشد یک جشن برای دورهم بودن و همدلی بیشتر است.  با خانم معصومه مهرآور کارشناس اورژانس ۱۱۵ گفت‌و‌گو کردیم تا درباره مراقبت‌های اورژانسی چهارشنبه‌سوری بگوید. او همان کارشناسی است که با کمک تلفنی توانست جان یک مادر و نوزادش را نجات بدهد و همان مکالمه در فضای مجازی بازخورد خیلی مثبتی داشت. ادامه مطلب صحبت‌های او در برابر مواجهه ما با موقعیت‌های اورژانسی چهارشنبه  
آتش‌سوزی و سوختگی|معمولا مواد محترقه‌ای که در چهارشنبه سوری استفاده می‌کنند استاندارد نیست و باعث سوختگی‌ خیلی شدیدی می‌شود. یا وقتی دارند از روی آتش می‌پرند اگر آتش بزرگ و کنترل‌نشده باشد خطر این که گوشه‌ای از لباس، آتش بگیرد زیاد است. راهکار این است از آتش‌های خیلی کوچک استفاده کنید. لباس‌ها نخی باشد و جذب باشد تا با مواد قابل اشتعال آتش نگیرد. اگر لباس آتش بگیرد و هنوز به تن نچسبیده باشد، باید سریع لباس را دربیاورید و محل را با آب ولرم رو به سرد (نه آب یخ) بشویید ولی اگر لباس به تن چسبیده باشد و آن را بکشید ممکن است یک مقدار از بافت جلد و زیر جلد و حتی عضله به آن بچسبد. بنابراین اقدامی نکنید تا اورژانس برسد. اگر محل سوختگی تاول زده است به هیچ وجه به روش‌های غیر استاندارد آن را باز نکنید چون عفونی می‌شود. اگر آسیب به چشم است هم نباید آن را دست‌کاری کرد.
 
انفجار و آسیب به اندام|مواد منفجره غیر استاندارد به شدت به صورت و چشم آسیب می‌زند؛ به طوری که ما هر سال قطع عضو داریم. یادتان باشد نباید این مواد آتش‌زا را در دست نگه دارید. ترکیدن ترقه یا ذرات داغ آن به سمت چشم باعث نابینایی می‌شود. راهکارش این است اگر قرار است خیلی نزدیک شوید از عینک‌های محافظ استفاده کنید.  مهم‌تر این است که این مراسم در فضای باز برگزار شود.
 
حوادث ترافیکی| یک مورد که اورژانسی‌ها را اذیت می‌کند حوادث ترافیکی است. شلوغی خیابان‌ها و دویدن دنبال آتش و ترقه گاهی باعث تصادف می‌شود و باید حواس‌مان به اطراف باشد. از جاهایی که خیلی شلوغ هستند عبور نکنید و بدانید که دارید چه کار می‌کنید.
 
انفجارهای ناگهانی و صداهای شدید| این خیلی شوک روانی بدی ایجاد می‌کند و باعث ایست قلبی در افراد حساس می‌شود. پرنده‌ها با شنیدن این صدا آسیب می‌بینند. اگر دیدید در این شرایط کسی رنگش پریده، عرق سرد کرده یا گیج است او را بنشانید، پاهایش را هم سطح بدنش قرار دهید و بعد با اورژانس تماس بگیرید. چون این‌ها علامت‌های خوبی نیستند. همچنین صدای انفجار ممکن است پرده گوش را پاره کند و باعث شنیدن وزوز دایمی شود. بچه‌ها، سالمندان، افراد باردار و کسانی که مشکلات تنفسی دارند در معرض خطر بیشتری هستند و آن‌‌ها را در محیط‌های پرسروصدا و پردود نیاورید.
 
سوختگی با مواد شیمیایی| مواد محترقه دست‌ساز، اسید یا مواد شیمیایی هستند که به پوست یا چشم آسیب جدی می‌رسانند و ما آن جا زمان طلایی داریم. باید ۱۰ تا ۱۵دقیقه محل آسیب را با آب ولرم بشویید تا اورژانس برسد یا به اورژانس مراجعه کنید. اگر فاصله زیاد است و ترافیک وجود دارد شست وشوی چشم را تا رسیدن اورژانس ادامه دهید. نگذارید راه آمبولانس بسته شود و حواس‌تان باشد نشانی درست بدهید.
 
اهمیت کنترل هیجان| بارها شده‌است که به ما زنگ می زنند اما آن قدر هیجان دارند و نمی‌توانند خودشان را کنترل کنند که شروع می‌کنند به بد و بیراه گفتن. حتی نشانی را نمی‌توانند بگویند. حتی گاهی وقت‌ها شماره ۱۱۵ را هم نمی‌دانند. باید با این شماره تماس بگیرند، نشانی دقیق و شرح حال دقیق بدهند. محل را کامل بشناسند و راه‌های نزدیک را معرفی کنند و تا زمانی که همکاران اورژانس بالینی سر می‌رسند، چشم و گوش و دست ما باشند تا زمان طلایی را از دست ندهیم.
 
جعبه کمک‌های اولیه| توصیه دیگری که می‌توانم بکنم این است جعبه کمک‌های اولیه مثل باند و گاز استریل و چسب زخم دم دست داشته باشند. الان من برای ساختمانی که در آن هستیم یک جعبه آماده کرده‌ام و همسایه‌ها می‌دانند در چنین شرایطی کدام زنگ را بزنند. اگر در محیط‌های سربسته آتش درست کردید کپسول آتش‌نشانی یا لااقل چندین سطل آب کنارتان باشد این خیلی ساده است و لازم است همه بدانند.

 مسمومیت با دود| در چنین شرایطی باید فرد را به فضای آزاد ببرید. اگر تنفسش قطع شده باشد که این را زیاد داریم با کمک اورژانس باید عملیات PCR و احیا را انجام دهند تا همکاران بالینی اورژانس برسند. دست‌تان را روی قفسه سینه فرد بگذارید و ببینید بالا می‌آید یا نه. تنفس شکمی دارد یا نه. اگر نفس نمی‌کشید و سر و گردنش ضربه نخورده بود سرش را کمی عقب می‌دهیم، کمی چانه را جلو می‌آوریم و با همین کار ساده نفس برمی‌گردد. اما اگر نفس نداشت و نبض را چک کردید و آن را هم نداشت باید با کمک اورژانس عملیات احیا را انجام دهید.وری است.