ایرنا/ یکی از رسم‌های قدیمی  که در سال‌های گذشته شکل سنتی خود را از دست داده است چهارشنبه سوری است که استفاده از مواد محترقه و آتش‌زدن لاستیک باعث بروز مشکلاتی از جمله خسارت جانی و جسمی به انسان‌ها، افزایش آلودگی صوتی و اختلال در مسیر مهاجرت پرندگان شده است.

آتش‌افروزی و صدای بلند ترقه‌های چهارشنبه‌سوری به قدر زیاد شده است که خسارت‌های جبران ناپذیری به محیط‌زیست از جمله آتش‌سوزی در عرصه‌های ملی و محیط‌زیستی در جوار شهرها و روستاها و خسارت به حیات وحش و پرندگان شده است.
هم‌اکنون ۱۵ درصد مساحت چهارمحال و بختیاری جزء مناطق چهارگانه تحت مدیریت حفاظت محیط زیست استان از جمله منطقه حفاظت‌شده، اثر طبیعی ملی، پناهگاه حیات وحش و پارک ملی است و در استان ۴۳۳ گونه جانوری و یک‌هزار و ۳۶۰ گونه گیاهی شناسایی شده است.
بی‌توجهی به این عرصه‌ها به خصوص در چهارشنبه آخر سال و روز طبیعت خسارت جبران ناپذیری به محیط زیست می‌شود.
تبعات استفاده از مواد محترقه در چهارشنبه‌سوری بر حیات وحش و پرندگان
رییس اداره حفاظت و مدیریت حیات وحش اداره کل حفاظت محیط‌زیست چهارمحال و بختیاری با اشاره به اینکه استفاده از مواد محترقه و آتش‌زا خسارت جبران‌ناپذیری بر حیات وحش و پرندگان دارد گفت: با توجه به اینکه در آستانه فصل بهار و تولیدمثل پرندگان هستیم، بروز صداهای مهیب و ناگهانی سبب آسیب و سرگردانی پرندگان شده و لانه را ترک می‌کنند و دیگر باز نمی‌گردند.
فهمیه اسلامی افزود: آتش‌بازی و استفاده از مواد محترقه که منجر به ایجاد صدای بلند، جرقه، شعله و دود می‌کند، آسیب‌های مختلفی به حیوانات وارد می‌کند و از سوی دیگر صدای مهیب انفجار موجب سکته قلبی پرندگان و گاهی سقط جنین گونه‌های حیات وحش می‌شود.
وی اظهار داشت: برای جلوگیری از آسیب به پرندگان در چهارشنبه‌سوری بهتر است از مواد شیمیایی و سموم آتش‌زا که باعث تلف شدن پرندگان می‌شود، استفاده نشود.
به گفته وی، بخشی از ترقه‌های مصرفی در چهارشنبه‌سوری سمی هستند و انفجار آنها باعث آزاد شدن ذرات مضر مانند گرد و غبار ریز می‌شود که برای استنشاق خطرناک است.
اسلامی گفت: صدا بلند و ناگهانی ترقه و فشفشه باعث بروز استرس و وحشت پرندگان و بروز اختلال در پرواز و جهت‌یابی آنها می‌شود و این پرندگان در هنگام پرواز تغییر مسیر ناگهانی می‌دهند، که این معضل باعث برخورد پرندگان و یا گم شدن آنها از مسیر اصلی می‌شود.
وی گفت: پستانداران مانند سگ و گربه که قدرت شنوایی قوی‌تر از انسان دارند، صدای وحشتناک برای این حیوانات به مراتب بیشتر از انسان‌ها آسیب‌زا است و انفجارهای آتش بازی نه تنها برای آنها آزاردهنده‌تر است به همین دلیل صدای ترقه به شنوایی آنها آسیب جدی‌تری وارد می‌کند.
احتمال آتش سوزی در حاشیه مناطق حفاظت‌شده
به گفته رییس اداره حفاظت و مدیریت حیات وحش اداره کل حفاظت محیط‌زیست چهارمحال و بختیاری، مساحت زیادی از مناطق حفاظت شده استان در همجواری با مناطق شهری و روستایی هستند و یا افراد برای چهارشنبه سوری به خارج از شهر و روستا و حاشیه این مناطق می‌روند، روشن کردن آتش در حاشیه این مناطق هنگام چهارشنبه سوری ممکن است باعث ایجاد حریق در مناطق چهارگانه و آسیب رسیدن به گونه‌های گیاهی و جانوری شود.
اسلامی افزود: آتش‌زدن لاستیک باعث آلودگی هوا و بروز بیماری در انسان‌ها و گونه‌های گیاهی و جانوری می‌شود بنابراین از انجام این کار خودداری شود.
به گفته وی، آلودگی هوا ناشی از سوختن ترقه و فشفشه که دارای مواد سمی از جمله مس، کازنیوم، نیترات، روی وگوگرد است، باعث بروز خسارت و عوارض جسمی و عصبی برای انسان و موجودات زنده می‌شود.
براساس نتایج به دست آمده از طرح سرشماری تابستانه در مناطق حفاظت‌شده استان، جمعیت حیات وحش در این مناطق ۲۱ درصد افزایش داشت.
در سال‌های ۱۴۰۰ و ۱۴۰۱ به دلیل افزایش شکار شبانه و همچنین برف سنگین، حیات وحش شاخص در مناطق حفاظت‌شده به خصوص در تنگ صیاد کاهش ۴۰ درصدی داشت و در سال گذشته نیز نسبت به این ۲ سال ۲۱ درصد کاهش حیات وحش داشتیم.